Таңһчин эмнлһнә һоллгч әңг

16-08-2022, 10:27 | Общество, Таңһчин зәңгс

Эн җил П.Жемчуевин нертә таңһчин эмнлһн 120 җилин өөнән темдглҗәнә. Ончта өөнлә зерглҗ зәрм әңгүд бүрдәгдснә өөнән бас темдглҗәхнь хойр дам байрта болна. Тиигәд, терапевтическ әңг хол 1957 җилд бүрдәгдәд, эн җилмүдин эргцд өсәд-өргҗәд, нүүрлгч әңгүдин негнь болснь энд көдлҗәх эрүл-менд харлһна көдләчнрин ач-тус болҗана.

Таңһчин эмнлһнә улд 65 җил хооран секгдсн терапевтическ әңгд 70 орм бүрдәгдсмн, тер тоод неврологическ гемтә улс тенд эмнлһ авдг болв. Тер цагт эмнлһнд биохимическ лабораторь, физиотерапевтическ кабинет болн функциональн шинҗллтин әңг уга бәәсмн. Гемтә улсин төлә зуг 7 палат билә, тегәд зәрмдән сиинцд чигн ор тәвх кергтә болдмн. Шин әңгиг байн дамшлтта болн өөдән мергҗлттә эмч Туте Алексеева һардв. Туте Доденовна гемтә күүнә бәәдлинь шинҗләд, гемин учринь дарунь илдкҗ авч сән эмнлһ кедг эмч гиҗ тоолгддмн. РСФСР-ин ачта эмч Т.Алексеева әңгин делгрлтд ик ач-тусан орулсн күн болна. Хөөннь терапевтическ әңгиг КАССР-ин ачта эмчнр А.Столбина, В.Батутемирова, Әрәсән эрүл-менд харлһна йилһән сән көдләчнр В.Джирянова болн Н.Киринова һардв. В.Джирянова таңһчин эмнлһнд 1973 җилд экләд көдлв, терапевтическ әңгд эн 1979 җилд ирв. Арвн тавн җилин эргцд Валентина Исаевна эн әңгиг һардсн деерән таңһчин эмнлһнә бүрдәцсин үүлдвриг терапийин халхар залв. Байн дамшлта болв чигн эн мергҗлтән өөдлүлҗ ревматологин, нефрологин, кардиологин болн эндокринологин халхар гүн медрл хоршаҗ авсмн. Энүнә һардврт гемтә улсин эмнлһнд өдгә цага эв-арһс өргнәр олзлгддг болв.

Таңһчин эрүл-менд харлһна делгрлтд ик тәвцән орулсн өөдән мергҗлттә эмчнр В.Кургина, З.Кутенко, Е.Большакова, В.Ефремова, Ж.Кичикова, Д.Боваева, В.Удалова, Д.Мухлаева, В.Сотников, С.Сангаджиева болн нань чигн кесг улс эн әңгд көдлҗ, гемтә улсин эмнлһнә халхд шин эв-арһс олзлҗ үүлдсмн. Цуһар эдн таңһчд терапевтическ цергллт батрллһнд, шин кадрмуд белдлһнд болн төлҗллһнд ик тәвцән орулсн, үнн-чик седклтәһәр көдлсн улс болҗ дорас өсч йовх баһ үйд бахмҗ болна.

Ах үйин эмчнрин хәләврт төлҗәд бийснь дамшлтта эмчнр болсн улс дунд Т.Бадмаева, Л.Санджиева, Н.Даваева болн нань чигн талдан мергҗлтнр бәәнә. Эндр эдн талдан әңгүд һардҗ чадмг кевәр көдлҗәнә. Тиигәд, Т.Бадмаева терапевтическ әңгд терапевт-нефролог болад арв һар җилдән көдләд, эндр таңәчин эмнлһнә өдрәр үүлддг әңг һардҗана. Л.Санджиева болхла 2000 җиләс авн ветеранмудын госпиталин һардач болна. Өөдән мергҗлттә эмч, Әрәсән эрүл-менд харлһна йилһән сән көдләч Н.Даваева ревматолог болҗ әңгд көдлсмн, ода эн коронавирусн гемәр күнд кевәр гемтсн улст дөң-тусан күргҗәнә.

