Авсн наснь бат болтха!

Маңһдур, така сарин 6-д цуг нарт-делкәд бурхн-шаҗнд сүзглдг улс XIV Дала ламин 90 насна өөн темдглхмн. Эн өдр Төвдин, Монһлын, Энткгин, Әрәсән шар шаҗнд шүтдг улсин алдр үүлдәч Дала Ламин Гегәнә өөнд нерәдгдсн керг-үүлдврмүд болхмн. Шар шаҗнд иткдг күн болһн Дала Ламин Гегәнә намтр сәәнәр меднә. Хө мөстәднь Дала Ламиг алдр XIII Дала ламин хүвлһән гиһәд Төвдин Лхаса балһснур авч ирҗ. Энд 1941 җилин лу сарин 22-т энүг Төвд орн – нутгин шаҗна болн олн-әмтнә көтлврч гиһәд ширә деер суулһв. Зурһатадан эн бурхн – шаҗна номиг экләд дасв. Тәвн шаху җилин эргцд Дала Лам орчлңгин кесг һазр эргәд, үзсән, соңсан, ухалсан дегтрт буулһҗ бичсмн.
Дала Лам эврәннь дегтртән иигәд бичҗәнә: “Күн болһн, мадн ламнр бас түрү үзҗәх улст дөң болх зөвтәвидн. Нанд өгдг юмн уга болхла, би өмсч йовсн хувцан тәәлҗ күүнд өгх зөвтәв”. Индонезьд болсн аюлын ашт кесг күн хорв, дала гер нурв. Цуг делкән улс эн орн-нутгин әмтнд нөкд болв. Иим йовдл учрхла күн болһн, олн шаҗна әмтн нег-негндән дөң болх зөвтә. Нарт-делкән бурхн-шаҗн олн келн-әмтиг негдүлнә. Эннь бурхн-шаҗна һол күчнь. Сә келһнә күчнь юундв? Дала Ламин ухалсар: эврә – шаҗн болһна номиг олзлад, бидн цугтан хамцад бәәх зөвтәвидн. Кемр генткн ик аюл болхла, әмтн дарунь нег-негндән нөкд болх зөвтә гиҗ Дала Лам бичҗәнә. Күн өөрән бәәсн улст дөң болсн деерән эргнднь бәәсн әмтә-киитә юмсиг харх зөвтә. Лам урһҗадг моддыг цаһан кенчрәр орахла, терүнд күүнә һар күршго гиҗ Дала Лам келнә.
Дала Лам әмтнд белглсн ном-сурһальд болн орчулсн дегтрмүдтән дән- даҗг уга, тесвртә болҗ, цүүгәтә төрмүдиг эвинәр хаһлхмн гиҗ сурһна. Эвин халхар ик көдлмш кеснднь 1989 җилд XIV Дала Ламиг Нобелевск мөрәһәр ачлсмн. Мана Багш, хәәртә Дала Лам Гегәниг һарсн өдрләнь цаһан седкләсн йөрәҗ, ут нас наслҗ, мадн дунд олн җилдән бәәхиг дурдҗанав.

ЦЕВГӘ Нүүдлә,
Элст балһсна В.А. Бембетовин нертә 10-ч тойгта дунд сурһулин хальмг келнә багш