ДАЛА-ЛАМД НОМ ХАЛЬМГАР УМШХМН

21-10-2020, 16:20 | Таңһчин зәңгс » Бурхн-шаҗна төрәр

Мана өвкнр үзг-бичгтә болсн цагас авн өөрд-хальмгин гелңгүд номан хальмг келнд орчулҗ олнд медгдхин төлә эврәһәрн умшдг бәәҗ. «Бурхн Багшин Алтн Сүм» гидг Хальмгин төв хурлд эн хуучн йосн серггдҗәнә. Ода хальмг сүзгтнр Дала-ламд номан эврә келәр умшхар бәәнә.
Мана богд-багш Дала-лам Хальмг Таңһчд залрҗ ирх арһ уга болв чигн, хальмгудыг мартл уга мел санад бәәнә. Шидр эврә түшмлмүдән дуудад, Әрәсән сүзгтнрт онц нег ном номлҗ өгнәв гиҗ зәрлг болв. Йир гихд, арвн һар җил Дала-лам номан әәлдҗ өгхин өмн «Билгин зүркн» гидг нертә судр-номиг сүзгтнрәр умшулҗ бәәдг. Эн судриг англь, франц, китд, вьетнам, орс болн хальмг, тува, бурятын келәр чигн әмтн җил болһн Энткгт (Индьд) одхларн, богд-багшин өмн сууһад умшна.
Хальмг келнә орчуллһинь шин цаг-үйин орчуллһ биш. Зая-пандит тод бичг зокан үүлдснә дару хойр зун шаху ном мана келнд орчулв. Тер ном дотр «Билгин зүркн гидг нертә судр» йовна. Эн буйн иктә ном-судриг тод бичгәр бичәтә кевәр олҗ авад, өдгә мана келнд буулһсн һурвн эрдмтн бәәнә. Тедн болхла, Бадмин Андра, Бичән Баазр болн Корнин Геннадий. Сүүлин күн төвд үзг-бичг медсәр тод бичгин хүвлвриг (вариантыг) төвд эк-бичглә тулһн хәрцүләд, эндү-алда бәәсиг чиклҗ авсн мөн.
Эн сүүлин хүвлвр хальмг сүзгтнр Энткгт одхларн, номин әәлдхл эклхин өмн умшдг бәәҗ. Эн җил хальдврта корона вирусын гем-өвчн алтн делкәд тарҗ йовсар мадн хол һазрт һарад йовх арһ уга болҗ, видео-холваһар Дала-ламин номин аршанд күртхәр бәәнәвидн. Түүнд тогтсн йосиг эс алдхин төлә эн җил чигн бас «Билгин зүркн» гидг нертә судриг мана сүзгтнр Дала-ламин өмн сууһад авч хальмг келәр умшхмн. Эн йовдл цуг хальмгудыг Дала-ламин гегәнлә улм бат бәрлдүлх сән арһ мөн.
Тегәд эн сарин 16-ла түрүн болҗ Хальмг шаҗн-ламин зәрлгәр цуг хальмг келтә сүзгтнр Бурхн Багшин Алтн Сүмд хурад, эн йовдлла таарулҗ барлсн дегтрмүдәр «Билгин зүркн» гидг нертә ном-судриг умшв. Мөн Дала-ламин әәлдх-номлхнь эклхлә, богд-багш видео камермудар цуг умшачнриг үзҗ чадх. Теднә умшҗасн ном-судриг чигн соңсад авх. Немәд келхд, һанцхн хальмгуд биш, Буряд Тува хойрин сүзгтнр чигн маднла хамдан эн судриг эврә келәр умшҗ, Дала-ламд соңсулх.
Йир Дала-ламин өмн биш, өдр болһн мана улан залата хальмгуд иигҗ эврә келәрн номан умшҗ, бурхндан зальврад бәәхлә, келән сурад авч, шаҗна йосан сергәҗ, номин нәрн чинр эврә келәрн медҗ йовхла, мана бәәдл чигн ясрад, келн чигн серггдәд, номин күчн бадрад, Таңһчмдн өсәд-өргҗәд делгрәд йовх гиҗ сангдна. Ю гив чигн, мана һазр-усна бурхн-сәкүсн цуһар хальмг кел орс келнәс үлү сәәнәр меддг. Тер төләд Дала-ламин өмн хальмг келәр умшх «Билгин зүркн» гидг нертә судрин умшлһ хальмгудын омг сергәх сән арһ болх мөн.

Сетән Дорҗ