Дəəнə цага олвр

18-04-2023, 10:00 | Общество


Хəəврин көдлмш таңһчд дəəнə цага йовдлмударн даңгин əмтнə оньгт бəəнə. Төрскəн харсгч Алдр дəəнə йовдлмуд мартгдхш. Дəəнə күнд шүүврлə эс харһсн өрк-бүл уга. Аавнр-ээҗнрин үзсн тоотыг, дəəг диилвртəһəр төгсəлһнд тиигхд цугтан орлцсмн. Найн җил хооран Сталинградур һалзурҗ дəврҗəсн немш-фашистск хортн Хальмгин зəрм һазрар дəврҗ һарсмн. Дəəлдəн болсн һазрт Хальмгин хəəврин отрядт орлцачнр хəəврин көдлмш кенə. Эднə диг-дарата болн цуцрлтан уга үүлдврин ашт дəəнд əмнəсн хаһцсн олн салдснрин болн офицермүдин нерн илдкгдҗ, тер улсин элгн-саднь оршагдсн һазртнь ирҗ, санлынь тевчх арһта болна.

Шидр хəəврин отрядт орлцачнр немш самолетын үлдлмүд олҗ авв. Дəəнə цагт энд зөвəр əəмшгтə дəəлдəн болҗасинь тер йовдл медүлҗəнə. Хортна самолетын хамхра нег əңгинь Яшкулин районд олҗ авсмн. Тер цага самолетын фюзеляжин зəрм əңгүднь болн дотрк нань чигн тоотнь хадһлгдснь соньн гих кергтə. Яшкулин Сəнцг бəəрнд хəəвр кеҗ йовсн баһчуд терүг олҗ авв.
Дəəнə цага эн олвр генткн олдсмн гиҗ санхмн биш. Əрəсəн харслтын Министерствин Төв архивəс немр зəңг авсна дару тер бəəрнүр хəəврин отряд һарч йовсмн.
289-ч авиаполкин дəəнə цага седкүлмүд шинҗлҗ дасгдсна дару мел тер бəəрнд хəəвр кех шиидвр авгдсмн. 1942-ч җилин үкр сард Сəнцг гидг бəəрнə өөр теңгрт күчтə дəəлдəн болсна тускар седкүлд келгдҗəлə. Немш нисəчиг энд хаҗ уңһасн бəəҗ. Немш самолетыг хаҗ уңһасна дару манахс Əəдрхнə өөр бəəсн аэродром тал нисч ирсмн.
Немш самолетыг альд хаҗ уңһасинь тиигəд медҗ авад, хəəврт һарч йовсн отрядын элчнр тер самолетын үлдлмүдиг олв. Хəəврин эн үүлдврт «Хəəвр» отрядын, «Баһ наста хəəһəчнрин школын» орлцачнр шунмһа кевəр көдлв. Өдгə цага гуманитарн лицейин сурһульчнр чигн терүнд орлцв.
«Калмыкия» Ассоциацд келсəр, хəəврин көдлмш цаарандан кегдҗəнə. Теегт һарч экспедицс көдлəд, хəəврин отрядын зəрм орлцачнр архивмүдт бəрмт цаас шинҗлҗ үүлднə. Төрскнч седкл зүүлһлһнд ик чинр зүүҗəдг эн үүлдвр РФ-н президентск мөрəсин саңгин, Хальмгин баһчудын керг-төрəр бəəдг Агентствин, баһчудын таңһчин Төвин дөңгəр күцəгдҗəнə.

ҖИРҺЛИН Кермн

Видео