Нааддын илвтә делкәд

14-11-2024, 16:44 | Общество, Таңһчин зәңгс, Зіњг, Сойл

Әрәсән Федерацин театральн үүлдәчнрин ниицәнә Хальмг региональн әңгин ахлач Сергей Бурлаченко нүр үг келҗ, наадмиг секв. Энүнд таңһчин һурвн театр орлцҗахинь зааһад, театральн нертә шалһачнр Дмитрий Родионов болн Ирина Алпатова наадн болһна туск шинҗллт кеснә тускар келв. Хальмг Таңһчин сойлын болн зуульчллһна министрин дарук Саңҗрһа Герман йөрәлин үгдән наадм цаһан хаалһта болтха гиһәд, театрмудын үүлдврин цаарандк делгрлтд туста болтха, гиҗ дурдв.
Басңга Баатрин нертә Келн- улсин театр 88-ч кемән эклсн йовдлла ирлцв. Иигәд үкр сарин 4-д секгдсн Хальмгин театрмудын «Цаһан бадм цецг» («Белый лотос») гидг наадм театрин көдләчнрт болн олн хәләһәчнрт тодлгдв. Түрүн хойр өдрин нааддан Басңга Баатрин нертә Келн-улсин театр наадмин хәләврт орулв.

Тууҗин цаг болн «Макбет»
Тернь тууҗин төрәр тәвгдсн «Өөрднр, мини өөрднр» гидг наадн мөн. Хальмг келәр режиссер Манҗин Борис тәвсн наадн театрин көтлврт зөвтә орман олсмн. Кесг наадмд болн гастрольд эн наадн үзүлгдлә. Нүүдл улсин җирһл, эднә әмдрлд тогтсн догшн закврмудын тускар нааднд келгдҗәнә. Әмтнә өмн даңгин тәвгддг шүүвр чигн нааднд орлцачнрт амр өглго бәәнә.
Үкр сарин 5-д «Макбет» гидг наадн Келн-улсин театрт болв. «Цаһан бадм цецг» наадмин кемҗәнд режиссер Сергей Потапов белдҗ тәвсн наадыг олн-әмтн хәләв. У. Шекспирин эн наадн классическ гиҗ тоолгдна. Сергей Потаповин хәләцд эннь төрүц талдан чинр зүүһәд, зәрм әмтн терүнләнь зөвшәрсн уга. Болв чигн баһ наста хәләһәчнрин соньмслтыг тернь авлв. Тиим талдан хәләц наадмин йовудт болн кем эклснә хойрдгч өдр орман олв.
Эн наадмд Хальмгин һурвн театр орлцҗана. Басңга Баатрин нертә Келн-улсин театрин коллективәс нань драмин болн шог наадна таңһчин Орс театр болн наадһасин «Җаңһр» гидг шаңһа театр жюрин оньгт эврә нааддан тусхав.

«Онегин» болн «Җаңһр» театрин наадд
«Җаңһр» гидг наадһасин театр үкр сарин 7-д «Семью восемь» гидг наадыг үзүлв. Д. Слюсаренкон наадар режиссер Михаил Комарицких тәвсн наадн баһчудын тааслт олв. Өсч йовх цагтан күүкд-көвүд эргндк җирһлд учрҗах тоотыг медҗ авчах күүкнә заң-бәәдлиг үзүлгдснь баһчудт өөрхн болв. Өслтин цаг амр биш, өрк-бүлд терүг эс медхлә, ах үйин болн баһчудын хоорнд заагрлһн һардгинь цугтан меднә. Өслтин нәрн цагиг яһҗ давҗ һарч болхин тускар ухалх сана наадн орулна.
Наадн цуг халхарн дигтә сәәнәр белдгдсинь театральн шалһач Дмитрий Родионов зөвтәһәр үнлв. Режиссерин шиидвр, артистнрин наадн, наадна тәәзин кеерүл цугтан ниицәд, бүтн сән үүдәвр үзх таал өгсинь театральн шалһач Ирина Алпатова темдглв.
Театральн шалһачин тоолврар, наадн өдгә цага баһчудын җирһлд учрҗах тоотыг үзүлсәрн соньн болв. Яһҗ терүг үзүлхән режиссер чик шиидвр авснь үнлгдв. Наадыг кеерүллһнә болн көгҗмәр дахуллһна халхар театрин көдләчнр седвәртәһәр үүлдсинь шалһачнр таасч келв.
Дөрвдгч кемән эклсн «Җаңһр» театрин дәкн нег наадн – А. Пушкинә романар тәвгдсн «Онегин» наадн болв. Хальмг Таңһчин билг-эрдмин ачта үүлдәч, режиссер Сарңга Алексей эврә үүдәврән трагифарс гиҗ нерәдв. Сурһуль сурчасн цагас авн тодлгдсн эн роман ода шин цага сурһульчнрин оньгт тусхагдв. Дурн, урвлһн, улсин хоорндк хәрлцән – иим даңгин күмни оньгт бәәдг, йирин җирһлд учрдг тоот тер кевәрн шин үйиг үүмүлҗәхинь наадн медүлв. Наадн төгсснә дару цугтан өсрҗ босад, альхан ташад, режиссер тәәз деер һартха гиҗ некв. Наадн ик тааслт олсинь баһчудын сергсн хәләц медүлв.

