Сін-сііхн иргчин тґлі
Мана орн-нутгин тууљд чинрті йовдл учрљана. Эннь Ірісін Єол Заканд чиклвр оруллєн болљана. 1993 љилд батлгдсн Єол Закана зірм статьяс сольгдсн билі, тегід ода орулгдљах чиклврмўд эркн чинр зўўљіні. Юњгад гихлі мана біідл-љирєл сольгдад, кесг шинрлтс орулгдљана, ґдгі цага некврмўд талдан болљана. Орулгдљах чиклврмўд мана љирєлин кесг халхла залєлдата, тегід імтн Президентин седвіриг дґњнљ суњєврт шунмєаєар орлцљана. Хальмг олн-імтні шўлгч Шугран Вера орулгдљах чиклврмўдин туск ухан-тоолврарн маднла хувалцљ иигљ келв:
- Ірісін Єол Заканд чиклвр орулх кергті билі. Юњгад гихлі XXI зун љилд мана орн-нутгт йосн сольгдв, імтні љирєлин таал талдан болв, олн зўсн керг кўцілєні диг-даран шинрўлгдв. Тегід терўг оньгтан авлго бііљ болшго. Мана орн-нутгт біідг кесг келн-улс, тер тоод хальмгуд орулгдљах чиклврмўдиг тодлад, љирєлдін орулљ олзлх гиљ санљанав. Орулгдљах чиклвр болєн чинрті, кергті, цагин некврлі ирлцљіні. Мини тоолврар болхла, бичкдўдин туст орулгдљах чиклвр эдні љирєлиг оњдарулхин тґлі батлгдљана. Олн ўрті ґрк-бўлмўд, єанцарн ўрін асрљах экнр эс гиљ эцкнр бііні, тегід тиим улст бичкдўднь хаалєан олтл шањєас дґњ кўргх кергті. Шин сурєулин љилд эклц классин сурєульчнр ґњгір халун хотар теткгдхмн, бичкдўдин эрўл-менд шинљлљ кергті эмнлє кехмн. Ода хальдврта гем тўгљіх цагла шањєас бичкдўдиг асрљах ґрк-бўлмўдт дґњцл мґњг ґгчіхнь ик дем болв. Тиигід, 3 нас кўрід уга, 16 нас кўрід уга бичкдўдиг асрљах эк-эцкнр дем авв, така сард дікід немр мґњг авхмн. Дорас ґсч йовх бичкдўдиг шањє дґњнљіхнь эн кўнд цагла кесг улст омг ґгв. Келхд, бичкдўдин хот-хол, хувцн, нань кергті эд-тавр йир ўнті болна, тегід шањєас ґггдљіх дем цаглань кўрггдв.
Вера Киргуевнан тоолврар, мана орн-нутгт біідг цуг улс орулгдљах чиклврмўдиг оньган ґгч умшад, тодлљ авад, суњєврт орлцљ дґњнх зґвті. Тґрскн кел, сойл хадєллєна, чинрті эрўл-мендин туслмљ кўргєлні, сін дурар ўўлддг улсиг дґњнлєні, мана орн-нутгин тууљиг ірўнір хадєллєна, медіті улсин социальн теткврин болн нань чигн чинрті тґрмўд орулгдљах чиклврмўдт бііні. Эн чиклврмўд эс орулхла мана иргч љирєл ямаран болхнь медгдшго билі, мањєдурк ґдр тўрў болх билі. Ірісін Президент біідлиг медід, олна дґњгір орн-нутган чик хаалєар залљ нииті љирєл теткхмн.
Барт белдснь ДООЉАН Наталья