ªó÷í šè÷ò³ éèðò³ ýýš

04-04-2017, 14:50 | Таңһчин зәңгс » Күн болн җирһл

Óëàí Ëèäæèåâíà Àíþøåâà Öàºàí Íóð ñåë³íä³í èê òîîìñðòà áàãø á³³ñìí. Êåñã ¢éèí áàº÷óäûã ìåäðëèí õààëºä îðóëš,
ò´ðñêí êåëí³ ñ³³õí ç´´ðë³ òàíüëäóëñí öåöí óõàòà ê¢í. ¥âêíðèí àìí ¢ãèí ç´´ð³ñ ¢íò³ þìí óãà áîëšàõèíü ìåäš, òåð óóðõàí ñàœëà îëí áè÷êä¢äèã òàíüëäóëõàð áàãø äàœãèí ç¢òêš éîâëà. Ýí¢í³ êè÷³ëì¢ä õàëüìã êåë³ð áè÷äã, óìøäã äàñõñí äååð³í šèðºëä³í õàëüìãóä ÿìàðàí áîëõ ç´âò³í òóñê éîñòà êè÷³ëì¢ä áîëñìí.
Òåã³ä ÷èãí áàãøèí ñóðºóëü-ñóðºìš àâñí
ꢢêä-ê´â¢ä ´ñ³ä áîñàä, ýðäìò³ áîëàä, šèðºëèí îëí ç¢ñí õààëºàð éîâš éîâõ áîëâ÷í êåë³í ñ³³í³ð ìåäí³. ijê³ä áîëõëà ýäíèã éîñòà õàëüìã ê¢¢í³ çàœ- àâö íåãä¢ëí³. ßìàðàí êåðã êåš éîââ÷í ýäí êåðã³í àðäíü îðš ê¢ö³í³, õàìöó ê´äëš, óðàëàí ç¢òêäã àâöàðí îíüäèí ¢ëã¢ð áîëíà. Õàëüìã àâúÿñèã áèéä³í øèœã³ñí ñóðºóëü÷íðíü áèéñíü ñ³³í³ð ê´äëñí äååð³í ´´ðêñò³í ¢ëã¢ð ¢ç¢ëš ê´äëí³. ¥ð-´â÷ ñåäêëò³ áîëñíäàí ýäí ³ìòíë³ íèèò³ á³³í³. ѳí ýí çàœ-àâöíü ´ðê-á¢ëäíü ñóðºãäñí äååð³í øêîëä óõàòà áàãøèí êè÷³ëì¢äò äàâòãäš, çàœ-àâöäíü øèœãðñìí. Òåã³ä ÷èãí ñóðºóëü÷íðíü îäà Óëàí Ëèäæèåâíàí íåðèã òàœº÷äàí á³³òõ³, öóã ²ð³ñ³ä òåìäãò³ áîëºâ. Íààäàä, ìàíà Óëàí Ëèäæèåâíà ²ð³ñ³í Ôåäåðàöèí à÷òà áàãøèí íåð 碢ñí áîëõ ãèš³íò! Áàãøèí òàòñí ê¢ö³ìšò³ õààëºàð éîâš, îäà ñóðºóëü÷íðíü òàœº÷äàí, ²ð³ñ³ä íåðò³ ¢¢ëä³÷íð áîëš éîâíà.
Šèðºëèí áàò õààëºä îðóëñí áàãøíü áîëõëà éèðí íàñíà ´´äìä ê¢ðñí, ø¢ëã¢ä áè÷š, àìð-òàâàðí á³³í³.

"Ìàíà íàñí, ìàíà ç´´ð"
Šèðºëèí àäðóòà õààëºàð
Ê¢ìíä šèðºë áåëãëš,
Íåã-íåã³í ê´´ëäš,
Šèðëç³ä šèëì¢ä äàâíà.
Íàéí íàñí ãèñí
ßìàðàí óò íàñìá?
Îð÷ëœãèí êåìš³º³ð õ³ë³õë³,
Òîîä îðøãî àõð.

Ê¢¢í³ šèðºë³ð õ³ë³õë³,
Á¢êë íàéí šèë.
Ê´âêð öàºàí ¢ñí
Òîëºà ýðã¢ëš êååð¢ëí³.
Êåç³í³ òèíüãð ÷èð³ã
Íàñíà òàìºàð 䢢ðãí³.

Äàâñí šèëì¢ä ñàíõëà,
¥öêëä¢ð áîëš ìåäãäí³.
Ê¢¢êä ´ñš - ´ðãšš,
Íàñí èðñèã ìåä¢ëí³.