Зүүдн орсн цагт …
Драмин болн шог наадна таңһчин Орс театр «Станционный смотритель» гидг нааднла олн хәләһәчнриг таньлдулв. А. Пушкинә түүкин төрәр режиссер И. Греднев белдҗ тәвсмн.
У. Шекспирин «Сон в летнюю ночь» гидг наадар режиссер Зураб Нанобашвили наадыг тәвсмн. Хәләһәчнрт наадн таасгдв. Соньн юмн, талдан кесг һазрас ирсн әмтн чигн эн өдр мана Орс театрт ирәд, седклинь авлсн наад хәләҗ, наадн таасгдв гиһәд келәд бәәцхәнә. Күн болһн дәкн ирҗ, эн театрин наадд хәләхәр зуралҗана.
Ф. Достоевскийин «Преступление и наказание» гидг үүдәврәр режиссер Марина Кикеева тәвсн «Преступление и наказание. Эпизоды» наадн бас наадмин йовудт үзүлгдв. Хальмг Таңһчин ачта артистк Марина Кикеева эн нааднд һол дүрмүдин күүндвриг орулҗ, теднә амр биш җирһлин хаалһинь үзүлсн тоотар терүгинь дахулад, соньн наад тәвсинь хәләһәчнр темдглв. Тедн дунд Пушкинә болн хальмгудын тохма күн Серж Гревеницин келсәр, нааднд орман олсн тоот ода күртл чигн әмтиг үүмүлҗәнә.
Келхәс, зүүдн орсн цагт драмин болн шог наадна театрт иртн.

Иргч үүлдврин урмд
Хальмг театрмудын наадм көдлмшән төгсәв. Нааддыг шинҗлҗ хәләсн шалһачнр Дмитрий Родионов, Ирина Алпатова болн наадмин жюри театральн үүлдврин ашинь диглв.
Басңга Баатрин нертә Келн-улсин театрт режиссер Манҗин Борисин «Өөрднр, мини өөрднр» гидг нааднд тоһруна дүр бүрдәсн артистк Элина Леляева темдглгдв.
Драмин болн шог наадна таңһчин Орс театрт режиссер Зураб Нанобашвили тәвсн «Сон в летнюю ночь» гидг нааднд Пакин дүр тогтасн артист Леонид Сангаджиев бас мөрәлгдв.
Күүкд улсин хамгин «сән дүр» тогтасн артистк Манкан Эльза ачлгдв. Режиссер Манҗин Борисин «Өөрднр, мини өөрднр» гидг нааднд Намҗл хатн болн Сергей Потапов тәвсн «Макбет» гидг нааднд хатн Макбетин дүриг бүрдәсндән Манкан Эльза тиигҗ ончлгдв.
Залу улсин хамгин «сән дүр» артист Такан Очрин үүдәсн билгтә наадн мөрәлгдв. Келн-улсин театрт Сергей Потапов тәвсн «Макбет» нааднд энүнә бүрдәсн дүр тиим өөдән әрүнлгдв.
«Җаңһр» наадһасин театрт тәвгдсн режиссер Сарңга Алексейин «Онегин» гидг наадн хамгин сән наадн болв.
Әрәсән Федерацин театральн үүлдәчнрин ниицәнә дипломсар «Онегин» нааднд Татьянан дүр тогтасн Саңһҗин Бадма, тер мет «Макбет» нааднд принц Малькольмин дүр тогтасн артист Баазра Санҗ темдглгдв. «Өөрднр, мини өөрднр» гидг нааднд Бурман дүриг бүрдәсн артистк Канкан Делгр СТД-н шишлң мөрәһәр ачлгдв.
«Семью восемь» гидг наадна актермуд Хальмг Таңһчин сойлын болн зуульчллһна министерствин шишлң мөрәһәр ачлгдв. «Җаңһр» театрт режиссер Михаил Комарицких тәвсн нааднд артистнр олн хәләһәчнрин тааслт олсн дүрмүд тогтасндан тиим ачлвр авв.
Таңһчин театрин наадм йир сән йовдл гиҗ келх кергтә. Театр болһна тәәз деер үүдәгч коллективин үүлдвр шинҗлҗ хәләгднә. Москваһас ирсн театрин шалһачнр наадн болһниг цуг халхаснь бүрткҗ хәләнә. Нааднд орҗах, терүг тогтаҗах әңг болһнь шинҗлгднә. Театрин үүлдвр режиссерин, артистнрин үүлдврәс тогтна. Тегәд цуг тернь талдан хәләцәр үнлгдҗ хәләгдхлә, бүклдән театрин үүлдвр ямаран болҗахнь, юунд оньган өгхинь диглҗ авгдна. Наадыг белдлһнд, тәәз деер үзүллһнд орлцҗадг цуг көдләчнрин көдлмш тиигҗ шинҗлгдснь эн эврә наадмин сән аш гих кергтә.

ХӨӨЧИН Галина
Нааддын илвтә делкәд
Нааддын илвтә делкәд