Імтиг хамцулдг билгті билі

24-10-2019, 10:19 | Таңһчин зәңгс » Санл

Улсин фольклорн-этнографическ «Эрдм» ансамблиг ода кен эс медні. Цагтан терўг Роза Чубарова єардљ йовсмн. Билгті дууч болн імтиг хамцулљ чаддг эрдмті эн кўўкд кўн сойлын халхар деед сурєуль тґгсісмн.
Улсин билг-эрдм делгрўллєні тањєчин герт кґдлід, заяни зањгднь біісн билг-эрдмін эн улм янзлулсмн. Олн љилин туршарт Роза Кюкеевна сойлын халхд кґдлљ йовла. Олн соньн керг-ўўлдврин эклц татљ, тањєчин билгтнрин тускар талдан єазрт імтн медтхі гиєід эн зўткід йовдг билі.
Болв геміс ахлдг арє уга гиєід, гемин ўўлір арвн љил хооран Роза Кюкеевна сііни орнд тґрсмн. Болв эн билгті кўн, чадмг єардач, итклті аваль, эњкр ээљ, седклті тааста ўр-иньг біісн Роза Чубароваг ґрк-бўлнь, ўўрмўднь, элгн-саднь, «Эрдм» ансамбльд хамдан дуулљ, биилљ, билгін ўзўлљ йовсн улс мартхш.
«Роза Кюкеевна бає насндан маднас хольљад йовљ одв. Імтнд туста дала керг кўціљ чадх медрлті, билгті, дамшлтта насндан гемин ўўлір ґњгрв. Сііхн ґњг-зўсті, уйн цогцта, билгті, імтнлі ээлті кўўкд кўн оньдин мартгдлго бііні, - гиљ «Эрдм» ансамблин ветеранмуд ода тодлна. - Тер 2009 љил йовлєарн олн љил билі. Мана ансамбль кесг райодт одад, концерт тівсинь тодлнавидн. Кґтчнрі болн Бає Дґрвді райодт Цаєан Сарин байрт орлцсн, Ик Буурла района Манцин Кец болн Южный селідт одсн байрта харєлтс мартгдхш. Тањєч тиигхд ончта ґґнд белдљісн цаг, тегід Роза Кюкеевнан седвірір бидн тиигхд вице-премьер біісн Александр Жуковла болсн харєлт бас уханас єархш. Тиигід мана єардач мадниг сойлын болн олна љирєлд дахулљ орлцулљ йовла».
Імтнд байр белглхин тґлі билг-эрдмін дањгин ґґдлўлід бііх кергті гиљ эн тоолдг билі. Ансамблин орлцачнрла цуглрад, дун болєнд ямаран янз орулљ, бииєин эрдмлі терўг ямаран кевір ниицўлљ ўзўлснь сін болх гиљ, кесг давтљ белддг біісмн. Тегід ямаран чигн марєанд, хіліврт «Эрдм» ансамбль дигті сіінір, імтні болн љюрин оньгиг авлљ йовна. Балєсна, региональн, республиканск, Цугірісін, єазадын орна олн марєанд болн фестивальд «Эрдм» билгін ўзўлљ йовсмн.
Ода санхнь, Роза Кюкеевна цецн ухата бііснь медгдљіні. Юњгад гихлі, иим болљана. Сўл цагт наста улсин тускар, тедниг олна ўўлдврт орлцулхин тускар, дамшлт, медрлинь олзлхин тускар бає биш келгдљіні. Орсаєар келхлі, «люди серебряного возраста», «серебряное волонтерство» гиєід наста болвчн чеељірн кґгшрдго улсин тускар буульљ бичні, келні, ўлгўр кені. Єуч єар љил хооран Роза Чубарова тиим ўўлдврин тусиг тааљ медсн болљана. Наста улс - ґвкнрин урн ўгин болн билгин зґґриг хадєлсн деерін, тер зґґриг мартуллго олнд медўлх зґвтін тускар ухалдг біісмн. Цагтан тиигід ўўлдід, «кґгшн» артистнран дахулад, єазадын ор орхлань кесгнь дурго болад, шалєад, болх болшго зіњг єарєдг билі. Тернь ямаран ґвдкўрті біісн. Болв Роза Кюкеевна билгті болн ухата болсн деерін зґргті кўн біісмн. Чикір ўўлдљіхін медід, хальмгудын эрдмиг альд болвчн медтхі гиєід цуцрлтан уга ўўлдљ йовсмн. Цааран хілієід - ууляд, нааран хілієід – инієід, ду, биид, урн ўгд, тууль - тўўкд дурта аав-ээљнриг дахулад, єазадын олн орнд кўргљ, орчлњ ўзўлсмн. Антонина Чудаеван тодлсар, «Эрдм» ансамбль Моњєлд билг-эрдмін ўзўлсн йовдл ик чинрті болсмн. Роза Кюкеевна Моњєлын дііч ансамблин єардврла таньлдад, тиим йовлєн болсмн. Хґґннь тер коллектив мана тањєчд ирід, билг-эрдмін ўзўллі. Иигід Роза Чубарован седвірір ўўдігч залєлдан тґрљ батрдг билі.
Ямаран нег хаалєд єарч йовхларн Роза Кюкеевна журналистнриг бас дахулдг билі. «Мадна келсиг соњссн деерін эврі нўдірн йовад, хілієід бичхлі, сін болх», - гиљ Роза келдг билі. Иигід нег дікљ бидн Геленджик балєсна дарани нег ґґн темдглгдсн байрт Тевкі Ангаровна Каляевала, телеоператор Борис Пюрвеевла хамдан тиигірін дахљ йовад, соньн телерепортаж белдсн билівидн. Мана коллективиг імтн яєљ бўлінір тосљ авсинь, Роза Чубароваг сойлын халхар кґдлдг специалистнр сін меддгинь, хамцу ўўдігч тґсв кехдін белн бііхін медўлснь маднд таасгдла. Цуг терўгинь тањєчин олн хілієічнр телесоњсхврин дґњгір эврі нўдірн ўзсн билі.
Роза Чубарован дґњгір кесг орн-нутгт одад, сііхн олн балєсд ўзх хґвті болсна тускар Данара Унгарлинова тодлна. Эвріннь єарсн ґдрін талдан орн-нутгт, фестивальд орлцљаєад, тер єазрин єардврин йґріл соњсљ билгті олн улсин зерглінд темдглх байриг ансамблин кесг орлцачнрт Роза Кюкеевна белглсн болдг.
«Кен ахан кўндлдг» ґвкнрин авъясиг љирєлдін бірљ йовсн, єурвн кґвў ґсксн хґвті хальмг бер біісн Роза Кюкеевна Чубарова кишгті кўн біісмн. Энўні ўўдігч ўўлдврір дўўрњ љирєлин герл ода кўртл мадндан ўлгўр болљана.

Галина ХЕЙЧИЕВА

Видео