Хөвтә җирһлин хаалһар

Эн өдрмүдт эрүл-менд харлһна халхар олн җилдән көдлсн эмч Дорҗин Борис (зургт) 70 насна өөнән темдглв. Эн Приозерн (ода Көтчнрә) района болн таңһчин шүднә эмнлһнд олн җилдән көдләд, ода ачта амрлһнд бәәнә. Ончта өөнин өмн Борис Санжижапович баһ цаган, хамдан сурч болн көдлҗ йовсн үүрмүдән тодлҗ, җирһлиннь хаалһднь сән улс харһснд байрлҗ, байр-зовлңгинь хувалцсн өөрхн улстан ханлтан өргҗәнә.

Дорҗин Борис 1955 җилд Новосибирск балһснд һарсмн. Санжижап Дашеевич болн Киштә Кутаевна эднә өрк-бүлд көвүн һарснд ик гидгәр байрлад, үрнәннь җирһл сән-сәәхн болх гиҗ бат ицлтә бәәсмн. Хальмг улсин нериг цеврләд, төрскн һазрурн хәрх зөв өгхлә эднә өрк-бүл Үстин района Татал селәнд ирв. Ардасн һурвн дү дахулсн Борис эк-эцкдән өлзәтә сән үрн болҗ өсәд, дунд сурһулян төгсәснә хөөн Сарпуль балһснд шүднә эмчин эрдм дасв. Сурһуль сурчасн цагтан эн гүн медрл болн сән дамшлт хоршасн деерән ик сурһулин бәәдл-җирһлд шунмһаһар орлцҗ, билг-эрдмәрн оютнр дунд нер һарч йовсмн. Нег һазра баһчудла хамдан Дорҗин Борис оютнрин багд орҗ, хальмг ду-би һарһҗ йовла. Сарпуль балһснд баахн Борис кооперативн ик сурһульд сурчасн Наталья күүкнлә таньлдад, хөөннь эдн өрк-бүлән өндәлһв.
Сурһулян төгсәснә хөөн баахн эмчиг Приозерн района эмнлһнд көдлмшт йовулв. Борис Санжижапович күч-көлснә хаалһан үнн-чик седклтәһәр экләд, көдлмшән даавртаһар күцәхәр шунв. Энүнә һардврт стоматологическ цергллт сән делгрлт авсмн. Шүднә эмчин кабинетд көдлсн деерән Дорҗин Борис селәдәр йовҗ, бәәрн улсин эрүл-менд батруллһна, шүднә гемәс саглуллһна, ах үйин улст дөң күрглһнә кергт ик оньг өгдг бәәсмн. Цааҗла харһсн улст дөң күрглһнд эн онц оньг тусхаҗ, эдниг тевчҗ, эмнлһиг өөдән чинртәһәр кедмн. Медәтә улсла харһхларн эн аавнран Кекиров Кута Очировичиг болн Доржиев Даши Чояновичиг тодлдг билә. Аавнрнь Төрскән харсгч Алдр дәәнд орлцсмн, Кута Очирович Берлин күртл күрсмн, Даши Чоянович болхла зәңг-зә уга геедрсмн.
Дорҗин Борис ут тоодан арвн нәәмн җилдән Приозерн района эмнлһнд көдлв. Көдлмштән дааврта, әмтнлә үр-иньгллгч, тевчңгү болдг төләдән Борис Санжижапович профсоюзн бүрдәцин ахлач болҗ олна кергт шунмһаһар орлцсмн. Хамдан көдлҗәдг үүрмүдиннь зөв харсч, күч-көлснә таал теткҗ, олн төрмүд хаһлҗ йовсиг эндр күртл эмнлһнә көдләчнр тодлна. Района болн селәнә әмтн эмч Дорҗин Борис ачта болн күндтә эмч бәәсиг бас темдглнә. Тер цагт хамдан көдлҗәсн эмчнр Александр Эрдниевич Гунаевиг, Анна Ивановна Ивановаг, Валерий Михайлович Кореевиг, Резвон Магомедович Устаровиг, Ирина Сангаджиевна Устароваг, Кармен Константиновна Улюмжановаг эн бүләнәр тодлҗ, нег-негндән дөң болҗ ниитә бәәдг бәәсмн гиҗ келнә. Шүднә эмчнрлә хамдан техник Ангун Александр болн Кукан Сергей, медицинск эгч Эрднин Нина кергән йилһән сәәнәр күцәҗ эднд сән нөкднр болдмн. Хөөннь Дорҗин Борис Элстд, Москвад чигн шүднә эмчәр көдләд, ачта амрлһнд һарсмн.
Көдлмштән үнн-чик седклтә, ик дааврта, һавшун бәәсн Дорҗин Борис өрк-бүлдән ээлтә эцк болн аваль болна. Наталья Маевна авальтаһан хамдан эдн хойр үр өскв, ууһн Байрта эцкиннь үлгүрәр шүднә эмч болв, Владимир көвүнь адвокатын эрдмтә. Эдн өрк-бүлтәһән Москвад бәәнә. Станислав, Виктория болн Иляна ач-зеенрнь аав-ээҗән байрлулҗ амрлһна кемд гиичлҗ ирнә. Эңкр эцкиннь болн аавиннь һарсн өдрлә эдн өрк-бүләрн цуглрҗ, авсн насинь йөрәҗ байрта-шуугатаһар нәәрлв. Борис Санжижапович баһ цаган тодлад, ачнр-зеенртән җирһлин хаалһнь ямаран болсна тускар келҗ өгв. «Тааста эрдмәрн көдләд, олн дунд тоомсрта болад, авальтаһан хамдан олн җилдән бәәһәд ачнр-зеенриннь кишг үзҗ йовнав. Би хөвтә күн бәәҗв», –гиҗ эн товчлҗ келв.

ДООҖАН Наталья