Áîâà Öåäåíîâèí íåðí ìàðòãäøãî

05-06-2017, 16:02 | Таңһчин зәңгс » Санл

Ìàé ñàðèí ñ¢ë ´äð À.Àìð-Ñàíàíà íåðò³ Êåëí-óëñèí áèáëèîòåêä îëí óëñ öóãëðš èðâ. Òåäí³ èê çóíü áàº÷óä á³³ñíü èê áàéðòà éîâäë áîëâ. Þœãàä ãèõë³, ýí ´äð ºó÷í šèë õîîðàí Áîâà Öåäåíîâ Ýëñò áàëºñíä ò´ðñìí. Áèëãò³ ê´â¢í, èòêëò³ ¢ð, ýê-ýöê³í, àõ ¢éèí óëñèã ê¢íäëäã, áè÷êä¢äèã áîëí ꢢêä óëñèã õàðñäã, ´´ðê óëñòàí ä´œ áîëõàð ç¢òêäã ¢ðí Àëåêñàíäð Öåäåíîâèí á¢ëä ò´ðñí áèë³. Áààòðìóä ìàäí äóíä á³³õèí òóñê äóí á³³í³. Ýí
ê´â¢í³ àõð áîëâ÷í éèð 䢢𜠚èðºëèí òóñêàð óõàëõëà, òåðíü éèð ¢íí áîëš ìåäãäí³. Áàº÷óäò, íàì öóã óëñò ÷èãí ¢ëã¢ð áîëõ ê´â¢í ìàäí äóíä á³³ñíü, ìàäíëà õàìäàí øêîëä îðš, îëí ç¢ñí
êåðã-¢¢ëäâðò îðëöš éîâñèíü ìåäõä èê áàõìšòà áîëâ. Èèã³ä Áîâà Öåäåíîâèí ñàíëä íåð³äñí àñõí íåðèíü ä³êí íåã àìëóëš, êåñí ñ³í êåðã¢äèíü òîäëóëš, îäà áèéíü ¢ëã¢ð áîëš, ¢¢ðì¢äèí ç¢ðêíä ä¢ðíü ãåðëòš á³³õèã ìåä¢ëâ. Òåð ó÷ðàð ÷èãí "Ä¢ðíü ìàíà ç¢ðêíä õàäºëãäõ" ãèñí íåð³äëºò³ àñõí òîäëâðèí àñõí áîëñí äååð³í, áàº÷óäò ¢ëã¢ð áîëõ ¢¢ëäâð áîëâ.
Òàœº÷èí Òîëºà÷ Àëåêñåé Îðëîâ ýí àñõíä îðëöñí óëñò íåð³äñí é´ð³ëèí ¢ãèã òàœº÷èí ñîéëûí áîëí òóðèçìèí ìèíèñòðèí äàðóê Íèêîëàé Ñàíäæèåâ ñîœñõš óìøâ. Áèëãò³ ê´â¢í³ ãåðëò³ šèðºë öóãòàä ¢ëã¢ð áîëšàõèíü Òàœº÷èí Òîëºà÷èí é´ð³ëèí ¢ãä îíö òåìäãëãäâ.

