ТӨРСН ҺАЗР ТААСТА

10-08-2020, 17:26 | Таңһчин зәңгс » Сойл

Нарт делкәд бәәх күн болһнд уурган көкүләд өсксн ээҗәс эңкр күн уга. Тер мет унсн-төрсн һазрас үнтә юмн уга. Күн болһнд эңкр һазр-усн, эврә һал-һулмт бәәдмн гиҗ мана өвкнр үйәс үйд медүлҗ, дорас өсч йовх баһчудтан уха зааһад, сурһмҗ өгәд йовсмн. Күүнә бәәдл-җирһлд төрскн һазрнь, эңкр һулмтнь түшг болна. Мана эңкр һазр – эң-зах уга, өргн хальмг тег. Түүшлҗ һал-һулмтын, өсәд боссн һазрин, аав-ээҗин туск төрмүд олн әмтиг эзлнә, үүмүлнә. “Төрсн һазрин шора күртлән җөөлн” (Родной земли и пыль мягче) гиҗ хальмг хуучн үлгүрт келгднә. Канкан Эрднин үүдәврмүдиг умшсн күн эврә гертән, төрксн нутгтан бәәсәрн бийән үзнә, тиигҗ меднә. Энд, эврә һазрт, цуг тоот өөрхн, эңкр болна. Шүлгчин келнь хурц болсн деерән, гүн учр-утхта болдгнь мөн. Эн шин бичсн үүдәвр оюни гүн ухан-санаһарн умшачнрин санлд удандан төөнрж үлдх гиҗ санҗанавидн.

Канкан Эрднь


Эңкр нутг мини айта
Эң-зах угань лавта.
Эдү мет, цевр аһарта
Элдү нутг эңдән уга!
Мелмлзсн Иҗл мет, урсхсн
Мана бәәдл сәәхн, сул.
Баһчуд цаһан хаалһан секнә,
Бат кишгән кесгнь олна.
«Үүрм» гиҗәх ээлтә үгин
Үндсн энд ирҗ үзгднә.
Эңкр теегән эзлҗ, әмтн
Эврә-күүнә уга бәәнә.

Эңкр нутг мини айта
Эң-зах угань лавта.
Эдү мет, цевр аһарта
Элдү нутг эңдән уга!
Алг йовдл энд һархш*,
Тусан күргхлә ачинь хәрүлнә.
Теегин йосан, күмни зокалан
Алдг угаһар әмтн бәрнә.
Эн бәәдлин бат улнь
Эсрңдән чигн төрүц хольвршго.
Эңкр мана Хальмг нутгин
Эврә заслтнь төрүц хүвршго!

Эңкр нутг мини айта
Эң-зах угань лавта.
Эдү мет, цевр аһарта
Элдү нутг эңдән уга!
Хаврин салькн нутгтм үләнә,
Хальмг улс салькнд өрнә,
Хар үстә улан залатнр
Хазаран чаңһ һартан бәрнә**.
Кемр хортн дәврҗ ирхлә,
Көрән шүдншң, терүг тосый,
Эңкр ээҗән мет, хәәрлҗ,
Эврә нутган харсҗ, хадһлый!

Эңкр нутг мини айта
Эң-зах уга, йоста.
Эдү мет, цевр аһарта
Элдү нутг эңдән уга!

___________________________
Алг йовдл һарһх* – выделять кого-либо, покровительствовать кому-либо (в ущерб другим)
Хазаран чаңһ һартан бәрх** – постоять за себя, защищать свои интересы.

Видео