Энткгт болсн харһлтс

Эн өдрмүдт Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату Энткг орн-нутгт йовв. Тодлхас, одахн Энткгин залврин элчнр Элстд ирәд, шар шаҗна нарт-делкән Чуулһ угтад, ирлцңгү кесг төрмүдин тускар күүндсн билә.
Нью-Дели балһснд Хаска Бату Энткгин сойлын болн зуульчллһна министр Гаджендра Сингх Шекхаватла харһад (зургт), хавртан бамб цецгин наадмин йовудт Энткг орн-нутгин өдрмүдиг мана таңһчд давулхар үгцв. Тер мет Бату Сергеевич Гаджендра Сингх Шекхаватд һаха сард болх чуулһнд ирх үрвр кев.
Шар шаҗна нарт-делкән Чуулһна йовудт Энткгәс Бурхн Багшин цогцин әрүн тоот авч ирхмн. Долан хонгин туршарт күн болһн энүг үзәд, зальврҗ мөргәд һарч чадхмн. Келхәс, эн әрүн тоот Әрәсәд түрүн болҗ авч иргдхмн. Шар шаҗнд шүтдг олн-әмтнә төлә эн өвәрц, ик чинртә йовдл болхнь лавта.
Гаджендра Сингх Шекхаватын темдглсәр, амр биш цагт Әрәсән орн-нутг Энткгт даңгин дөң-тусан күргдг билә. Эн туст кезәнәс батрсн иньгллтд Хальмг Таңһч тәвцән орулҗ чадҗахнь бас темдгтә гиҗ келв.
Терүнәс нань Энткгәс Бурхн Багшин әрвслсн көшә мана таңһчд илгәгдәд, Элстд шар шаҗна паркд ончта орман эзлхмн. Энүг нег һазра улс бәәтхә, мана тал ирсн олн гиичнр үзҗ чадҗана.
– Тууҗлгч чинртә керг-үүлдвр давуллһна белдврт орлцҗадг Гаджендра Сингх Шекхаватд ханлтан өргҗәнәв. Мана нөкцлт цаарандан чигн улм батрҗ йовхнь иткҗәнәв, – гиҗ Хаска Бату темдглв.
Бурхн Багшин цогцин әрүн тоотын тосхлһиг бүрдәлһнә туск сурврмуд Энткгин Келн-улсин музейин һардач Шри Гурмит Сингх Чоулата болсн харһлтд босхгдв. Одахн Элстд бәәсн делегацин ханьд эн музейин көдләчнр бас ирсн билә. Тиигхд, әрүн тоот авч ирлһнә төр хаһлгдв.
Энткгин парламентин кергүдин министр Кирен Риджиджула мана таңһчин делегац бас харһв. Хальмг Таңһчин өдгә цагин делгрлтин тускар медсн деерән мана келн-улсин тууҗиг эн сәәнәр бас меднә. Мана таңһчин болн Энткгин нег штатын регионмуд хоорндк хәрлцәг батлхар күүндвр һарв. Энүнә ашт зуульчллһна, сурһуль-эрдмин болн талдан халхсар кесг хамцу төсвсиг күцәҗ болхмн, гиҗ темдглгдв.
Энткгин сойлын залһдана хүүвин һардач Нандини Синглата давсн харһлтын йовудт кесг төсвсин тускар күүндвр болв. Эн күүкд күн ик дамшлтта мергҗлт, Энткгин МИД-т 1997 җиләс авн көдлҗәнә. Б.Б.Городовиковин нертә Хальмг ик сурһулин оютнрт гүн медрл өгхин төлә шар шаҗна номтыг илгәхәр белн бәәсән медүлв. Тер мет Хальмг ик сурһулин ул деер «Энткгин булң» секгдхмн. Эннь темдгтә, тер юңгад гихлә КалмГУ-д Энткгин орн-нутгас олн оютнр сурчана.
Немхәс, Нандини Синглан келсәр, көвүнь талдан орн-нутгт көдлнә, терүнә көдлҗәдг бүрдәцин һардач нег һазра мана күн болна. Тегәд терүнә өөрхн элгн-саднлань таньлдхар эн мана тал кезәнәс ирхәр зуралҗала. Намртан болх шар шаҗна нарт-делкән Чуулһнд ирәд, күслән күцәҗ чадхмн.
– Чинртә харһлтсин йовудт кесг төрмүд босхгдад, сойлын болн талдан халхсар хамцу төсвсән эрк биш күцәхвидн, – гиҗ Хальмгин Толһач Хаска Бату товчлв.

КАРСАНА Евгения