“Җаңһрин” өөнд нерәдгдв

09-10-2020, 15:14 | Таңһчин зәңгс » Сойл

Эн җил Хальмг Таңһчд алдр баатрльг дуулвр “Җаңһрин” 580 җилин өөн темдглҗ бәәнә. Тегәд чигн давсн мигмр өдрлә Городовиковин зуслң бәәсн һазрт “Җаңһрин” өөнд нерәдгдсн көгҗмин перформанс болв.
Асхн зурһан цагла экләд харңһурчах кемд эрвәкәс шамин герлд авлгдад терүн тал нисчәх мет балһсна олн булңгудас көгҗмд, сойлд дурта баһчуд ирәд цуглрцхав.
Нурҗах эрсмүдин хоорнд баглрад зогсдг улс оньган өгәд, йирин биш үүлдвр эклхинь күләв. Көгҗмчнр зевсгүдтән көг орулна. Хаҗуднь шар туг болн кесг сүлд делсәд бәәнә. “Нә, эклхмн”, - гиһәд соңсгдв. Тер дарунь электронн көгҗмин ә һарад, эргндкиг дүүргҗ эклсмн. Һурвн көгҗмчин һатц бәәдг шар туг дор генткн һал асгдад, бадрад эклв. Тиигхләнь һалас һардг герлд “тәәз” дор овалсн дуулһ, үлд, сүк, халхц, җид, нум-сумн болн нань чигн зер-зев гилвкәд үзгдв.
Эргәд хәләхлә, герин цуг эрсмүд деер олн-зүсн граффити-зургуд зурата. Нег эрст проекторар тусхагддг видеобичлһнд хальмг тег болн теегин хаалһ үзүлгднә. Цуг эннь болн соңсгдҗах электронн көгҗмднь хәләһәчнр авлгдад, энүнә нилчәр бийән илвтә Бумбин орнд туссн болҗ медв.
“Керг-үүлдврин учр-утхнь – хойр хәләцин зөрлдәнд бәәнә. Зәрм әмтн “Җаңһриг” кезәңк, хуучрсн гиҗ санҗана. Бидн эндр өдгә цагин шин көгҗм соңсулад, шин хәләцән, санаһан “Җаңһрла” залһлдулад медүлхәр бәәнәвидн. Урлгин (билг-эрдмин) хамг зүүл, тер тоод көгҗм чигн хүврәд бәәнә. Зуг уңгнь тер кевәрн үлднә. Бидн хувцан сольсн болв чигн мана уңг-тохм тасрхш. Сойлыг тер хуучн кевәрнь хадһлснь сән, болв оңданар, өдгә цагин кевәр энүг тусхаҗ бас болна. Һадрнь чухл (важный) юмн биш, дотрк санань – чухл”, - гиҗ керг-үүлдвриг бүрдәһәч Руслан Дэ эврә ухан-тоолврарн хувалцв. Руслана келсәр, “Җаңһрт” үзүлгдҗәх баатрмуд мана цагт чигн бәәнә. Ода эдн тәмрчнр, арһлачнр, зурачнр, бичәчнр болҗ хүврсмн. Тегәд эдн цуһар көдлмштән шин хәләц, шин эв-арһс кергләд йовхла, мана таңһч көгҗәд, делгрәд, үнндән Бумбин орн болҗ хүврхмн.
Болсн перформансиг Руслан Дэ болн терүнә нәәҗ-көгҗмчнр Руслан Джумагалиев Санал Манджиев хойр болн тууҗар соньмсдг Александр Дорджиев бүрдәҗ давулсмн. Эн зер-зев, хулсн, туг, сүлд олзлад сәәхн инсталляц кесмн. Эн керг-үүлдвриг давулхд эднд баһчудын политикин болн сойлын министерствс дөң-тусан күргцхәв.
– Александр Дорджиев хулста инсталляц кесмн. “Ода нарт-делкәд аюлта өвчн делгрәд, керг-үүлдвр давулхла олн кү цуглулҗ болхш, зуг нег таласнь эннь бас сән. Яһад гихлә кезәнә цагт дууч эс гиҗ келмрч билг-эрдмән үзүлхлә, хаҗуд бәәсн улсас нань кен чигн үздго бәәсмн. Тегәд чигн мана перформансиг әмтн үзтхә гиһәд бидн видеобичлһ кесн угавидн”, - гиҗ керг-үүлдвр төгсснә хөөн Руслан Дэ келв.

МАНҖИН Санл

“Җаңһрин” өөнд нерәдгдв

Видео