Зґрсн талан зўткдг халуч седклті біісмн

17-07-2020, 17:19 | Таңһчин зәңгс » Күн болн җирһл

Сиврин тууврас ирсн хґґн ик болн нань чигн сурєуль сурад, мергљлтнр болљ тањєчин делгрлтд орлцсн олн-імтн давсн зун љилин жирдгч-найдгч љилмўдт кўч-кґлсні хаалєд орсмн. Тиим улсин негнь сойлын халхар олн љилд кґдлљ йовсн Тимофей Батыревич Алексеев мґн.
1958-ч љилд Ленинградын театрин, кґгљмин болн кинон сурєульд талдан хальмг баєчудла хамдан орљ сурсмн. 1963-ч љилд энўг тґгсієід, тањєчдан ирљ кґдлсн артистнр хальмг театрин єол сўўрнь болљ батрла.
Тимофей Батыревич болхла, сойлын кесг халхд орлцљ, темдгті орман ўлдів. Тиигхд эклід, імтні љирєлд орљасн телеўзлд режиссер болљ кґдлв. Театральн эрдмиг сін гисн Ик сурєульд дассн билгт Хальмг телеўзлин шин эрдмиг тер дарунь ца-наадкинь медљ, хальмг соњсхврмуд белдлєнд шунљ орлцад, ґґрін кґдлљ йовсн кесг імтиг шин эрдмд дасхв. Дарунь уурлчкдг бийнь, дарунь терўгін мартад, цааранднь кергиг кўцієід, імтнлі хар угаєар ўўрлід, цаєан седклірн дґњ болљ йовла.
Седвірті, шулун-дулун, сансан холд ўлділго кўцідг тґліднь энўг імтн, тер дотр єардачнр кўндлдг билі. Иигід Хальмг госфилармоня урн-билгин єардачд Алексін Тимофейиг 1974-ч љилд батлсмн. Режиссерск билг-эрдмнь мел эн кемд ик ґргір, олнд медгдмір делгрв. Театрализованн ик керг-ўўлдврмўд стадионд кегддг бііснь элстихн, тањєчин імтн мартхш. Тер байрин керг-ўўлдврт орн-нутгин нерті артистнр ирљ орлцлєн мел эн шунмєа єардачин нилч біісмн. Телеўзлір ўзљісн нер єарсн дуучнриг эвріннь стадионд ўзсн імтн цань уга байрта біісинь медх кергті. Ямаран чигн кергт терўг кўціљіх кўўні седвір болн шунлт кергті біісинь ода ирљ сін медљінівидн. Тиигхд болхла, байрлад, альхан ташад, ўўрмўдлірн ўзсн-соњссарн хувалцхас биш. Эн ик байрта ўўлдвриг яєљ белдсинь, кен терўгинь кўцісинь оньгтан авдго біісмн. Хотл балєсна імтиг сойлын љирєллі ґґрхн таньлдулсн деерін селідір бііх імтн бас йоста артистнриг ўзх зґвті. «Улан чирієірн харєљ», тедні дуулсн дууг, наадсн наадыг ўзхд туслад, Тимофей Батыревич эдл-ахусин єардачнрла зґвшіл батлад, артистнриг теднд кўргљ, концертмўд тівдг болсмн. Тиим тґвкндго седклті кўн билі.
Љилмўд давад, кґдлмшин кергір Алексін Тимофейла ґґрхн таньлдад, кґдлмштін тер ямаран болдгинь медљ авлав. Хальмгин сойлын министерствд, улсин ўўділтин Герт кґдлљіхднь Тимофей Батыревич єардљ белдсн кесг керг-ўўлдвртнь орлцљ, ўзљ йовлав. Ўўділтин Гериг єардљ йовхдан селін єазрар бііх билгті улсиг дґњнљ, ўўділтин коллективс бўрділєнд ик килмљ єарєљала. Цаєан Амн селінд домбрин оркестр, Лаганя районд, Яшкульд урн-билгин коллективс, Яшалтад улсин театр шунмєа кевір ўўлдљілі. Теднд методическ дґњ кўрглєнд оньган ґгід, Москва орљ, тенд сойлын министерствд, эс гиљ улсин ўўділтин тґв Герт одхларн эврі сін дурар ўўлдљіх артистнрт туслх дґњ авч ирлго біідмн биш.
1985-ч љилд Наадєасин театр Элстд секх шиидвр авгдсмн. Терўг єардх кўнд даалєвр Алексін Тимофейд ґггдсмн. Театр цаасн деер бўрдігдсн, терўнд ўўлдх гер, артистнр кергті біісмн. Тимофей Батыревич удан ухаллго Ярославль балєс орад, тенд театральн училищд Хальмгт зурєан артист белдх болљ, училищин ректорла ўгцсмн. Тиигід тер артистнр хґґннь театрин улнь болсмн. 1988-ч љилд театрин белдсн «Сар Герл» гидг наадн театральн фестивальд хамгин сін арвн наадна тоод орсмн. Режиссер О. Карнер белдљ тівсн наадн терўні хґґн Москвад ўзўлгдлі. Тиигід Тимофей Батыревич даалєсн кергін кўців. Наадєасин театрин тґлі Элстд улнь тівгдљ, кадрмуд белдгдлі.
1986-ч љилд сойлын халхар ик ач -тус кўргсн тґлідін болн олн љилд ўнн седклірн кґдлљ йовсн тґлідін «Ірісін Федерацин сойлын ачта кґдліч» гидг кўндті нерн Тимофей Батыревич Алексеевд зўўлєгдсмн. Ґґдін ачлвр ўўлдвртнь урмд ґгч, кґдлмшнь улм йовудта болхд туслв.
Цаг давад, Наадєасин театрин ул деер бичкн хілієічнрин театр бўрдігдлі. Театрин директор болн художественн єардач Алексін Тимофей дікніс ханцан шамлад, шин кергиг эклв. Билгті баєчуд ґґрін хураєад, імтні тааслт олсн наадд тівв. ТЮЗ-ин тііз деер Манљин Борисин белдљ тівсн «Араш» гидг наадн тањєчин театральн љирєлд соньн, сенр, шин йовдл болљ тослгдла. Кесг фестивальд темдглгдсн йовдл шин театр чик хаалє бірљ йовхинь медўлв. Ўгін кергірн батлдг бііснь мартгдхш. Улан Барбаевна Лиджиеван туск, «Нўўдлі» дууна тўўрвіч артист Љимбин Бадмин туск соњсхврмуд, наадд белдљ кґдлљісинь ўзљ йовлав. Билгті улс хоорндан залєлда бірљ ўўлдхлі, шин тоот эрк биш тґрдгинь меддг біісмн. Імтнлі хірлцлєн, тедні ухан-седклинь медлєн кергиг чикір кехд туслдгинь халуч седклті эн кўн сін меддг біісмн. Ода Хальмгт бичкн хілієічин театр тогтахар бііх зіњг соњсад, тиим театриг цагтан бўрдісн седвірт эн кўўні нериг - Алексін Баатрин Тимофейин нериг тодлх седкл зўўлєв. Дікід болхла сойлын делгрлтд ик тівцін орулсинь Хальмгин автономин 100 љилин ґґнлі тодллго бііљ болшго.

ХҐҐЧИН Галина