Олн һазрас үүдәгч коллективс ирхмн

28-06-2022, 11:52 | Общество

Басңга Баатрин нертә Келн-улсин драматическ театр таңһчин нертә гисн коллектив мөн. Давсн өөнин кем театрин төлә күцәмҗтә болв. Темдглсән күцәһәд, шин наадд белдҗ тәвәд, фестивальмудт орлцад, таңһчд темдгтә болсн кесг керг-үүлдврт театрин коллектив шунмһа кевәр орлцв. Давсн җилин кемд болсн йовдлмудын тускар мана зәңгч театрин һардач Галина Шураевала күүндҗәнә.
Иргч кемд театр ямаран шин тоотар хәләһәчнрән байрлулхин тускар чигн умшачнр эн күүндврәс медҗ авхмн.

– Галина Борисовна, давсн кем ямаран һол үүлдврмүдәрн соньн болв?
– Йирини театральн үүлдврлә зергднь авъяс болҗах фестивалян давулсн йовдл темдгтә. Бичкдүдин төлә тәвгддг нааддын «Кеедә» нертә фестивалиг пандемийин хөөн шинәс бүрдәҗ, маднла үүдәгч залһлда бәрдг театрмудыг эн хәләврт орлцулвидн. Иргчдән мана кергиг цааранднь йовулх бичкдүдиг, баһчудыг чик кевәр сурһлһнд эврә тәвцән орулхар цөн җил хооран эн фестиваль кехәр шиидсн биләвидн. Ода театрин эн үүлдвр сән авъяст тохрҗахнь цуг мадниг байрлулҗана.

– Театрин коллектив эврә тәәзд наадд тәвсн деерән Әрәсән театральн үүлдврт, таңһчин сойлын җирһлд шунҗ орлцдгинь тана хәләһәчнр меднә.
– Тиим. Эврә тәәз деерән үүлдврән төгсәхин өмн мана коллектив бичкдүдт нерәдсн шин наад белдлә. Тернь «Сказка о царе Салтане» гиҗ нерәдгднә. Терүг режиссер Сергей Бурлаченко белдҗ тәвв. Наадыг эврәннь тәәз деер үзүлснә дару, театрин артистнр Белоруссьт гастрольд һарч йовв. Тенд Минскд эн наадн хойр өдр даранднь үзүлсн, бичкдүд чигн, тедниг дахулҗ ирсн бөдүн улс чигн икәр таасч хәләв. Хальмг артистнрин тускар бәәрн барин һарцд бичв, телеүзләр үзүлв. Мана белорусск үүрмүд бүләнәр тосч авад, үүлдврин болн амрлһна төлә цуг таалыг тогтав. Наадд үзүлгдснә дару мадниг теплоходар амрлһнд авч һарв. Минск балһсна үзмҗтә сәәхн тоотла таньлдулв.
Белоруссин театр манад ирхд 2021-ч җилд үүдәгч хамцу үүлдврин туск бооцан батлгдла. Тер бооцаһан цааранднь күцәхәр Белоруссин театрин һардачла бидн үгцвидн.

– «Босфорские агоны» гидг театральн фестивальд Хальмг театр Гран-при шүүҗ авсна туск зәңг ик байрта болв.
– Белорусся ирчкәд артистнр нег өдр репетиц кечкәд, Керчь балһснур фестивальд һарч йовсмн. Мана театрт шишлң үрвр кегдсмн. Театрин художественн һардач Борис Манджиев артистнриг һардҗ йовла. Тенд мана артистнр «Я – Будда» наадан үзүләд, Гран-при шүүҗ авч ирв. Эннь ик күцәмҗ болв. Әрәсән театральн билг-эрдмин кемҗәнд хальмг театр зөвтә бат орман эзлҗәхинь эннь медүлҗәнә.

– Таңһчд болдг ик керг-үүлдврмүдт Келн-улсин театр орлцҗ, олна тааслт олдг йовдлмударн темдгтә.
– Диилврин Өдрт нерәдсн керг-үүлдвриг мана театр һардҗ давулх даалһврта бәәсмн. Терүг бидн театрализованн ик наад белдҗ, дәәнд әмән өгч мөңкрсн баатрмудын санлыг тевчҗ наад белдәд, Диилврин талвң деер үзүләд, төрскн һазран харслһн оньдин ик чинртә керг болҗахиг медүлхәр зүткләвидн. Хәләһәчнр терүгинь медҗ авснь маднд урмд өгчәнә.
Петр хан болн Аюка хан харһсн тууҗлгч йовдлын 300 җилин өөнд нерәдсн ик керг-үүлдвриг мана театрин коллектив бас белдҗ әмтнд үзүлв. Мана театрин коллективәс нань терүнд драмин болн шог наадна орс театр, наадһасин таңһчин театр, «Бамб цецг» ансамбль, «Өөрднр» бииһин театр, дууна коллектив болн онц дуучнр орлцсн театрализованн наадн әмтнд таасгдв. Эн керг-үүлдвриг режиссер Сергей Бурлаченко белдсн деерән Петр хаана дүриг тогтав. Аюка хаана дүриг артист Чингиз Тепкенкиев наадв.

– Галина Борисовна, ирх кемд ямаран соньн тоот хәләһәчнриг күләҗәнә?
– Мана үүдәгч зура йир соньн, күцәх тоот чигн олн. Шин наадд эклҗ белдҗәнәвидн. Талдан театрмудла бәрҗәх залһлдаһан улм батлҗанавидн. Иигәд таңһчур Якутин нертә театр гастрольд ирхмн. А. Борисов толһалҗадг театр Әрәсәд темдгтә коллектив мөн, тегәд эднә нааддыг хальмг хәләһәчнрт үзх таал учрҗана. Эдн һаха сард ирҗәнә. Мана театр Якутин һазрт хулһн сард йовхмн. Хәләһәчнр сән меддг «Я – Будда», «Араш», «Хальмг хүрм» нааддан якутск хәләһәчнрт үзүлхәр темдглсн бәәнәвидн.

Азербайджана көгҗмин театр гастрольд ирхмн. Дәкәд нег соньн үүлдвр мана хәләһәчнриг күләҗәнә. «Манджиев Фест» гидг фестиваль кех седкл бәәнә. Театрин художественн Һардач, Әрәсән билг-эрдмин ачта үүлдәч Борис Манджиевин үүдәгч үүлдврин 40 җил болҗах өөнлә ирлцүлҗ, терүг бүрдәҗәнәвидн. Борис Манджиев тәвсн нааддыг нег кемд хәләх таал әмтнд учрҗана. Хальмг театрин нааддас нань Әрәсән билг-эрдмин ачта үүлдәч Б. Манджиев Тувад, Хакассьт, Мордвад, Дагестанд, Башкирьт тәвсн наадд театрин тәәз деер үзүлгдхмн. Тер театрмудын коллективс Хальмгт ирхмн.
Эврәннь үүлдвртән бидн хальмг улсин тууҗиг өдгә цага бәәдллә ирлцүлҗ, үйнр хоорндк залһлдаг батлх наадд болн нань чигн тоотыг күцәхәр шуннавидн.


Күүндснь ХӨӨчин Галина