Йисн районд бачм бәәдл зарлгдв

Шидр Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату олна малын үвлзлһнд белдвр келһнә төрәр селвлцә давулв. Терүнд таңһчин залврин Ахлачин дарук–таңһчин йиртмҗин көрңгин болн йиртмҗ харлһна министрин үүл дааҗадг Җамбина Очр, Хальмг Таңһчин Улсин Хуралын (Парламентин) Ахлачин дарук Бадмин Вячеслав, Әрәсән МЧС-ин таңһчд үүлддг заллтын һардач Мальтина Мергн, таңһчин селәнә эдл-ахун министрин үүл дааҗадг Һаван Тимур орлцад, тогтсн бәәдлин тускар ухан-тоолврарн хувалцҗ, селәнә эдл-ахун көдләчнрт дөң күрглһнә туст кегдҗәх көдлмшин тускар тооцаһан өгв.

- Эн зун хур-чиг уга болад, үвлд белдвр келһн болн малд хот белдлһнә туст нәрн бәәдл тогтҗахин тускар нанд фермермүд медүлҗ зовлңгарн хувалцна. Мини даалһврар 9 района муниципальн бүрдәцд тогтсн бәәдл шинҗллһнә керг-үүлдврмүд күцәгдв. Терүнә ашар таңһчд бачм бәәдл зарлх шиидвр авгдв. Мана фермермүдиг эн күнд цагла дөңнх зөвтәвидн, - гиҗ Бату Сергеевич темдглв.
Хальмг Таңһчин селәнә эдл-ахун министрин үүл дааҗадг Һаван Тимурин зәңглсәр, 2024-2025 җилмүдин кемд 452 миңһн толһа бод мал үвлзлһнд орҗана. Үвлин кемд малан бүрн-бүтн хадһлхин төлә нег толһад 8 киил өвсн, 3 киил солом болн 3 киил буудя кергтә. Тегәд олна мал һару угаһар үвлзхин төлә 426 миңһн тонн шүрүн хот, 122 миңһн тонн буудя кергтә болҗана. 118 миңһн тонн ниднәк шүрүн хот, эн җил дәкәд 115 миңһн тонн белдгдв, 13,5 миңһн аһү гектар һазрт өвсн хадгдв, эн җил бидн 170 миңһн тонн буудя хураҗ аввидн. Тегәд урдк җилин үлдл болн эн җил белдсн хот учрт авгдхла, малын үвлзлһнә кемд кергтә 90 процент хот ода деерән бәәнә, гиҗ дааврта һардач келв.
- Тана даалһврар гидрометеорологин Хальмг төвин мергҗлтнр Хальмг Таңһчин селәнә эдл-ахун чинртә һазрин шинҗллт кев. Терүнә ашар 9 районд хур эс орсна ашт һазр хагсад нәрн бәәдл тогтв. Эн шинҗллтин ашар бидн таңһчин 9 районд бачм бәәдл зарллһна төсв белдвидн. Эн җил хур-чиг уга болад, малд хот белдлһнә керг күнд бәәдлд давхинь медәд, тана даалһврар селәнә эдл-ахун көдләчнрт шаңһа демиг мөрн сард түгәҗ өгсн биләвидн. Эн җил 2 миңһн селәнә эдл-аху шаңһас дөң авч, малд хот белдҗ чадв. Темдглхәс, эн җил селәнә эдл-ахуст өггдҗәх шаңһа демин кемҗән 20 процентд икдв, – гиҗ Һаван Тимур Тооцаһан өгв.
Хулһн сарин 16-д таңһчин ЖКХ-н болн селәнә эдл-ахун министерствсин нерн деерәс региональн чинртә бачм бәәдл зарлхин туск иткл цаасд ирв гиҗ селвлцәнд орлцсн Әрәсән МЧС-ин Хальмг Таңһчар үүлддг заллтын һардач Мальтинә Мергн келв. Таңһчин 9 районд нәрн бәәдл учрсна туск иткл цаасдыг шинҗләд, заллт эднә шиидвриг дөңнв гиҗ эн зәңглв.
Ик дамшлтта фермер Бадмин Вячеславин ухан-тоолвр тогтсн бәәдлин туст ик чинртә болҗахиг Хаска Бату темдглв. «Бачм бәәдл зарлх шиидвр авснь чик болн цаглань батлгдв. Таңһчин Улсин Хуралын нернд малчнрас бас эрлһс орҗ ирнә. Би эврән олн җилдән фермер болҗ үүлдҗәнәв, тегәд мал асрхин төлә цугинь дигтә-даратаһар кех кергтә, бийснь малдан хот белдлһнә арһ хәәх кергтә, эн туст номтнрла бат залһлда бәрх кергтә», - гиҗ депутат тоолврарн хувалцв.
Бәәсн һазран эзн кевәр олзлҗ, номтнрин дөң-тусар үүлдврән чикәр болн тустаһар бүрдәх кергтә, гиҗ таңһчин залврин Ахлачин дарук– таңһчин йиртмҗин көрңгин министрин үүл дааҗадг Җамбинә Очр тоолҗана. Номтнрин тоолврар, тиим нәрн бәәдл учрад бәәхмн, юңгад гихлә малын то икдснә ашт һазр көдәрҗәнә. Басан Городовиковин нилчәр мана таңһчд һурвн услврин цувг бәәнә, эннь Сарпан, Хар Һазра болн КАРОС. Малд хот белдлһнә туст шин эв-арһс олзлҗ седвәр татсн улсиг дөңнҗ урмдулхвидн. Үлгүрнь, фермер Кокан Михаил номтнрин дөңгәр шин эв-арһ олзлҗана, терүнә ашин тускар өөрхн иргчд келҗ болхмн, - гиҗ Очр Владимирович келв.
ДООҖАН Наталья