Умшачнртан үнн-чик бәәдл медүлхәр

14-01-2021, 13:03 | Таңһчин зәңгс » Зіњг

Өцклдүр мана орн-нутгт Әрәсән барин Өдр өргәр темдглгдв. Келхд, эн байр барас һарсн Әрәсән түрүн тойгла залһлдата. 1703-ч җилин туула сарин 13-д “Ведомости” нертә газет һарсмн. Тиигхд эн газет Санкт-Петербургд болн Москвад барлгддг билә.

1917-ч җиләс авн Әрәсәд барин өдр хөн сарин 5-д темдглдг болв. Яһад гихлә минь тер өдрлә советин йосна “Правда” гидг газет түрүн болҗ барас һарсн болдг. 1991-ч җилд РСФСР-ин Деед Советин Президиумин тогтаврас иштә мана орн-нутгт Әрәсән барин Өдр туула сарин 13-д темдглдг болв.
Өдгә цагт мана таңһчд һучн шаху газет барас һарна: 13 района, “Парламентский вестник Калмыкии”, “Элистинская панорама”, “Калмыцкий университет” болн нань чигн газетмүд мөн. Болв тедн дунд насарн чигн, дааҗах үүләрн чигн хамгин ахлгчнь “Хальмг үнн” газет болҗана. Таңһчд цугтаһаснь ууһн мана газет нидн 103-ч өөнән темдглсмн. Ода мана газет Хальмг Таңһчд хамгин ик тиражта, өдр болһн гишң барас дөрвн миңһн үлүтә экземпляр һарна. Өдгә цагин социальн-экономическ нәрн бәәдлиг, тер дотр коронавирус хальдврта гемиг учртан авхла, эннь му биш күцәмҗ болҗ тоолгдна. Болв “Хальмг үннәхн” эн тоог икдүлхәр, эн җилд газетин тиражиг зурһан миңһнд күргхәр бәәнә. Минь урҗ өдр эн болн нань чигн төрәр болсн селвлцәнд газетин көдләчнр күслдән күрхәр шиидв. “Хальмг үннәхн” эн төрән хаһлҗ чадхнь маһд уга, яһад гихлә өдгә цагт баһ наста шунмһа ах редактор Бембин Евгенийин һардврт өөдән мергҗлттә болн ик дааврта барин көдләчнр үүлдҗәнә. Тедн дунд дамшлтта ах редакторин дарук Пүрвән Любовь, дааврта сегләтр Когдан Александр, зәңгчнр Хөөчин Галина, Түрвән Һуна, Шаакун Василий, Манжуса Вера, Дооҗан Наталья, газетд шиңкән гилтә ирсн баһ наста көдләчнр Тербатан Очр, Кармна Арвн, Манҗин Санл мөн.
Ямаран чигн газет техническ халхар үүлддг көдләчнр угаһар һардгоһинь цуһар меднә. Тедн кен гихлә, хамгин түрүнд Эрднин Майсаран, Бадмин Дорҗин, Саңһҗин Чиңһсин болн Окна Аленан нерд заах кергтә, яһад гихлә тедн цугтан эврә эрдмәрн өөдән мергҗлттә көдләчнрт тоолгдҗана.
Өдгә цагин газетин көдләчнр ах үйәс авсн “Хальмг үннә” авъясиг цааранднь даавртаһар делгрүлҗәнә. Эн туст келхд, мана газет 1917-ч җиләс авн тогтагдсмн. Тиигхд Санкт-Петербург балһснд баһ наста номт Очра Номт болн лхарамб Боован Бадм ”Өөрдин зәңгс” гидг газетиг үүдәсн болдг. Минь эн газетәс эндрк “Хальмг үнн” эклц авчахнь маһд уга. Газетин түрүн редакторнь Мукөвүнә Дорҗ бәәсмн. “Хальмг үннд” нертә бичәчнр: Калян Санҗ, Дорҗин Басң, Сән-Белгин Хаср, Балакан Алексей, Бембин Тимофей, Буурла Николай, нер һарсн зәңгчнр: Ильҗрин Эрднь, Бадмин Дулахн, Бадмин Инҗр, Босхмҗин Дорҗ, Бадм-Һәрән Эрднь-Һәрә, Бембин Һуча, Үлмҗин Лиҗ, Шаран Цаһан ахта көдләд, газетин халхсиг булгин усн мет эврә цевр хальмг келәрн сәәхрүлҗ йовсмн.
Газетд ирсн дарук үй бас билгтә бәәснь лавта. Тедн кен гихлә, Бартуна Сергә болн Лопасан, Ченкалин Бадм, Чойна Сергә, Эрднин Андрей, Эрднин Владимир, Летуһа Борис, Камкан Борис, теднәс невчк дү Намрин Анна, Анҗукан Ольга, Саңһҗ-Һәрән Иван, Эрнҗнә Виктор, Айтан Виктор мөн. Харм төрхд, тедн сәәһән хәәһәд йовҗ одсмн. Болв тедниг бидн кезәд чигн мартшговидн, “Хальмг үннә” төлә кесн-күцәсн үүлнь мөңкинд мана зүркнд хадһлгдхнь маһд уга.
Теднлә хамдан көдлҗ йовсн билгтә көдләчнр Түмдә Галина, Әвән Николай, зург цокачнр Астхан Раиса, Бурска Иван ода менд-амулң бәәнә. Теднд бидн бас ханлтан өргәд, ах үүрмүдән бүлән үгәр тодлҗанавидн.
Мана таңһчин барин көдләчнриг “Хальмг үннәхн” йөрәҗәнә! Ут наста бат кишгтә болад, менд-амулң җирһл эдлхитн дурдҗанавидн!
БЕМБИН Очр

Видео