Тавн көвүтә эк-эцкин бахмҗ

12-01-2023, 11:36 | Общество, Таңһчин зәңгс

Эк-эцк болһн үрднь сән улс болҗ өстхә гиҗ бичкнәснь авн чик сурһмҗ зааҗ, сүв-селвгәрн урмд өгч, эврәннь авг-бәрцәрн үлгүр-үзмҗ болхар зүткдг. Элст балһснд бәәдг Сергей болн Саглр Первеевихн хөрн һар җилдән хамдан ни-негн, кен-негнәннь седкл медҗ, тавн көвүндән нүдн-амн болна. Өнр-өсклң өрк-бүлд өсҗәх көвүд эк-эцкиннь үгәс һарлго, сурһулян сәәнәр сурч, өлзәтә сән үрд болҗ өсчәнә.

Сергей Саглр хойриг үүрмүднь таньлдулсн билә, баһчуд нег-негндән таасгдад, өрк-бүлән өндәлһсмн. Дәкәд эдн олн җилдән нег халхд көдлв, тегәд эннь эднә өрк-бүлд батрхд туслв. Герин эзн олн җилдән санавиацд җолачар көдлҗәнә. Энүнә көдлмш ик дааврта, юңгад гихлә эдн күүнә әм аврхар бачм бәәдлд һарч йовна, күнд гемтә улсиг федеральн эмнлһст күргнә. Саглр болхла аюлын медицинә (медицина катастроф) цергллтд хөр шаху җилдән көдлв. Ууһн Чингис болн Анҗа кичәлмүднь төгсхлә, экдән көдлмшт ирҗ цаган давулдг бәәсмн. Тер цагт Саңһҗин Владимир эн цергллтиг һардҗасмн. Келхд, Владимир Халгаевич цергә халхар олн җилдән эмч болҗ үүлдҗ йовсмн, эн полковникин цолта, көвүд эк талан ирхлә теднд әәрмин туск тодлврмударн хувалцдг бәәсмн. Тегәд Чингис эмчин эрдм шүүҗ авснь хара биш гиҗ экнь тоолҗана. Ода эн Әәдрхнд медицинск университетд сурчана, иргчдән цергә эмч болхар зуралҗана.

Ардасн дөрвн дү дахулсн Чингис герин көдлмш кеҗ, бичкдүдиг хәләҗ эк-эцкдән түрүн нөкд болна. Сурһуль сурчадг болв чигн эн көдлҗ мөңг олх арһ бас хәәнә, тегәд пандемийин цагт эн Яшкульд үүлдҗәсн госпитальд көдлв. Олсн мөңгәрн эн бийән даана, дүүнртән хувц-хунр хулдҗ авна. Анҗа Элст балһсна 4-ч тойгта сурһулин 11-ч классин сурһульч болна. Көвүн эн җил сурһулян төгсәхмн, эн ахиннь үлгүрәр бас эмч болх саната. Элвг 4-ч класст сурна, икр Костя болн Пүрвә 2-ч классин сурһульчнр. Көвүд нег-негән хәләһәд, герин даалһвран бийснь кеҗ, кергтә болхла экдән нөкд болна. Икр көвүд төрҗ һархд Элвг хө мөстә билә, тегәд Чингис Анҗа хойр герин көдлмшиг бий деерән авсмн. Саглр Александровнан келсәр, авальнь чигн бас сул цаг учрхла халун хот болһад, лавк орад хулдҗ кеһәд, арһ-чидләрн көкд болхар шундг бәәсмн.

