Ìàíà ñ³³õí ýã÷íðèí öåâð ä¢ð

17-05-2017, 10:04 | Таңһчин зәңгс » Сойл

1967 šèëä "Õàëüìã ¢íí" ãàçåòä èðš ê´äëõäì, ðåäàêöèí êîëëåêòèâä æóðíàëèñòíð áîëš õîéð ꢢêä ê¢í ê´äëš³ë³. Òåðíü Ìàíöèíà Åâäîêèÿ Åðîôååâíà áîëí Ñåìåíîâà Àíòîíèíà Ñåìåíîâíà. Ýäí³ñ íàíü ìàøáþðîä, áóõãàëòåðèéä, êîððåêòîðñêä îëí ꢢêä óëñ
ê´äëš³ë³. Îð÷óëà÷ áîëš, õàëüìã êåëíä ìàòåðèàëìóäûã îð÷óëí ìàøèíêä áàðëäã Öàºàí Ãàâèðîâíà Øàðàåâà ê´äëš éîâëà. Êîððåêòîðñêä Çèíàèäà Èâàíîâíà Ïî÷òàðåâà áîëí Áåëëà Àïåëüåâíà Ëèäæèåâà Ñèâð³ñ èðñí öàãàñ àâí ãàçåòèã ºàðºëºíà ê´äëìø êåš éîâñìí.
Àíòîíèíà Ñåìåíîâíà ïàðòèéí šèðºëèí ³œãä ê´äëäã áèë³. Áîëºàìšòà õ³ë³öò³ ýí ꢢêä ê¢í ê´äëìøò³í éèð äèãò³-òàãòà, éèð êèí³í ꢢêä ê¢í áèë³. Åâäîêèÿ Åðîôååâíà ñîéëûí õàëõàð áè÷äìí, áè÷ã¢äèí ³œãèã òîëºàëš éîâëà. Ìåäðëò³ áîëí êåëí³ õàëõàðí áèëãò³ ýí ꢢêä óëñ êîëëåêòèâä íèèò³, êåí-íåãíä³í ä´œ áîëäã á³³äë òîãòõä èê êèëìš ´ãäã áèë³. Àíòîíèíà Ñåìåíîâíà ïðîôñîþçèí êîìèòåòèí ãåø¢í áîëàä, êåñã óëñò öàãëàíü ä´œ áîëñìí. Äàëäã÷ šèëì¢äèí ýêëö³ð áè äàðàíè àìðëºíä ºàðàä, Ïðèáàëòèêèí áàëºñäàð éîâõàð çóðàëšàëàâ. Áîëâ ì´œãí áຠáîëàä ºóíäðõšàõèã ¢çñí Àíòîíèíà Ñåìåíîâíà ïðîôñîþçèí êîìèòåòä³í ꢢíä³ä, íàíä ì´ð³ éè뺚 ´ãñíü ìàðòãäõø. Òèèã³ä ýí ꢢêä ê¢í ê´äëìøèí òóñò ñ¢â-ñåëâã³ðí çààâð áîëñí äååð³í, íàíü ÷èãí ò´ðì¢ä õàºëõä ìàäíä, áຠíàñòà æóðíàëèñòíðò, ä´œ áîëš éîâëà. Ýìèãðàöä íåð ºàðñí áè÷³÷ Ýðíš³í Õàðà-Äàâàí Àíòîíèíà Ñåìåíîâíàí ñàäí á³³ñèã áèäí õ´´ííü ìåäâèäí.
