Çóëûí áàéðàí ÿºš òîñ÷àíàò?

22-12-2016, 11:28 | Культура

Ýí šèëèí äåêàáðü ñàðèí 23-ä öóºàð Çóëûí áàéðèã òåìäãëõâèäí, Òàêà šèë îðšàíà. "Çóë èðâ³, çóë èðâ³", ã躳ä ñ³³õí äóóºèí àéñ ãåð áîëºíàñ ñîœñãäõ. ¥ðê-á¢ë áîëºíä ýí ´äð çóëàí ´ðã³ä, Îëí Äååäñò³í ì´ðãõ. ßìàðàí ê¢íä öàã áîëâ÷í, öóºàð áàéðàí òåìäãëõ. Çóëûí áàéð - Øèí šèëèí áàéð. Øèí šèë³ñ öóºàð ñ³í þì ê¢ë³í³, á³³äë-šèðºë ÿñðõ ãèš ê¢í áîëºí í³³ëí³. Öóºàð çóäàñ àìóëœ, àþë óãà ºàð÷, ê¢í áîëºíà ñàíñí óõàí-ñåäêëíü, ò³âñí ò´ðíü öàãòàí ê¢öš, êåí-÷èãí ê¢í êåç³÷í ýð¢ë-ìåíä á³³òõ³, ãèš çàëüâðõìí. Çóëûí áàéðèí òóñêàð þ ìåäš³õ³í, ÿºš Çóëàí òåìäãëõ³ð á³³õ³í ëàãàíàõí õóâàëöšàíà.

Áàñœãà Àðñëœ, íàéòà ìåä³ò:
- Çóëàí šèë áîëºí õóó÷í öàãà àâúÿñàð òîñíàâ. Ýí šèë ÷èãí ãåðò³í çóëàí ´ðã³ä, õàì-õîøà á³³äã ìåä³òíð³í äóóäàä, çóëûí ö³-áîîðöãàðí òîîõ ñàíàòàâ. Óðäíü õàëüìãóä íåã ãåð³ñ òàëäàí ãåðò îäàä, çóëûí ö³ óóäã á³³ñìí. ¥äã³ öàãò ýí àâúÿñèã ³ìòí ê¢ö³õø, öàãíü îœäàí áîëšàíà. ijê³ä áîëõëà ýí ´äð ꢢêäì, çååíðì, šè÷íðì ãèè÷ä èðõ. Íàñàí é´ð³ëºõ³ð šèë áîëºí ýí ´äð ꢢêäì íàíóð èðöõ³í³. Êåìð ýí ´äð ìàíà õóðëä áàéðèí êåðã-¢¢ëäâð áîëõëà, îäàä íîìä îðëöíàâ. Çóëûí ´äð äóëàí áîëòõà ãèš ê¢ë³š³í³â.
Šàëàí Êëàâà, áàãø:
- Çóëàí ñ³³í³ð òîñõ êåðãò³. Èðõ šèë - Òàêà šèë. Ìèíè ê´â¢í³ šèë îðšàíà. Õóðëä îäàä, šèëèíü óòäóëõ êåðãò³. Èðõ šèë š´´ëí áîëòõà, îëí ³ìòí íè-íåãí, àìóëœ-ìåíä á³³òõ³ ãèš çàëüâðõ êåðãò³. Ìàíà Õàëüìã Òàœº÷ ÷èãí îëíà õîðìàä áàãòš, ñ³í-ñ³³õí á³³õ áîëòõà. ߺâ ÷èãí ýâð³ êåëí-óëñèí áàéðàí êå糜ê àâúÿñàð òîñõ ç´âò³âèäí. Þóºèíü íóóõâ, ýíäð šàëâèã öàãëàíü ´ã÷³õø. Òåã³ä êåñãíü ì´œãí óãà öàãò ÿìàðàí í³ð á³³äìá, ãèš êåëöõ³í³. Ýííü õàšºð òîîëâð. ¡ñò³-òîñòà ö³³º³í ÷àíàä, íåâ÷êí áîîðöãàí ê庳ä, ãåðò³í çóëàí ´ðã³ä, áóðõíäàí äååš³í íåð³ä³ä ò³âõ àðº ýäíä óãà áîëõèé? Éèðèí ýí ´äð èê í³ð-íààä, øóóãà òàòäãî. Ãåðò³í, ´ðê-á¢ëä³í Çóëàí êåš áîëšàíà. Çóëûí ´äð àâàëüòàºàí, ê´â¢í-áåðò³º³í ö³³º³í ÷àíàä, ꢢêäèííü àâñí íàñèíü é´ð³º³ä Çóëàí êåõ ñàíàòàâ.
Ö¢ðìí³ Ìèëàíà, 9-÷ êëàññèí ñóðºóëü÷:
- Ìàíà ´ðê-á¢ë Çóëûí ´ìí ´äðì¢äò õóðëä îäàä, íàñàí óòäóëíà. Ýêì ýðò³ñíü õîò-õîîëàí áåëäí³. Çóëûí ´äð ýêì ýðò áîñàä, ö³³º³í ÷àíàä, ø¢ò³íä ö³-áîîðöãàð äååš á³ðí³. Ýýšì ö³³º³ð é´ð³ë ò³â³ä, ìàäíà íàñ é´ð³º³ä, áåëã ´ãí³. Àñõíäíü îää ºàðõëà, áèäí, áè÷êä¢ä, ýýš³í áîëí ýê³í äàõàä, íàñàí ºàðºíàâèäí. ªóðâ ä³êš ýðã³ä çàëüâðàä, ãåð¢ðí îðàä áóðõíäàí ì´ðãí³âèäí. Ýâð³ííü ¢ð ꢢêä-ê´â¢ä³í Çóëûí ´äðë³ é´ð³š³í³â. Àâñí íàñíòí ´ëç³ò³ áîëòõà. Óò íàñòà, áàò êèøãò³ áîëòí!
Ê¢íäò³ óìøà÷íð! Çóëûí ´äðë³ ´ðê-á¢ëò³º³í, ýëãí-ñàäòàºàí áàéðòà-áàõòàºàð Øèí šèë³í òîñš, Çóëàí êåš, àìóëœ-ìåíä, õ´âò³-êèøãò³ šè𺚠éîâõèã Îëí Äååäñ, Îêí Òåœãð ´ðø³òõ³! Àâñí íàñíòí ´ëç³ò³ öàºàí õààëºòà áîëòõà, áèéñòí óò íàñòà, áàò êèøãò³ áîëòí, ãèš öóãòàºèòí ³ð¢í öàºàí ñåäêë³ñí é´ð³š³í³â.

Î×ÐÀ Àâäîòüÿ,
Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà áàãø,
"Õàëüìãàºàð êåëòí" êëóáèí ºàðäà÷
Ëàãàíü áàëºñí

Видео