Келн-улсин музей 100 җилин өөнән темдглв

18-05-2021, 14:02 | Таңһчин зәңгс » Сойл

Хөн сарин 15-д ке-сәәхн стендмүдәр кеерүлгдсн конференц-залд Н. Пальмовин нертә Келн-улсин музей гиичнрән тосв. Келн-улсин оркестр «Бумбин орн» көгҗмин наадна сәәхн тасрхаг ирсн улст соңсхҗ, хальмг улсин тууҗ кезәнк цагас эклдгинь медүлв. Хальмгин тууҗиг болн өдгә цагиг негдүлсн, цагин ишкдл дахҗ уралан зүткҗ йовх сойлын учреждень – Келн-улсин музей өөнин байрин үүлдвриг иигҗ өргмҗтәһәр эклв.
1921-ч җилин мөрн сарин 21-д тууҗин-угсатни музей секхин туск зәрлг һарснас авн музей давҗ һарсн хаалһин девсңгүдиг үзүлсн фильмиг әмтн ик соньмслтаһар хәләв. Хальмг Таңһчин билг-эрдмин ачта үүлдәч Ирина Долгина белдсн фильм музейин ончта халхсинь тодлулв, хальмг улсин тууҗ болн сойл хадһллһнд насн-җирһлән нерәдсн әмтнә үүлдвриг үзүлв.
Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату байрин үүлдврт орлцҗ музейин көдләчнриг ончта өөнләнь йөрәв. «Мана таңһчд бахмҗ кех олн тоот бәәнә. Цуг терүг хадһлад, олнд медүләд, ик көдлмш кеҗәх көдләчнрт ханлтан медүлҗәнәв», - гиҗ келәд, таңһчин Толһач музейин һардач Муучан Иринад мультимедийн үүлдвр күцәхд туслх сертификат бәрүлҗ өгв.
Музейин үүлдврин эклцд номтнр, шинҗләчнр Николай Пальмов болн Павел Рыков бәәсмн. Николай Николаевич Пальмовин нериг күндлҗ, эн өдр олн бүлән үгмүд келгдв. Хальмгла нернь залһлдата эн күүнә элгн-саднь музейла залһлдаһан таслхш. Өөнин байрт психологическ номин кандидат, Санкт-Петербургск ик сурһулин профессор Олег Игоревич Пальмов, энүнә көвүнь, көгҗмч Илья Пальмов орлцв. Олег Игоревич музейин көдләчнриг өөнләнь йөрәһәд, эднә өвкин нериг өөдән бәрҗ йовдгарнь бахмҗ кеһәд, таңһчла залһлдаһан улм батлхин тускар, музей цагиг дахҗ, йоста шин тоотыг олзлад, орн-нутгин музейин үүлдврт зөвтә орман эзлҗ йовхинь таасч темдглв.
Хальмг Таңһчин правительствин нерн деерәс музейин көдләчнриг правительствин ахлачин дарук Болдра Гиляна йөрәһәд, көдләчнртнь ачлврмуд бәрүлҗ өгв. Улсин Хуралын Ахлач А. Козачкон йөрәлин бичгиг депутат Бадм-Хаалһин Ольга соңсхҗ медүләд, музейин үүлдврт күцәмҗ дурдв.
Таңһчин сойлын болн зуульчллһна министр Түрвән Саглр йөрәлин үг келәд, министерствин ачлврмуд бәрүлҗ өгв. Әәдрхнә музей-заповедникин нерн деерәс А. Муратов цуглрсн улсиг йөрәһәд, хойр музейин үүдәгч нөкцлтиг темдглв. Федеральн кесг органмудын һардачнр музейин көдләчнрин байриг ирҗ хувалцад, белгән өгв. Сойлын көдләчнрин профсооюзмудын таңһчин комитетин ахлач Ивана Очр музейин көдләчнрт Кисловодскд коллектив хойр өдр амрхднь туслад, тәвн миңһн арслң бәрүлҗ өгв. Элстин Хургин депутат, хотл балһсна хазгудын одмн Хөөчин Олег музейин көдләчнриг йөрәһәд, амрлһнднь немр болх мөңгнә белг бәрүлҗ өгв.
Үүлдврин эклцәс авн музей сойлын зөөриг хадһлад, зурачнрла өөрхн залһлданд үүлднә. Зурачнрин Хальмг Ниицәнә ахлач Дорҗин Виктор болн олн зурачнр музейд эврәннь үүдәврмүдән белглв. Тер мет Әрәсән ачта зурач Шинән Николай хөрн зурган музейин көрңд орулв.
Ончта өөндән нерәдәд, музей өөнин шишлң медальмуд белдв. Келн-улсин музейин директор, тууҗин номин кандидат Муучан Ирина ирсн гиичнриг, хамдан көдлҗ йовх үүрмүдән, цуг коллективиг ончта өөнлә йөрәһәд, музейин күцәмҗ – эннь цуг коллективин ниитә болн үүдәгч үүлдврин аш болҗана, гиҗ заав. Дарунь Ирина Ивановна өөнин медальмуд бәрүлҗ өгв. Хамгин түрүнд музейин ветеранмуд Матвена Евгений, Баатра Светлана, Шарвена Полина, Бадмин Валентина, Увшин Виктория болн музейд олн җил көдлҗ йовсн олн күн мөрәлгдв. Сойлын нертә үүлдәчнр Басңга Иван, Нәдвдә Петр, Сельвинан Клара, музейин үүлдврт шунҗ орлцҗ йовх нөкднр номт Очра Уташ, дегтрин саңгин көдләч Нарна Зоя, олна үүлдәч Мазура Юрий болн олн зурачнр өөнин медаль эн өдр зүүв.
Келн-улсин оркестрәс нань А. Цебековин нертә Государственн хор, “Бамб цецг” дууна болн бииһин академическ ансамбль, Милованован Татьянан театр болн нань чигн коллективс өөнин байриг билг-эрдмәрн кеерүлв.
Эн өдр музейин өөрк талвңд олн улс, ик бичкн уга ирҗ, байрин олн керг-үүлдврт орлцв. Өдгә цагт Н. Пальмовин нертә Келн-улсин музей – хальмг сойлын йоста нег темдгнь болҗ, таңһчас бәәтхә, цуг Әрәсәһәс, делкән олн орн-нутгудас чигн әмтн оларн ирдг бәәрн болв.
УШКАНА Сувсн