Өвкнриннь авъясар бәәдг баһчуд

Сүл цагт баһчуд төрскн селәндән бәәхәр шунҗахнь байрта йовдл мөн. Баахн улс өрк-бүлән өндәлһәд, өсәд-боссн һазртан күүкдән асрҗ, тааста эрдмәрн көдлҗәнә. Тиим өрк-бүлмүдин то өсәд бәәхлә, мана селәд батрад эрк биш делгрх гисн ицл өгнә. Үстин района Харба селәнд баахн өрк-бүлмүд баһ биш бәәнә, тедн дунд олн үртә Мергн болн Ольга Лариевихн. Баахн эк-эцк дөрвн үрән асрад, отг-әәмгтән күндтә улст тоолгдна.

Герин эзн бийнь Цаһан Амн селәнәс, авальнь эн селәнд өсәд-боссмн. Эдн 2008 җилд өрк-бүлән өндәлһәд, түрүләд хотл Элст балһснд бәәв, зуг дарунь нааран нүүҗ ирсмн. Ольга Николаевнан элгн-саднь крестьянск-фермерск эдл-аху бәрдг билә, тегәд Мергн Константинович тенд хөөчин нөкд болҗ көдлв. Дөрвн җил хооран «Харба» селәнә эдл-ахуд һардвр сольгдхла, шин һардач Саңһҗин Герман энүнд малын эмчәр көдлх үрвр кев. Баахн мергҗлт малын хошмудар йовад, малд олн зүсн тәрлһ кенә, ямр нег гемәс саглуллһна керг-үүлдврмүд күцәнә. Авальнь болхла селәнә сойлын Герт көдлҗ йовла, ода дөрвн үрән хәләҗәнә. Баахн өрк-бүл селән һазрт бәәдг төләдән эврә мал бас асрхар шиидв. Ода эдн селәнә эдл-ахуд малын хош авад, малан бәрҗәнә. Ольга Николаевна болн ууһн Валерий көвүнь мал асрлһнд ик дөң күргнә, эдн бийснь маши зална, тегәд кергтә болхла дарунь күрәд ирнә.
- Бидн авальтаһан ханьцад, арвн долан җилдән ниитә бәәнәвидн. Нег-негндән нөкд болад, күүкдтән чик сурһмҗ өгхин төлә чик авг-бәрцәр бәәҗ, көдләд, эдниг бичкнәсн авн дааврта болдгиг дасхнавидн. Ууһн Валерий көвүн Элстд һаңначин эрдм дасчана. Келхд, эн эрдм залу күүнд кезә чигн өрк-бүлән теҗәх арһ өгх гиҗ тоолнавидн. Люба күүкн 8-ч классин сурһульч, шатр наадхдан дурта, района болн таңһчин марһаст орлцна. Вероника 3-ч класст сурна. Отхн Лувсан җил күрәд уга. Ахнрнь дүүнрән хәләһәд, маднд герин көдлмш кехд дөң болна. Сул цаг учрад цуһар гертән цуглрхларн бидн өдр-бүрин тускар күүндҗ, сенр хот-хол белдҗ, ширә эргҗ хамдан амрхдан тааснавидн. Иим цагиг бичкдүд өсәд-босхларн эрк биш тодлх, – гиҗ олн үртә эцк келнә.
Олн үртә Мергн болн Ольга Лариевихн өвкнриннь авъяс-заңшал хадһлҗ, кен ахан күндлҗ, бичкдүдән өкәрлҗ, чик авг-бәрцәрн, үнн хәләцәрн күүкдтән үлгүр болна. Эдн медәтнриг күндлҗ, ах үйин улст килмҗән тусхаҗ, ачинь хәрүлҗ цаһан седкләсн нөкд болна. Хальмг уул авъясар герин эзнә экнь эднлә хамдан бәәнә. Ирина Сангаджиевна Элст балһснд бичкдүдин садт эрүл-менд харлһна көдләч болҗ олн җилдән көдлҗ йовсмн. Көвүн-бернь болн ачнрнь медәтин ицлтә түшг болна. Ольга берин эк-эцкнь Элстд бәәнә, болв дару-дарунь эднд гиичлҗ ирнә. Аав болн хойр ээҗ ачнр-зеенриннь кишгт багтҗ, эднә күцәмҗд байрлҗ, баһчудыг чадсарн дөңннә. Дорас өсч йовх бичкдүд ах үйин улсиг күндлдг авъясиг медҗ авч, өсәд-босхларн эк-эцкдән өлзәтә сән үрд болхнь маһд уга гиҗ сангдна.
Тиим ниитә, олн үртә баахн өрк-бүл бәәсәрн байн болҗ, суусарн өнр болҗ Харба селәнд бәәнә. Нег һазра улс дунд Лариевихнә өрк-бүл күндллһ олҗ, бахмҗ үүдәнә. Эдн селәнә болн күүкднь сурдг дунд сурһулин керг-үүлдврмүдт шунмһаһар орлцҗ, төрскн һазриннь делгрлтд тәвцән орулхар шунҗ, туста болхар зүткнә. Иим седвәртә, төрскнч седклтә, чик авг-бәрцтә баһчудын җирһлин хаалһнь цаһан болтха гиҗ дурдҗанавидн.

ДООҖАН Наталья
ЗУРГТ: өнр-өсклң Лариевихн