Ах классмудт сәәнәр сурдгнь баһ болна...

27-02-2021, 13:54 | Таңһчин зәңгс » Эндрк ґдрин тґрір

Эклц класст сурхд бичкдүдт таалта болна. Эклц класст бичкдүд эрк биш сәәнәр сурхар седнә, му темдг авхасн эдн ичнә. Делкәд медрлин күчн хамгин ик гиҗ эдн иткнә, чидл, йосн болн мөңгн делкәд цугинь залхар седдгинь эдн медәд уга, иргчдән тиим му тоот уга кеһәд уурулх гиҗ бичкдүд тоолна, тиим санан эднд сурһульднь дөң болна. Болв ода бидн хамгин түрүнд сурһуль-эрдмин тускар келҗәнәвидн.


Аштнь эклц класст сурдг бичкдүдин ик зунь му темдг угаһар сурна. Тавдгч сурһульч болһн зуг йилһән сән темдг авна, эднд эк-эцкнрнь, элгн- саднь цуг эв-арһан олзлҗ дөң болна, медрлинь гүүдүлхәр седнә. Яһад гихлә эдн чигн эднә көвүн эс гиҗ күүкн хамгин ухата, билгтә гиҗ санна, иргчдән чигн улм сән күцәмҗ бәрәд йовх гиҗ бат ицгтә бәәнә.
Тавдгч класст бәәдл сольгдна, түрүләд сәәнәр сурчасн күүкд мууһар сурдг болна, йилһән сәәнәр сурдгин темдгнь бас талдан болна. Тиим кевәр доладгч класс күртл сәәнәр сурдг күүкдин тонь 50 %, 9-ч класст болхла нам 30 процентд күрнә.
Арвад җилин туршарт тиим юмн болна, зуг багшнр чигн, чигн номтнр чигн, эк-эцкнр чигн тиим йовдлыг цәәлһҗ чадхш. Тиим бәәдл учршгон төлә эклц сурһулин көтлврин зәрм тоотынь сольх кергтә гиҗ сангдна.
Мана нертә номт, академик Эрднин Пүрвән УДЕ технологий эн туст ик дөңгән күргәд чигн бәәх. Болв эн сән эв-арһин олз-тусинь ода деерән гүүнәр шинҗләд уга. Хөөннь номтнр болн багшнр эн технологийд зөвтә оньган өгәд бәәх гиҗ сангдна.
Йирдән эсв (математик) даслһнд ода сурһульд һол оньг өггдх зөвтә, яһад гихлә эсвәр дамҗад физик, химий, биологий амрар дасгдна.
Яһад гихлә ода техник болн йиртмҗ шинҗлдг номиг делгрүллһнд, йосн биш ухаг олзлдг технологий өргҗүллһнд һол оньг өггдҗәнә. Тиигчкәд эсвиг дигтә-даратаһар дасхла, эклц сурһульд гүн медрл авхла, ах классмудт чигн сурһульчнр сәәнәр сурад бәәх гиҗ сангдна.
Нам эсвәр ах классин эклц медрлинь 1-4-ч классмудт өгч болҗана, тиим сән белдвр авсн бичкдүд ах классмудт эрк биш сәәнәр сурад бәәхнь лавта.
Ода болхла ах классмудт бичкдүднь яһад мууһар сурдг болна гисн сурврт эк-эцкнрнь иим хәрү өгнә: багшнр эднд улм ик неквр тәвҗ, му темдг тәвх арһ хәәнә; сурхд соньн биш болад бәәв (бичкдүдин түрүн багшнь эдниг соньмсулдг кесг эв-арһ олзлҗасмн); шүүврин өмн багшнр даавран баһрулхар бәәнә, тегәд му темдг тәвнә.
Болв зәрм эк-эцкнрнь талданар тоолна: ах классмудт эднә күүкдин ик зунь сурһульдан ик оньган тусхадган уурна; номан гертән дасхд цаг күртхш, яһад гихлә спортын секцд, көгҗмин сурһульд, талдан кружокд одх кергтә болна, репетиторин кичәлд чигн одх кергтә.
Талдан учр-утх бас заагдна. Манад сурһуль-эрдмин систем дигтә-даратаһар бүрдәлһнд онц оньган өгхш. Тиигчкәд эк-эцкнр күүкдән баһар бүрткдг болна, теднлә хамдан герин даалһвр күцәхш. Зәрм эк-эцкнр 5-ч классин даалһвриг күцәҗ чадхш, теднә медрлнь дуту болна. Ода күүкднь өсәд эврән герин даалһвран кех зөвтә, гиҗ ээҗ-аавнь тоолна.
Эклц классмудт багш сурһульчнран сәәнәр меднә, зөвтә темдгинь цугтаднь тәвнә. Дундын классмудт багшнр кен яһҗ эклц школд сурсинь медхш, түүнд нам оньган чигн өгхш, тегәд сәәнәр сурхд урмд чигн уга болна. Ах классмудт сурһульчнр талдан кесг төрт оньган өгдг болна.
Тиим болв чигн сәәнәр болн зуг «тавар» сурдг сурһульчнрт ода ик оньг өггднә, онц бүртклһнд тернь бәәнә. Зуг ямаран эв-арһин дөңгәр иим бәәдл учрҗахин туск төрт ода ик оньган өгчәхш.
ҖААХАН Бадм

Видео