Таңһчин делгрлтин төрмүдәр күүндв

Урҗ өдр Элстд Хальмг Таңһчин залврин дарани сүүр болв. Терүг Хальмг Таңһчин залврин Ахлач Босхмҗин Гилән һардҗ давулв. Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату, таңһчд федеральн ах инспектор Александр Беляев, Хальмг Таңһчин Улсин Хуралын (Парламентин) Ахлач Артем Михайлов, таңһчин прокурор Виталий Семенченко, райодын муниципальн бүрдәцсин толһачнр сүүрт орлцв. һурвн төр хәләгдв.

Хальмг Таңһчин жилищн-коммунальн эдл-ахун болн энергетикин министрин үүл дааҗадг Сасыка Андрей «Җирһлин таал ясруллһн» келн-улсин төсвин «Балһсна сән кец-таал тогталһн» гидг региональн төсвин керг-үүлдврмүдин аш диглҗ, 2019-2024 җилмүдин эргцд 27 муниципальн бүрдәцд 93 төсв күцәгдв гив.Элст, Городовиковск болн Лагань балһсдт күцәгдсн һурвн төсв Әрәсән марһаст диилвр бәрв, эдн сән кец-таалта балһсдын тоод орв. 2030 җил күртл мана таңһчд 84 олна бәәрнд сән таал тогтагдҗ, әмтн амрдг, цаган тустаһар давулдг талвңгуд тосхгдхмн. Таңһчин әмтн бийснь сән таал тогтах орм йилһҗ авч, дууһан өгдгиг дааврта һардач темдгләд, эн керг давуллһнд сән дурар үүлддг улс дөңгән күргнә гиҗ келв. Шар шаҗна нарт-делкән ик хург угтҗ, таңһчин хотл Элст балһснд сән кец-таал тогталһна туст 7 төсв күцәгдҗәнә. Тосхлтын көдлмш һаха сарин 1 күртл төгсх зөвтә. Эн җил мана таңһчас дәкәд 3 төсв Цугәрәсән марһанд орлцҗана, эннь Элстд Колонск боодгин өөр амрлһна таал тогталһна, Городовиковск балһснд Гаутама болн Лаганьд Ноһан Дәркин паркс тосхлһна төсвс болна. Марһана аш ноха сарин 23-24 –д Хазн балһснд болх хургт диглгдхмн.
Таңһчин прокурор Виталий Семенченко, таңһчд ах федеральн инспектор Александр Беляев хәләгдсн төрәр сурвр өгәд, сән кец-таал тогтагдсн һазриг олзта-тустаһар олзлҗ, арһлачнрт кергән делгрүлх арһ өгх, амрлһна парксиг әрүнәр олзлх кергтә гиҗ келв.
Хальмг Таңһчин селәнә эдл-ахун министр Гаван Тимур селәдин делгрлтин көтлврин керг-үүлдврмүд сүл тавн җилд ямр кевәр күцәгдснә туст тооцаһан өгв. 2020-2024 җилмүдт шаңһа көтлврин керг-үүлдврмүдт ут тоодан 1,3 җува арслң һарһгдв, 150 бүрдәц тосхгдв. Үлгүрнь, Цаһан Амн селәнд усна сурвлҗн таңһчин селәдт 32,6 дуунад хату девскртә хаалһс тосхгдв, Октябрьск района Цаһан Нур селәнд мергҗлтнрин төлә шин гермүд эдлврт орулгдв. Ода Октябрьск района Ик Царң селәнд олн халхин спортивн бүрдәц тосхгдҗана. Эн шаңһа көтлврин йовудт селәдт хату девскртә хаалһс ясгдҗахин тускар таңһчин тосхлтын, көлгн-күчнә болн хаалһин эдл-ахун министрин үүл дааҗадг Киштә Мелентьева зәңглв.
Сурһуль-эрдмин көдләчнриг дөңнлһнә туст күцәгдҗәх керг-үүлдврмүдин тускар Хальмг Таңһчин сурһуль-эрдмин болн номин министрин үүл дааҗадг Александр Ким тодрхаһар келҗ өгв. Сүл җилмүдт багшнриг болн сурһмҗлачнриг, немр сурһулин бүрдәцсин көдләчнриг дөңнлһнә керг-үүлдврмүд батлгдсн бәәнә, күч-көлснә хаалһан эклҗәдг баахн көдләчнрт немр дөңцл мөңгн өггднә. Болв тер бийнь эндр таңһчин сурһуль-эрдмин бүрдәцст 154 багш кергтә болҗана. «Земск багш» гидг көтлврин йовудт 46 багш селәнә сурһульмудт көдлхәр шиидв, эн җил 8 орм бәәнә. Дунд сурһульмудт эсвин, хальмг келнә, физикин, зәңгллһнә халхар багшнр керглгдҗәнә. Райодын болн Элст балһсна һардвр багшнриг урмдулхин төлә немр мөрә өгнә, тиигәд, Ик Буурла районд ирх багшнрт 1 сай арслң, Элстд баахн багшнрт нег дәкҗ 500 миңһн арслң, Октябрьск, Лаганя, Городовиковск райодт 300 миңһн арслңга дем өгнә. Таңһчин сурһульмудт көдлҗәдг багшнрин ик зунь 55 нас һарсн улс болна, тегәд сурһульмудт эрдмәрн көдлхин туст баһчудыг урмдулх кергтә гиҗ Александр Ким келв. Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату сурһулин җил эклтл багшин эрдмин чинр өөдлүллһнә көтлвр белдх даалһвр өгв.
Таңһчин Улсин Хуралын Ахлач Артем Михайлов бийнь селәнә сурһульд багшар көдлҗ йовсмн, тегәд эн чинртә төр хаһлхд цуг министерствс болн райодын муниципальн бүрдәцс орлцх зөвтә гиҗ ухан-тоолврарн хувалцв.
- Кех-күцәх керг дала, болв бидн цугинь дигтә-даратаһар күцәҗәнәвидн. Удл уга шар шаҗна нарт-делкән ик хург болхмн, бидн терүнд ик белдвр кеҗәнәвидн. Орн-нутгин һардвр мадниг дөңнҗәнә, маднд иткҗәнә, тегәд даалһсн кергиг үнн кевәр күцәх зөвтәвидн. Би бәәрн әмтнлә харһад күүнднәв, тосхлт кегдҗәхиг эдн дөңнәд, хөөннь сән кец-таал тогтагдх гиҗ ицҗәнә. Бидн тосхлтсин йовудыг өдр болһн гилтә бүрткх зөвтәвидн. Эндрк сүүрт хәләгдсн төрмүд таңһчин делгрлтин төлә эркн чинр зүүнә. Зуг арһ-чидлән хамцулҗ, хамдан көдләд, төрскн һазриннь делгрлтин төлә уралан зөрх зөвтәвидн, - гиҗ Бату Сергеевич келв.
Таңһчин залврин Ахлач Босхмҗин Гиләнә келсәр, келн-улсин төсвсин йовудт күцәгдҗәдг керг-үүлдврмүд өөдән чинртәһәр кегдх зөвтә. Сурһульмудт бат ясвр келһнә халхар мана таңһч нүүрлгч 10 региона тоод орна, тиим сән йовудтаһар цааранднь көдлх кергтә.
ДООҖАН Наталья