«Харадан» кергнь күцәмҗтә болтха!

04-03-2021, 15:50 | Таңһчин зәңгс » Сойл

Өдгә цагт хальмг кел делгрүллһнә кергт шунмһа кевәр орлцдг күмсин тонь баһ биш. Үлгүрнь, Хальмг кел делгрүллһнә төвин көдләчнр эврә төсвсән бүтәнә, Элст балһсна мэрин седвәрәр удл уга Элстин уульнцсин, бүрдәцсин чигн нерд орс-хальмг келәр бичгдх. Дәкәд олн бүрдәцс болн блогермүд хальмг кел делгрүлхәр шунна. Интернетд үүлддг «Сойлын сувсн», «Нарна Герл» болн нань чигн багмудыг үлгүрлҗ зааҗ болна. Хальмг келән дасдг улсин тонь җил ирвәс икдәд бәәнә.
Келән сурҗ эклсн улс олн-зүсн материал олзлҗ чадна: дөңцл дегтрмүд, видео болн аудиокичәлмүд бәәнә. Зуг хальмг кел делгрүлхд, сурхд чигн олн төр чигн бәәдг мөн. Негнь болхла – хальмг келәр кегдәд һардгнь йир цөөкн. Хальмгар бичсн тоотыг умшх дурн бәәхлә, Советин Союзин цага бичәчнрин зокъялсн үүдәврмүдәс нань юмн уга. Яһад гихлә өдгә цагт эврә келәрн бичдг хальмгуд маш ховр.
Зәңгсиг чигн хальмгар һарһдгнь цөөкн. Мана газет, «Теегин Герл» седкүл болн «Вести-Калмыкия» соңсхврас нань юн бәәдмб? Олнд зәңгллһнә наадк эв-арһс зәңгсән хальмг келәр хая-хая һарһна, эс гиҗ төрүц һарһхш. Тегәд хальмг кел сурч авх күүнд хәләх, умшх чигн юмн ховр болҗ медгднә. Эн төрмүдиг хаһлхар, мана баһчуд «Харада» гидг төсвиг эклв. Эн төсвин тускар «Харадан» һардач болсн Ке-Җилһн күүнлә күүндвр тогтасн биләвидн.
– Нернтн йир соньн. «Җаңһрт» харһҗадг эн нериг танд кен өгсмб?
– Үнәртнь келхлә, кен чигн өгсн уга, эврән авсн биләв (инәнә). Цаасндан оңдан нертәв. Дегд ик саната болад, Җаңһрин баатрин нер авсмн гиһәд зәрм күмс сандг болвза. Зуг бийән Ке-Җилһн гиҗ нерлсн учр талдан. «Харада» гидг төсвиг һарднав гиҗ олн-әмтнд медүлх дурн уга билә. Нууц нерн кергтә гиҗ ухалад эклхд, генткн Ке-Җилһн сангдад ирв. Ахрхн болчкад, сәәхн соңсгдна. Бас «Җаңһриг» авад умшхла, одак баатр юуһарн ончта гихлә – келәрн. Олн кел меддг болад, эднәс ямаран чигн келәр сәәхн келдг. Иим нер авснь бийән терүнлә әдлцүлнәв гисн биш, терүнлә әдл болх күслтәв гисн учрта.
– Төсвин тускар келҗ өгтн.
– Хальмг келән дасдг күмслә күүндхлә, теднә ик зунь хальмгар ю умшхмб, ю хәләхмб гиһәд сурад бәәцхәнә. Энтн ик гидг төр мөн. Би эврән кино хәләх дуртав. Нег дәкҗ «Сверхъестественное» гидг олн әңгтә кино хәләһәд, энүг эврә келәр хәләхм бәәҗ гисн санан үүдв. Хальмг Таңһчд кесн кино 1933-ч җилд цокч авсн «Очрас» авн Манҗин Эллан һарһсн «Чайки» күртл цугинь хәләләв. Хальмг кино йир цөөкн, тиигчкәд ик зунь орс келәр кегдсн болна. Мини санаһар, иим кино мана сойлыг биш, орс келнә тууҗ болн орс сойлыг байҗулдг юмн. Хальмг күүнә орсар бичсн шүлг чигн бас орс сойлыг байҗулна. Эннь ик һундлта йовдл. Тегәд би дурта киноһан орчулхар шиидләв. Зуг бүрн кемҗәтә киног бүклдән орчулхднь түүрвәчин зөв бәрдг күүнәс эс гиҗ компаняс зөвшәл авх кергтә. Тиим учрас бичкн тасрхас орчулҗ эклләвидн.
– Ода деерән кедү тасрха орчулвт?
