Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар

21-05-2024, 15:38 | Общество, Таңһчин зәңгс, Хальмг Тањєчин Толєачин ґдр-бўр, Зіњг

Уттахн ФАП секхиг сурв
Һаха сард Хальмг Таңһчин Толһачин болн Элст балһсна Хургин депутатнрин суңһвр болхмн. Эн керг-үүлдврлә ирлцүлҗ Хаска Бату райодар йовлһиг экләд «Негдсн Әрәсә» партин райодын бүрдәцсин гешүдлә болн селәдин эгл әмтнлә харһлт кев.
Түрүләд Яшкулин района Утта селәнд Бату Сергеевич ирв. Энд таңһчин Толһач федеральн «Демография» төсвин көтлврәр шинәс тосхгдсн бичкдүдин «Иньгллт» садт одв. Түүнлә хамдан таңһчин толһачин һардврин ахлачин цаг зуур үүл дааҗадг Кирилл Попов, Залврин Ахлачин дарукс Цернә Эрднь, Олзәтин Марина керг-үүлдврт орлцв. Тодрха цәәлһвриг садын һардач Ольга Ломакина өгв.
Энүнә келсәр, 60 ормта сад 2021 җил тосхгдла, бичкдүдиг өскхин болн сән сурһмҗ өгхин төлә цуг сән таал бәәнә, ода садт 24 бичкдүд орна, эдниг дигтә-даратаһар сурһульд белднә, немр сурһулин көтлвр энд бас өргнәр күцәгднә.
Утта селәнд зунар ик халун болна. Энд 2010 җилин така сарин 12-т 45,5 градусас үлү халун болсиг темдгллә, тегәд энд «Әрәсән халуна Төв» - гидг нертә бумб 2020 җилд энд тосхгдв. Тер бумбиг таңһчин Толһач бас хәләв. Цәәлһвриг бәәрн метеостанцин һардач Гюльзада Бисембаева өгв.
Нааран баһ бишәр зуульчнр ирнә. Эндр күртл тер рекорд бәәһә гиҗ мергҗлт келҗ өгв. «Тана селән федеральн замас хол биш бәәнә. Тегәд улм ик то зуульчнр нааран ирхин кергт улм сән таал тогтах кергтә», – гиҗ Бату Сергеевич селәнә ахлач Саңһҗин Вадимд тоолвран келв.
Дарунь таңһчин Толһач бәәрн дунд сурһульд одв. Төрскән Харсгч Алдр дәәнд эн һазрт әмнәсн хаһцсн нисәч Всеволод Ширяевин нер эн зүүнә. Дәәнә тууҗд нерәдсн сурһулин музей 1990 җиләс авн энд үүлднә. Всеволод Ширяевин сурчасн Гатчина балһсна сурһульла Утта селәнә арвтнр залһлда бәрнә гиҗ сурһулин һардач Светлана Сангаджиева цәәлһвр өгв.
Тер мет сурһулин герт күцәсн бат ясврин тускар Светлана Николаевна келҗ өгв. 2023 җил эн күцәгдв, ода энд 73 күн сурна. Шин кергсл орулгдв, сурһулин классмуд цугтан у-сарул, компьютерин класст күүкд информатикин кичәләр медрл авна. Багшнр икнкдән энд кесг җилдән көдлҗәнә, тегәд кадрин төр күцәгдсн бәәнә.
Түүнә хөөн сурһулин шин герт, Утта селәнә бәәрн әмтнлә харһлт болв.
– Тана селәнд, цуг мана таңһчд мет, делгрлтин сән таал бәәнә. Терүг олзлҗ мана бәәдл-җирһлиг оңдарулҗ болҗана. Әрәсән Залвр Хальмг Таңһчиг делгрлт авчах ицгтә сән регион гиҗ тоолна. Тернь чик тоолвр, яһад гихлә тогтурта делгрлтин төлә бидн бат ул-сүүр тогталавидн. Ода тер көдлмшиг цааранднь кех кергтә, тер үүлдвриг күцәхин төлә суңһврт орлцхар седҗәнәв, – гиҗ Хаска Бату энд болсн дааврта күүндвриг эклв.
Экономикин халх сүл тавн җилин эргцд үзмҗтәһәр делгрҗәнә. Урднь таңһчин бюджет 12 жува арслң бәәсн болхла ода 25 җува күртл өсв. Хальмг Таңһчин делгрлтин онц зураг таңһчин залврин гешүд Әрәсән залврла хамдан тогтала, тернь нәрн кесг төриг күцәх арһ өгчәнә, – гиҗ Бату Сергеевич келв.
Тиим кевәр таңһч улм өргн зурасан күцәх зөвтә, тер кергиг дааврта күн болсн деерән сән ашт күргҗ цааранднь күцәх зөвтәв, гиҗ Хаска Бату темдглв.
Цааранднь хургт орлцачнр бачм төрәр сурвран өгв. Тер тоод Утта селәнд ФАП тосхлһна тускар сурв. Тер төр 2025 җил хаһлгдад чигн бәәхмн, йирдән тер көтлвр 2030 җил күртл үүлдх гиҗ Марина Ользятиева хәрү өгв.
Тер мет түүмр унтрадг техникиг Утта селәнә әңгд кергтә гиҗ төр тәвгдв. «Эн төриг һаха сар күртл хаһлхвидн», - гиҗ Бату Сергеевич үгән өгв.
Селәд хоорндк газар тетклһнә объектсиг ПАО «Газпромин» медлд өгхлә сән болх билә, гиҗ бас селвг орулгдв. Тер төриг компаня һардврла күүндвр кеһәд хаһлх болв.
Энүнәс нань Привольное селәнә сурһульд бат ясвр келһнә, хог-бог зөөҗ һарһлһна, бичкдүдин сад тосхлһна төрмүд таңһчин залврин болн селәнә эдл-ахун министерствин дөңгәр өөрхн иргчд эс гиҗ нам дарук җилд хаһлгдх гиҗ харһлтд келгдв.
Тиим кевәр Яшкулин района әмтн эднә зурас, хурц төрмүд күцәгдх гиҗ байрлад, таңһчин Толһачд ханлтан өргҗ, иргч үүлдвртнь күцәмҗ дурдв, түүнә һардврт таңһч цааранднь чигн делгрҗ йовтха гиҗ йөрәв.

