Цугәрәсән марһанд ончрв

Одахн Москвад «Һазр һарг - мана зөөр» («Планета — наше достояние») гидг нертә бичкдүдин болн баһчудын төсвин Цугәрәсән марһана ашлгч девсң болв, кесг регионас нааран сурһульчнр ирв. Москва балһсна Патрис Лумумбан нертә РУДН-д дөрлдән болв.

Әрәсән регион болһниг түргәр делгрүлҗ, экологийиг харслһна улм шин технологий дару-дарунь үүдәҗ, эргндк йиртмҗиг харҗ хадһлхмн гидг төрәр соньмсулхин төлә бичкдүдин болн арвтнрин төлә эн марһан бүрдәгдлә. Хальмг Таңһчиг олнд темдгтә И. Г. Карпенкон нертә Приютна лицейин 8-ч «Б» классин сурһульчнр Җалан Адъян болн Анастасия Гладская эн ик марһанд элчлв. Түрүн болҗ эдн тиим ик кемҗәтә дөрлдәнд орлцҗ, Әрәсән хамгин ик болн тоомсрта вузин талвңд медрлән үзүлв. Маднд цугнь таасгдв, иргчдән нааран сурһулян сурхин төлә ирх күсл зүүҗәнәвидн гиҗ сурһульчнр тоолвран эднлә хамдан ирсн эк-эцкнртән келв. Эдниг Москвад йовуллһнд Приютна района һардвр демән күргв.
Холас даалһвран күцәдг түрүн девсңгиг давҗ һарад марһана ашлгч девсңд орлцх сертификатан Приютна лицейин билгтә сурһульчнр авв. Эдн эврә төсвән Әрәсән кесг булңгас ирсн олн сурһульчнрт болн жюрид медүлҗ, түүнә тускар тодрхаһар келҗ өгәд, кесг сурврт хәрү өгв. Тиигчкәд эднд өөрхн Манц нуурин, түүнә йиртмҗин тускар соньн кесг тоотыг видеофильмст үзүлв. «Хар Һазра заповедникин туск альманах» болн «Тооһин хаалһ зааһач - Хар һазра заповедникин урһмлыг йилһҗ өгнә» гидг хойр төрәр Адъян болн Анастасия төсвән харсла. «Экозуульчллһн» гидг әңгин «Герин өөрк җим хаалһас экләд Әрәсәһәр зуульчл» номинацд эдн орлцв.
Така сарин 1-д Әрәсән Федерацин Олна палатын сүүрин бәәрнд дииләчнриг болн призермудыг ачлв. Җалан Адъян призерин дипломар « Эко-нәәлвр» гидг номинацд ачлгдв болн «Потенциал в тебе» гидг сертификатар ачлгдв, тернь экологин архитектормудын негдлтин президентин белг болҗана.
Анастасия Гладская 3-ч девсңгин лауреатын дипломар «Герин өөрк җим хаалһас экләд Әрәсәһәр зуульчл» номинацд ачлгдв. Эврә төсвән харссна хөөн Адьян болн Анастасия мастер-класст орлцад соньн кегдлмүд кедгиг дасҗ авв, квестин нааднд чик хәрү олҗ авв. Эднә тускар зәрм тоотыг багшнь Ушана Ирина келҗ өгв.
- Би биологин болн экологин багшув. Мини сурһульчнрт Цугәрәсән марһанд орлцх селвг өгләв, тедн дарунь соньмсад зөвшәрв. Манц нуурин экологин болн урһмлын, аңгудын тускар эдн келҗ өгв, Манц нуурин йиртмҗиг эдн сәәнәр меднә, тиигҗ эдн түрүн болҗ номин шинҗллтән кеһәд, терүг марһанд илгәв, – гиҗ Ирина Николаевна цәәлһвр өгв.
Ирина Николаевна орн-нутгт ямаран марһан болдгинь меднә, номин бүрдәцсәс зәң, үрвр авна. Тиигҗ Москвад болх марһана тускар медәд сурһульчнрт селвгән өгв. Болв цаг зөвәр бачм болад бәәв, яһад гихлә эрлһ авлһна болзгнь сар болад чилх зөвтә бәәсмн. Тиим болв чигн уйн наста шинҗләчнр дамшлтта багшин һардврт бачм көдлмш кеһәд, төсвән цаглань белдв.
Марһана йовудт сурһульчнр номтнрин, шинҗләчнрин, олна үүлдәчнрин тоолвр соңсҗ, соньн кесг тоотыг медҗ авв гиҗ багшнь келнә. Эн салврар Адьян болн Анастасия, талдан чигн сурһульчнр цааранднь чигн шинҗллт кехәр белн бәәнә. Тиигхлә заповедникин көдләчнрлә эднә залһлдан улм өсәд-өргҗәд бәәхнь лавта.
Тиигҗ билгтә багш бичкдүдиг болн арвтнриг эртәс номин көдлмшт орлцулҗ, теднә иргч хаалһ йилһҗ авлһнд дөң болна. Тиим кевәр Приютна лицейин соньн дамшлтнь талдан багшнрт болн сурһульмудт туста болхнь лавта.
ТҮРВӘН Һуна