– Һурвхн юмн бәәнә. Түрүн видео өңгрсн сарин арвн негнлә оруллавидн. Тер цагас авн дәкәд хойр әңг һарв. Яһад тиим удан гихлә, мана төсвд орлцдг күн болһн эврә көдлмштә, тегәд сул цагмдн ик биш. Зуг цааранднь өдр болһн нег шин видео орчулад һарһх санан бәәнә.
– Һарһсн тасрхасин тускар келҗ өгтн.
– Хамгин түрүн тасрхаг «Сверхъестественное» гидг олн әңгтә киноһас авлавидн. Эн кино ах-дү хойр сүмсн – чөткр болн нань чигн шулмсиг аңһучлҗ алад, күмсиг теднәс яһҗ аврдгиг үзүлнә. Бас ахнр-дүүнр, элгн-садн, нәәҗнрин хәрлцәг үзүлдг юмн. Мана орчулсн тасрхад чөткр сәкүсн (демон болн ангел) хойр һол дүр болсн күүг аврхин төлә негдәд келлцнә.
– «Сверхъестественное» гисн үгиг яһҗ орчулвт?
– «Далдын йиртмҗ» гиһәд.
– Дарук хойр тасрхаг альдас авлат?
– «Викингүд» гидг олн әңгтә киноһас һол дүр Рагнар Аттельстан гидг англь гелңгәс «Мана эцк» («Отче наш») гисн зальврлһ дасч авсна туск тасрхаг, «Хан Арслң» мультфильмәс Симба, Тимон, Пумба һурвн ода тускар күүндҗәх тасрхаг авлавидн.
– Эн видео альд үзҗ болх?
– Инстаграмин @harada_2021 гидг аккаунтд болн Ютубин «ХАРАДА» цувгт (каналд) хәләҗ болна.
– Эврә төсвән яһад «Харада» гиҗ нерлсмб?
– Төсвд орлцдг нәәҗм иигҗ нерлх санаһан медүлв. «Харада» гисн үг хойр утхта. Негнь – хаврар нисч ирдг шовун, хойрдгчнь болхла – «харад бә» гисн үүлдәгч мөн. «Харх» гидг үгиг мана цагт ховрар керглдг болв чигн, урднь өргнәр олзлдг бәәсмн. Үлгүрнь, Буджала Егор «Әмд үлдхин төлә» нертә шүлглҗ бичсн түүктән энүг олн дәкҗ олзлна. Мана логотипд тодрха үзгәр «Харад бә» гиҗ бичәтә үгмүд дор бичкн харада шовуна зург бәәнә.
– Сәәхн утхта нерн, тиим видео кех керг кецү биший?
– Амр керг эн делкәд уга гиҗ санҗанав. Зуг тааста керг болхла, килмҗән өгәд кехлә, хамг сансн санан бүтхмн.
– Цааранднь ямаран зура бәәнә?
– Иим тасрхасиг цааранднь орчулад, хальмг келәр һарһсн олн видео интернетд орулх санан бәәнә. Бас бүрн кемҗәтә (полнометражный) эс гиҗ олн әңгтә кино болн мультфильмс орчулх зура бәәнә.
– Тегәд ямр кино шүүҗ аввт?
– Энтн нууц болҗана (мишәнә). Зуг ода деерән түүрвәчин зөв бәрдг компаньла келлцнәвидн.
– Эврә кино кех дурн бәәнү?
– Тиим санан бәәнә. Бичкнәсн авн терүнә тускар ухалҗанав. Зуг ода деерән арһ уга болад, бас тедү чөлән (сул цаг) уга. Болв иргчдән эрк биш кино цокҗ һарһнав.
– Бурядын нәәрүләч Жалцна Эрднь «Бадм Чагдр хойр» гидг олн әңгтә мультфильм зурад һарһв. Янҗма күүкнь мультфильмин һол дүрмүдт дууһан өгч шиңгәв. Моңһл келтнр дунд эн үүдәврнь йир күцәмҗтә болв. Терүнә тускар соңсвт?
– Соңслав, мультфильмиг чигн үзсн биләв. Йир сән болҗ һарв. Бас давсн сард Жалцна Эрдньд Моңһл орн-нутгин «Иньгллтин медаль» гисн ачлвр бәрүлҗ өгв. Иргчдән Хальмгин кино болн мультфильмс бас Моңһлын, Әрәсән нарт-делкән чигн хәләһәчнрин седкл авлҗ, олн ачлвр авхмн гиҗ батар ицҗәнәв.
– Тиигтхә! Тана үүдәлтин хаалһ күцәмҗтә болтха!
– Байрлҗанав.

Күүндснь МАНҖИН Санл

Видео