Åâäîêèÿ Åðîôååâíàí ºàðäâðò íåã ³œãä áèäí ê´äëš éîâëàâèäí. Ñîéëûí ò´ðì¢ä³ð ñîíüìñš áè÷äã áîëñíä ýí¢í³ íèë÷ á³³í³. Áè÷ñí òîîòûíü óìøàä, íåðò³ óëñèí òóñêàð êåëš éîâñèíü ñîœñàä, ã¢í ìåäðë àâñàí áè êåç³ ÷èãí ìàðòøãîâ. Ê¢¢êä ê¢í áîëºí ýâ𳺳ðí ñ³³õí áèë³. Õóâöíäàí äèãò³, ê´äëìøò³í ê¢ëöœº¢, áè÷ñí öàãòàí àðäíü îðš ñ³³í³ð, ³ìòíä ñîíüí áîëäãàð áè÷äã ýí æóðíàëèñòíð ìàäíä ¢ëã¢ð áîëäìí. Øàãøàâäûí ÷èê ñåäêëò³, ºîëüøã çàœòà ýí ꢢêä óëñèí ´´ð îëí šèë ê´äëš éîâñí ò´ë³ä³í šèðºëèí áîëí ¢¢ëäâðèí ýëâã äàìøëò àâëàâèäí. Õàëüìã êåëíä³í õàðó áîëäãèã, áè÷ëºí³ ýðäìèã àðäíü îðš äàñš àâëºíä ýäí³ à÷íü éèð èê. Áîëâ ÷èãí ìàíà ñ³³õí ýã÷íð õàëüìã ꢢêä óëñ ÿìàðàí áîëõ ç´âò³í ¢ëã¢ð áîëäãàðí ñåäêë-óõàíä ãåðëòš ¢ëäâ.
Æóðíàëèñòèí ê´äëìø àìð áèø, òèèã÷ê³ä òåð šèëì¢äò ãàçåò ºàðºëºíà ïðîèçâîäñòâèí óëíü ÷èãí äàëà ñ³í áèø áèë³. Äååðíü ïàðòèéí ñúåçäì¢äèí, ïëåíóìñèí ìàòåðèàëìóä îð÷óëõ, áàðëõ, áàðò áåëäõ äàëà öàã êåðãò³ áèë³. Òèèã÷ê³ä òåð ìàòåðèàëìóä êåñãò³í èðš ´ãëãî çîâàäã. Òåëåòàéïàñ èðñí ìàòåðèàëûã àâàä, îð÷óëàä éîâóëõ êåðãò³ áîëäìí. Ïàðòèí òàœº÷èí êîìèòåòèí ïëåíóì áîëõëà, ò¢ð¢í ´äðòíü èëäêëèã öóãòàí îð÷óëõ ç´âò³ á³³ñìí. Ïëåíóìèí ´äðë³ òåíä ¢ã êåëñí óëñèí ¢ãèã áè÷š àâàä, äèêòîôîí óãà, ðåäàêöäàí èð³ä, áàðëàä, òåð ´äðèí áèéäíü áàðëš ºàðºõ êåðãò³ áèë³. ijê³ä áîëõëà "ñâåæåãîëîâûé" ã躳ä, òèïîãðàôüä îäàä, ñåë㳺³ð ãàçåò óìøäã áèë³âèäí. Ñ´´íè ´ð³ë ê¢ðòë, ç³ðìä³í ´ð ö³³òë òåð ãàçåòèí õàëõñèã øèðò³ä, óìøàä, áàðëòëíü òèïîãðàôÿñ ºàðäãî áèë³âèäí. ¥ðê-á¢ëò³ ꢢêä óëñ êåç³ ýäí õîòàí êåäã á³³ñí, ¢ðä³í ÿºš ´ñêäã á³³ñí áîëõâ, ãèš áè îäà ñàííàâ. Ãàçåòèí ê´äëìø éèðèíä³í í³ðí, óõà, ìåäðë íåêäã äååð³í êåä¢ öàã ýçëäãèíü òîîëàä êåðã óãà. Çàëóñòàí, ¢ðäò³í, ´´ðê óëñòàí êèëìš³í ´ãõ, ýœêðëõ, ´´ðíü ñóóš òààëõ êåä¢ öàãèã ãàçåòèí ê´äëìø ìàäíàñ òàòàä àâ÷êíà. Àõ ¢éèí óëñèí ꢢêä-ê´â¢äèã ¢çõë³ðí, òåäí öóãòàí áèéä³í ç´âò³ ñóðºóëü-ýðäìò³ áîëñíü, ´ðê-á¢ëä³í íè-íåãí á³³õèíü áàéðòàºàð òåìäãëí³â. "Õàëüìã ¢íí" ã躳ä êåëõë³, ´´ðõí óëñàí ¢çñíë³ ³äë áàéðëíà.
