Тімк татдг авъясан хайтн!

12-09-2014, 23:42 | Таңһчин зәңгс

Кўн болєн эвріннь эрўл-мендиннь тускар ухалх зґвті. Тімк татлго, ірк-чаєр уулго, наркотик олзллго, нань чигн му авъяст авгдлго бііх кергті. Келхд, Ірісі хамгин икір тімк татдг орн-нутг гиљ тоолгдна. Ірісід ут тоодан імтні 40 процентнь імтн тімк татна, эннь 56 сай кўн. Эдні ик зунь 19-45 наста улс. Тімк татдг кўўні ґґр біісн кўн бас хордна. Эмчнрин кесн то-дигір мана делкі деер 6,5 секундд нег кўн тімкіс кґлті учрдг геміс хорна. Тімк татлєнас ишті кесг гем імтнд хальдна. Эннь оошкин, хоолын, зўркні, нань чигн гем. Тегід иим біідлиг уурулхин тґлі Ірісін єардвр «О защите здоровья населения от последствий потребления табака» гидг шин зака батлсмн. Эн љиліс авн кафед, сурєуль-эрдмин, нань чигн социальн учрежденьсин ґґр, імтн олар хурдг єазрт тімк татљ болшго.

Мана тањєчд чигн олн імтн тімк татна гиљ Элстд ўўлддг «Сулда» №2 РЦСВМП» гидг эрўл-мендин профилактическ цутхлњгин ах специалист Галина Очирова келв. Мана орн-нутгт тімк дала ўнті биш, кемр ўнті біісн болхла, тімк татдг улс бає болх билі. Ўлгўрнь, Румынь, Турц, Болгарь орн-нутгудт тімк йир ўнті, тегід чигн энд тімк татдг улсин то кесг холванд бає болдг деерін гемті улс бає. Ґдгі цагт шин заканла ирлцітієір тімк зуг лавкст хулдгдх, ларекмудт хулдгдшго. Бичкдўдин садмудын, школмудын, нань чигн учрежденьсин ґґр тімк татсн імтн ялла харєулгдхмн. 2013 љилд імтн дунд кесн сурлєна ашар бґдўн улсин 24 процентнь болн сурєульчнрин, оютнрин 4,5 процентнь тімк татдг болљ єарв.

Тімк татлєн болн татљах кўўні ґґр біілєн кесг кўнд гемір гемнлєниг икдўлні. Тімк татсн улсин ґґр біісн кўн єурвн сигаретин ута ўнршлдич. Хґ мґсті бичкдўдин ґґр тімк татхла, шиигўл ґвчн (астма), оошкин гем тер дарунь хальддич.

«Сулда» цутхлњгин эмчнр эн туст кесг љилин туршарт імтн дунд ціілєврин кґдлмш давулна. Т.Хахлынован нерті медицинск колледжин оютнриг иим му авъясас гетлўлхин тґлі ціілєвр кґдлмш кені. Оютнрла хамдан лекцс, фильмс бўрдіні. Терўгін хґґннь сурєульчнрт, бичкдўдт ўзўлні. Саата кўўкд улс тімк татдг авъясан хайтха гиєід, тімк ўрнднь ямаран хорлтан кўргдгин туск зургуд, фильмс ўзўлні. Тімкіс тус уга, тегід эрўл-мендін баєасн авн ірвлх кергті. Кемрљін таднд эн авъясиг хайхд љањєрта болхла, цутхлњгур ирід, эмчнрлі хамдан эн тґриг хаєлљ чадљанат,- гиљ Галина Очирова сўв-селвгін ґгчіні. Ііх юмн уга, тімк татдган хайљ чадхт. Юњгад гихлі эрўл-мендіс деер зґґр єазр деер уга.