Àëüê íàñíäàí ê´ãøðñ³í
Êåìš³ëš êåí êåëõìá?
Íàñíäàí äàðãäàä óðóäõëà,
Áàºäàí ÷èãí ê´ãøí.
¥ðãš íàñàí ýäëõë³,
Ê´ãøðñíä³í ÷èãí èäð!" - ãèš à÷òà áàãø íàéí íàñòàäàí áè÷ñí á³³š.

Òåã³ä îäà éèðí šèëèí ´´äìä ê¢ðñí Óëàí Ëèäæèåâíà òèèãõä áè÷ñíü íåã íàñíà óëñò òåð¢í³ ´ã÷³õ ñåëâã áîëš óìøãäíà:
"Šèëì¢ä àðºóë äàâš,
Ãåì-øàëòã óãàºàð,
Çàÿñí íàñàí ýäëš,
Šèë áîëºí ꢢêäë³ðí,
Çååíð, à÷íð, šè÷íðë³ðí,
Ýëãí-ñàäí, ¢¢ðì¢äë³ðí
Îëí-îëí šèëä³í
Íàñàí é´ð³š ñóóòí!"

Ìàíà à÷òà áàãø áè÷ñí óðìäòà ¢ãì¢ä öóãòàä ¢ëã¢ð áîëõíü ìàºä óãà.
Ê¢÷-ê´ëñí³ âåòåðàí Óëàí Ëèäæèåâíàí šèðºë îëí ³ìòí³ šèðºëë³ çàëºëäàòà áîëâ. Öàºàí Íóð ñåë³íä ´ñš áîññí ꢢêí ä³³í³ ´ìí äîëàí êëàññ ò´ãñ³ñìí. Ñèâðò Êðàñíîÿðñê êðàéèí Óæóðñê ðàéîíä îëí ç¢ñí ê´äëìøò ê´äëš éîâñìí. Äàðàíè íåã êåìä³í êîìåíäàòóðò îäàä, òåìäãëãäñí öàãòàí òåíä ýí Ãàðÿ Óëàíîâè÷ Àíþøåâëà õàðºâ. ij³í³ñ õ³ðš èðñí Ãàðÿ Àíþøåâ ꢢêíä äóðàí ´ã³ä, ýäí ñåäêë-óõàºàí ìåäëö³ä, ´ðê-á¢ë áîëõàð øèèäâ. Ýëãí-ñàäíü 1945 šèëèí ìàé ñàðèí àðâíä õ¢ðì êåõ áîëš öàã çààñí áèë³. Õ¢ðìèí ´ìí ä³í ò´ãññí èê áàéðòà éîâäë áîëñèã Óëàí Ëèäæèåâíà ìàðòõø. Àíþøåâèõí äîëàí ¢ð³í ´ñêš áîñõâ. Ñèâð³ñ ò´ðñí ºàçðóðí õ³ðš èðõä Ãàðÿ Óëàíîâè÷ á³³ðí áîëüíèöä ôåëüäøåð áîëš ê´äëâ. ѳí ìåäðëò³ ýì÷ á³³ñèíü õîòíà ³ìòí îäà ê¢ðòë òîäëíà. Êåä¢ ê¢¢íä ýí ê¢í òóñëñí áîëõ?! Óëàí Ëèäæèåâíà áàãøíðèí ó÷èëèù
ò´ãñ³º³ä, øêîëä áàãøàð ê´äëâ. À÷òà àìðëºíä ºàðõëàðí Àíþøåâèõí Òðîèöêîå ñåë³íä èðš á³³â. Ýíä ÷èãí Óëàí Ëèäæèåâíà õàðà ñóóñí óãà, ºàðòàí ´´ò³ áîëàä, þì ´ëãäã äàñš àâàä "Êàëìûöêèå óìåëüöû" ãèäã ïðåäïðèÿòüä ê´äëš éîâëà. Ìàø躳ð õóâö ´ëãäãèã ÷èãí ýí äàñš àââ. Ê¢¢êäò³í õóâö óéäã á³³ñí Óëàí Ëèäæèåâíà à÷íð-çååíðò³í õóâö ´ëãš, áåëãëäã áîëâ. Õ´ðí à÷íð - çååíðò³ ºó÷í šè÷ò³ Óëàí Ëèäæèåâíà éèðí šèëèí ´´í³í òåìäãëâ. Šè÷³í ¢çñí ê¢í õ´âò³ ãèš êåëäã, Óëàí Ëèäæèåâíà õ´âíü ºó÷í äàì èê áîëšàõäíü áèäí öóãòàí áàéðòà á³³í³âèäí.

ŠÈЪËÈÍ Êåðìí

Видео