Эмчнр С.Чумпинова, Д.Оджаева,Т.Пандинова цаг зуур әңгиг һардв. Эн җилин эклцәс авн болхла терапевт-кардиолог Ульяна Уланова һардҗана. 2012 җиләс авн 2018 җил күртл эн Баһ Дөрвдә района эмнлһнд көдлсмн, хөөннь таңһчин эмнлһнә судцна төвин 1-ч кардиологическ әңгд үүлдв. Ода әңгд 9 палат бәәнә, энд 66 орм бүрдәгдв, тегәд ревматологическ, терапевтическ, гастроэнтерологическ, нефрологическ болн гематологическ гемтә улс эмнлһ авна. Әңгд өдгә цага кергсл бәәнә, тегәд әмтн кергтә шинҗллт кеҗ дарунь эмнлһ авч эдгхин төлә цуг таал бәәнә. Әңг терапевтическ гиҗ нерәдгддг болв чигн энд олн зүсн гемәр гемтсн улс эмнлһ авна, тиигәд ут тоодан 18-20 гемәр гемтсн улс нааран тусна. Ревматологическ болн гастроэнтерологическ халхар болхла өөдән чинртә технологическ медицинск дөң күрггднә. Әңгд көдлҗәдг гематологуд цусна гемтә улст сән эмнлһ кеҗ эднә әм аврна. Эдн Әрәсән Өмн үзгин ах гематолог Ю.Шатохинла нөкцҗ хамцу үүлднә, Ростов-на-Дону балһсна эмнлһнд мана таңһчин улс гүн шинҗллт болн эмнлһ авхиг йовулна. Әңгин медлд нефрологическ цергллт делгрлт авсмн. Урднь бөөрин гемтә улс удан бәәлго җилин эргцд сәәһән хәәдг бәәсн болхла ода эдн цаглань эмнлһ авад насн-җирһлән утдулҗ чадҗана. 1993 җилд таңһчин эмнлһнә улд гемодиализин әңг секгдснәс авнг гемтә улс сән чинртә эмнлһ авдг болв. Терүг анестезиолог-реаниматолог С.Уташов чадмг кевәр һардҗана. Терапевтическ әңгин эмчнр «Хальмг нефрологическ төв» гидг ООО-н болн «Ар Кавказин нефрологическ төв» гидг ООО-н Элстин филиалын мергҗлтнрлә бат залһлда бәрҗ гемтә улст дөң күргнә. Эмчнр Ю.Сарангова, С.Оконова болн И.Бадма-Гаряева нефрологическ гемтә улсин эрүл-менд харна.

Хойр җил хооран терапевтическ әңгд гастроэнтерологическ халхин гемтә улсин төлә орм бүрдәгдв. Энд геснә олн зүсн гемтә улсин эрүл-мендин бәәдл шинҗллһнә, эмнлһнә болн саглуллһна керг-үүлдврмүд давулгдна. Эмч Э.Умкеева коронавирусн гемәр гемтснә хөөн олн зүсн өвчн учрсн улст дөң күргнә. Энд баһ наста эмчнр Л.Лиджиева, Н.Шагджиева, Т.Лиджиева, С.Анджукаева, Б.Лагаева болн М.Очирова ах үүрмүдәсн дамшлт хоршаҗ көдлҗәнә.

Терапевтическ әңгд көдлсн эмчнр кардиологин, ревматологин, эндокринологин, гастроэнтерологин, гематологин, пульмонологин, нефрологин халхар мергҗлт өөдлүлҗ талдан әңгүдиг болн таңһчин талдан эмнлһсиг һардҗ йовхнь темдгтә. Эн әңгд җилин эргцд күсдундур миңһн күн эмнлһ авч, эрүл-мендән батрулна. Әңгин көдләчнр күн болһнд килмҗән тусхаҗ, гемәснь эдгәҗ, удан цагт эрүл-менд болн чаңһ бәәхин туст сүв-селвгән өгнә. Сүл цагт коронавирусн гемәр гемтснә хөөн олн зүсн өвчн учрсн, гүлгн гемәр гемтсн улсин то икдәд йовна. Тегәд терапевтнр таңһчин эмнлһнә консультативн поликлиникд әмтнд дөң болна, селән һазрт күрч бәәрн улсин шинҗллтд орлцна, күнд гемтә улст бачм дөң күргхәр санавиацар һарч йовна. Пандемий учрсн цагт терапевтическ әңгин көдләчнр эн хальдврта гемәс хөрлһнә кергт түрүн зергләнд орлцв. Таңһчин эмнлһнә улд үүлдсн 3-ч тойгта госпитальд эдн көдләд, коронавирусн гемәр гемтсн улст дөңгән күргҗ кесгинь эдгәҗ авв.

Җирн тавн җилин эргцд терапевтическ әңг батрад, делгрәд, таңһчин эмнлһнә нүүрлгч әңг болв. Әңг бүрдәгдсн кемд көдлсн түрүн эмчнр болн дунд медицинск көдләчнр бат ул тогтаҗ, гемтә улсин төлә сән таал тогтаҗ, үнн кевәр көдлҗ күн болһнд тусан күргҗ үүлддг авъяс батлв. Эндр энд көдлҗәх улс тер авъясиг әрүнәр хадһлҗ өр-өвч седклтәһәр, ик даавртаһар көдлхәр шунҗ йовна.


ДООҖАН Наталья

Видео