- Өрк-бүл ниитә болхин төлә цугинь хамдан кех, залу күүнә эс гиҗ күүкд күүнә керг гиҗ йилһл угаһар герин көдлмш күцәҗ, нег-негндән дөң болх кергтә. Эк-эцк хойр нег-негән күндлҗ ниитә бәәхлә, дурна залян хадһлҗ, үрдән таалулҗ тедндән чик сурһмҗ өгхин төлә өвкнриннь авъясар бәәхлә, тер цагт өрк-бүл бат болхнь лавта. Хальмг улс келдгәр, бәәсәрн байн болҗ, кен бичкнән өкәрлҗ, кен ахан күндлҗ бәәх кергтә. Тиим кевәр бидн бәәхәр шуннавидн, –гиҗ олн үртә эк келнә.
Сергей Васильевич бийнь олн үртә өрк-бүлд өссмн, эн Татьяна эгчтә болн Андрей дүүтә. Саглр Александровна болхла өрк-бүлдән ор һанцхн үрн болна, тегәд эн олн күүкдтә болхар зүткв. Эднә өрк-бүлд цуһар күүкн төрҗ һархиг күләв, нег үлү Саглр Александровна тиим әрүн саната билә. Тавн көвүнь өсәд-босад гер авхла тавн бер эднә герт орҗ ирх, тер цагт тавн күүктә болхв гиҗ күүкд күн шоглна. Бийнь эн сән бер болад, хадм эцкдән болн экдән һарлдсн күүкнлә әдл болв. Василий Андреевич болн Полина Тимофеевна Ик Буурла районд олн җилдән көдлҗ йовсмн, ачта амрлһнд һарад, Сергей көвүндән бәәдг болв. Һундл төрхд, давсн җилин бар сард Василий Андреевич гемин уршгар насан барв. Эн коронавирусн гемәр күнд кевәр гемнәд, эрүл-менднь дор унад хойр җилдән зовв. Эмчин эрдм дасчах Чингис герүрүн ирхләрн аавдан дөң күргҗ, эдгәҗ авхар шундг бәәсиг экнь келнә. Көвүн бернь болн ачнрнь энүг арднь орҗ сәәнәр хәләв. Аав җолачар көдлҗ йовла, сул цаг учрхла шатр наадхдан дурта билә. Полина Тимофеевна болхла олн җилдән сурһуль-эрдмин халхар көдлҗ, багшлҗ йовсмн. Медәрхлә олн зүсн гем һардг гидг, тегәд медәт унад, көлән авв, тегәд ода эн бас көвүн-бериннь хәләврт бәәнә.

Олн үртә экд кех-күцәх көдлмш дала болдг, тер бийнь Саглр Александровна сурһуль сурх, үүл бәрх, гертксән сенр болн шимтә хот-хоолар тоох цаг олна. Эн урднь юристин болн тоочин эрдм дассн деерән ода Т.Хахынован нертә медицинск колледжд асхар сурна, иргчдән эн медицинск эгч болхмн. Эн эрдм дасчахнь медәтә хадм эк-эцкән хәләхд бас туслв, көвүднь гемтсн цагт эн бийнь тәрлһ кеҗ чадна. Сурһулян төгсәснә хөөн эн эрдмәрн көдлхәр зуралҗана. Сул цаг учрхла эн һуйрин зүүтә кегдлмүд болһхдан дурта, гернь олн зүсн үнрәр каңкнхла, бичкдүд икәр байрлна.

Одахн Әрәсән Президент Владимир Путин орн-нутгин стратегическ делгрлтин болн келн-улсин төсвсин хүүвин сүүрт 2022 җилд кесн көдлмшин аш диглҗ, ирх җилд кех-күцәх һоллгч төрмүд йилһв. Тедн дунд нилхд төрлһиг урмдуллһна, олн үртә өрк-бүлмүдиг дөңнлһнә керг-үүлдврмүд күцәлһнд онц оньг өггдх гиҗ орн-нутгин толһач заав. Олн үртә Первеевихнә өрк-бүл Элвг, Костя болн Пүрвә көвүдтән социальн демин мөңг авна. Саглр Александровнан келсәр, эн мөңгн көвүдт немр сурһуль сурхд, эднд хувц-хунр хулдҗ авхд олзлгдна. Шаңһ олн үр асрҗах өрк-бүлмүдт ик оньг тусхаҗахнь, шишлң демин мөңг өгчәхнь эдниг босхҗ авхд ик урмд өгнә гиҗ күүкд күн темдглнә. Шин җилиг эдн өрк-бүләрн гертән тосҗ, туула җил эднд хөвтә болх гиҗ ицҗәнә.

ДООҖАН Наталья
Өрк-бүлин альбомас авсн зург