Харба тал – хату девскртә хаалһар
Дарунь Хаска Бату Үстин района Үст селәнд ирв. Энд Үст Харба хоорнд хату девскртә хаалһ эклҗ тосхгдҗана, түүнә йовудыг ирҗ хәләв. «Цугнь зурала ирлцүлҗ күцәгдҗәнә, эн җил 12 дууна хаалһ тосхгдх, цааранднь дарук җилд бас 12 дуунад хаалһ эдлврт орулгдх», - гиҗ района толһач Очра Геннадий цәәлһвр өгв. Хаалһ тосхҗадг бүрдәцин элчлә чигн Бату Сергеевич харһҗ күүндв. «Эн көдлмшиг сәәнәр бүртктн, бидн таңһчин цуг селәд күртл хату девскртә тиим хаалһ тосхх зөвтәвидн», -гиҗ Бату Сергеевич района һардачд даалһвр өгв.
Дәкәд таңһчин Толһач Үст селәнә сурһульд одв. Күндтә гиичнриг сурһулин һардач Мөңкән Ангелина тосч цәәлһвр өгв. Сурһулин герт 2023 җилд бат ясвр кегдлә, ода сурһулин таал ясрв, классмудын хораст дулан, шин кергсләр теткгдв гиҗ байрлв.
Таңһчин Толһачиг хальмг хувцта сурһульчнр болн багшнр тосв, эдн хальмгаһар йөрәл келҗ, улан зандн цәәһәр болн боорцгар гиичиг тоов. Бату Сергеевич эдниг хальмг цәәһин Өдрлә төрскн келәр бас йөрәв.
Хальмг келнә кабинетд хойр күүкн домбр цокад ду дуулҗ өгәд, йөрәл келв. «Тадн сән керг күцәҗәнәт, төрскн келән, сойлан хадһлҗанат».-гиҗ Бату Сергеевич эднд күцәмҗ дурдв.
Шинрүлсн спортзалд таңһчин Толһач ах классин сурһульчнрла волейбол наадад, теднлә хамдан зурган цокулв. Үст селәнә сурһульд сурчасн Руслан Очкасовин парт бас хәләв. Энд йилһән сәәнәр сурдг сурһульчнр сууна. Руслан цергә шишлң керг-үүлдврт орлцад, эн җил әмнәсн хаһцла. Зөргтә дәәчин тускар Бату Сергеевич элгн-саднлань күүндв. Руслана күүкн көвүн хойр эктәһән талдан һазрт бәәнә, сурһульд орҗана.
Үст селәнә сойлын герт ясвр кегдлә, энд селәнә әмтнлә харһлт болв.
Нүр үгдән Хаска Бату таңһчин Толһачин суңһврт орлцхар бәәхән келв. Тер седвәринь хургт орлцачнр дөңнәд, Үстин района делгрлтд ик тәвцән орулҗахин төлә ханлтан өргв. Тер тоод Харба селәнә әмтн эднә тал хаалһ тосхҗадг йовдл цань угаһар байрлулҗахин тускар келҗ, арвад җилдән эс күцәгдҗәсн керг Бату Сергеевичин нилчәр аштнь бүтв, гиҗ ханлтан өргв.
«Хамдан бидн цуг кергиг хаһлҗ чадхвидн, тадниг эрк биш дөңнхвидн», - гиҗ хургт орлцачнр тоолвран келв. Хурц төрмүдәр чигн күүндвр һарв. Тер тоод Үст селәнә услиг усар тетклһнә төр икәр үүмүлҗәхин тускар келгдв. Тер төриг онц бүртклһнд авад, жилищн-коммунальн эдл-ахун министерствин болн района һардврла хамдан эрк биш күцәх болҗ Бату Сергеевич үгән өгв. Тер мет Эрднихнә селәнә сурһульд болн сойлын герт бат ясвр келһнә, Үстд парк бүрдәлһнә болн нань чигн бачм төрмүд таңһчин Толһачин болн залврин дөңгәр күцәгдх гиҗ келгдв.
«Бидн шунлтан геелго, ямаран чигн амр биш кергиг күцәх зөвтәвидн. Седкл, зүткмҗ бәәхлә, цугнь бүтх. Тиим кевәр бидн цуг райодар темдглсн зураһан күцәхвидн, аштнь бүклдән мана таңһч оңдарад, цааранднь делгрх», - гиҗ Бату Сергеевич ашлҗ келв. Хургт орлцачнр таңһчин Толһачд эндрк болн иргч үүлдвртнь күцәмҗ дурдв.
ТҮРВӘН Һуна
Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар
Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар
Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар
Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар
Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар
Нег һазра улс Хаска Батуд иткҗәхән медүлв. Уттахн ФАП секхиг сурв. Харба тал – хату девскртә хаалһар

Видео