Òåðíü òåð, ìàíà ê´äëìø îäà ÷èãí àìð áèø. Ê´äëìøò³í òåð¢ã ¢ëä³÷ê³ä, ´ð¢íäíü êåäã òèèì òààë óãà. Ìàíà ê´äëìø ìåë ìàäíèã äàõàä, ãåðò³í áè÷õ, ýñ áè÷õë³ ÿºš áè÷õâ ãèš óõàëàä á³³õ, öàãëàðí êåõ ó÷ðàð, í´´ð³í òàòõ, ¢¢ðì¢äë³ðí õàðºõ öàãàí áàºðóëõ êåðãò³ áîëíà. Áîëâ ñîíüí óëñëà õàðºš, øèí 糜ãèã îëíä ê¢ðãõ, ýêë³ä ò´ðš³õ éîâäëûã ò¢ð¢íêíü áîëš ¢çš îëíà îíüãò òóñõàëºíàñ èê áàéð óãà áîëàä áèäí ýí ê´äëìøò èšëä³ä õóóðâèäí. Àõ ¢éèí æóðíàëèñòíðèí, òåð òîîä õàëüìã ò¢ð¢í æóðíàëèñò ꢢêä óëñ áîëñí Åâäîêèÿ Ìàíöèíàí áîëí Àíòîíèíà Ñåìåíîâàí ¢ëã¢ðèã áèäí ò´ð¢ö ìàðòøãîâèäí.
Ýí šèðºëä³í ê¢í êåâ³ð á³³äãèí, ê¢íä ÿìàðàí ÷èãí éîâäëàñ ¢ð-èíüãèí ä´œã³ð, ´´ð³í ê´äëš éîâõ óëñèí êèëìš³ð ºàð÷ áîëõèã ýâð³ ¢ëã¢ð³ðí ýäí ìåä¢ëäã áèë³.
Ìàíà ìàòåðèàëìóä áàðëãäàä, òèïîãðàôüä ê¢ðõë³, òåíä êîððåêòîðìóä áîëí âûïóñêàþùèé ã躳ä òîñš àâàä, ê´äëìøèã öààðàíäíü éîâóëäìí. Ýíä Ñèâð³ñ èð³ä, ãàçåòèã ýêëš áàðëñí öàãàñ àâí ê´äëš éîâñí Áåëëà Àïåëüåâíà Çèíàèäà Èâàíîâíà õîéð ê´äëìøèí ã¢ðã¢ä á³³äìí. À÷òà àìðëºíä ºàðòëàí ýäí èèã³ä íåã îðìäàí "Õàëüìã ¢íí" ãàçåòèã áàðëëºíà õàëõàð ê´äëâ. Ýäí³ ´´ð Ãèëÿø Øèíèíîâíà Öàòõëàíîâà, Ãàëèíà Ãîíãîøåâà, Òàìàðà Ïîëÿêîâà ê´äëš éîâëà. Êåä¢ ê¢í èðš ê´äë³ä, ýäí³ñ þ, ÿºš êåõèíü äàñš àâ÷êàä, ê¢íä áîëàä, àëü íåã òàëäàí ó÷ðàð ýíä³ñ ºàð÷ îäâ. Óäàí ê´äëñí óëñèí íåðäíü òîäëãäíà, òåð¢ãèíü áèäí çààâèäí.
Ê´äëìøò³í äèãò³-äàãòà áîëñí äååð³í ýäí õóâöíäàí ÷èãí çîêäã, áèéä³í ç´â íóðºòà-òóðóòà, ´œãò³ ÷èð³ò³, öàºàí ñåäêëò³ ꢢêä óëñ áèë³. Ìåäðëò³, ´ð š´´ëí çàœòà, ê´äëìø ãèõë³ ìóóðõàí ìàðòäã, ò´ðñêí ãàçåòä³í öàíü óãà äóðòà á³³ñí ìàíà êåñã ýã÷íð îäà ìàäí äóíä óãà. Íàñíü èð³ä, ñ³³íè îðíä ò´ðöõ³â. Êåñí ê´äëìøèí à÷èíü ìàäíà ýíäðê ¢¢ëäâðò ¢çš áîëõìí. Ãàçåòèí ´´íèí šèëä ýäí³ íåðä àìëãäš éîâíà, õàìäàí ê´äëš ê¢í áîëºíä ýäí³ ê¢ðãñí ä´œíü ìàðòãäëãî ãàçåòèí ñ³í àâúÿñìóäò òîõðñí á³³í³.

Ãàëèíà ÕÅÉ×ÈÅÂÀ
ÇÓÐÃÒ: Ò.Ïîëÿêîâà, Ã.Õåé÷èåâà, À.Ñåìåíîâà áîëí Å.Ìàíöèíà

Видео