Áèëãò³ çóðà÷

"Ýðñò ´ëã³ò³ çóðãóäàðí òàäíà ñàíàíä îðõâ" ãèš áè÷ñí ø¢ëãíü îäà ìàäíä îðòà áîëš ìåäãäí³. Äàâñí šèëèí àâãóñò ñàðä ¢¢ðì¢äíü Áîâàí á³³ñí ãåðèí õàšóºèí èê ýðñò ê´â¢í³ ñàíëä íåð³äš çóðãèíü çóðâ. Áຠíàñòà çóðà÷ Àíðè Äàâûäîâ ¢¢ðì¢äò³º³í çóðñí çóðãò Áîâà òåœãðò ¢¢ëí äóíä öåðâš³õ áîëš ìåäãäí³. Ñàíñðèí õîëàñ ò´ðñêí ºàçðóðí, ýœêð ýê-ýöê³í, ´´ðõí ¢¢ðì¢ä³í š´´ëí õ³ë³ö³ð õàðâñí áîëíà. Òèèã³ä ýðñ äååðê çóðãàð ¢¢ðì¢äò³í ýí èðâ. Çóðãèã çóðàä äóóñ÷àºàä, ýäí Áîâàí ø¢ëã¢äèã ä³êí³ñ ñåð㳚 óìøàä, ÿìàðàí öåöí ¢ãì¢ä áè÷ñèíü, šèðºëä³í êåñã êåðã
ê¢ö³õ³ð à亚àñèíü ¢çš, ä³êí³ñ ÷ååšä³í îðóëâ. Êåñí êåðãíü, ¢¢ðì¢ä òóñòàí ´ð š´´ëí ñåäêëíü ãåðë áîëš, ýí ºàçðò ¢ëäñí ¢¢ðì¢äèííü ÷ååšèã äåâò³â.
Íèêîëàé Äæàìáóëîâè÷èí òîäëñàð, Áîâà ê´â¢ã áè÷êí³ñíü àâí ìåääã á³³ñìí: áè÷êä¢äèí çóðëºíà øêîëä òåð¢ã äàõóëš îäàä, ø¢¢âðèã òåð ÿºš ´ãñèíü òîäëâ. Øêîëûí äèðåêòîð Â.Õàõóëèí êàáèíåòäíü á³³ñí òîëºàã çóðòõà, ãèš ê´â¢íä äààëºâð ´ãâ. Áîâà òåð òîëºàã öàã çóóð îíüãàí ´ã÷ õ³ë³º³ä, õîéð ýðã³ä éîâ÷êàä, öààñí äååð çóðàä, ìåë çóðã öîêñíëà ³äë, ò´â êåâ³ð çóðñèíü äèðåêòîð òààñàä, øêîëä îðóëš àâñìí. Çóðà÷íðèí øêîëûã Áîâà éè뺳í ñ³í òåìäã¢äò³º³ð ò´ãñ³ñìí. Ñóðí á³³š êåñã º³³õ¢ëä îðëöš, äèïëîìñàð ì´ð³ëãäš éîâñìí.
Áîâàí çóðñí çóðãóäûí º³³õ¢ë òàâí šèë õîîðàí Êåëí-óëñèí ìóçåéä ¢ç¢ëãäñí áèë³. Õóðö õ³ë³öò³, øèí òîîòûã ¢çäã, òåð øèíðëòñèã ¢ç¢ëš ÷àääã áèëãèíü ³ìòí, íàñíü àõð ýñ áîëñí áîëõëà ÿìàðàí èê áèëãò³ çîêúÿë÷ Õàëüìãèí çóðà÷íðèí íèèö³íä íåìãäõ á³³ñí ãèš ñàíöõàâ.
Áè÷êí çóðà÷íðèí øêîëä òåð¢ã ñó𺚠éîâñí áàãøíü Ä. Ñàíãàäæèåâà ê´â¢í çàíÿòüäàí öóºàðàºàñíü ò¢ð¢ëš èð³ä, êè÷³ëä êåðãò³ òîîòûã áåëä³ä, öóãòàä ýâò³ áîëòõà ã躳ä êèëìš ºàðºäã á³³ñèíü òîäëâ. Çóðëºíà ýðäìèã Áîâà àðäíü îðš äàñ÷àñìí, êåðãò³ áîëõëà ´äð áîëºí èð³ä, çóðëºíà êëàññò çóðàä, êåñã äàâòàä, äààëºâðèã ê¢ö³äìí. Òèèã³ä äàñ÷àõ ýðäìä³í èê îíüã ´ã÷³õèíü ¢çñí ¢¢ðì¢äíü áàñ àðäíü ¢ëäøãîºàð øóíäìí. Ýí¢íë³ õàìäàí ñóð÷àñí ê´â¢ä öóãòàí
ê¢ö³ìšò³ óëñ áîëâ. ¥ìí³í ê¢öë ò³â³ä, çàëõóðëãî óðàëàí ç¢òêäãèã Áîâàí šèðºëèí ¢ëã¢ð³ñ äàñõ êåðãò³, ãèš áàº÷óäò Äåëãð Âëàäèìèðîâíà êåëâ.
Èòêëò³ ¢ð

Ñåäêëò³ áîëí ñåäâ³ðò³ ýí ê´â¢íë³ ´ñš-áîññí ¢¢ðì¢äíü îäà ê¢ðòë Áîâàã òîäëíà, šèðºëä³í òåð¢íë³ áèé³í ³äëö¢ëš òåð èèãš ¢¢ëäõ áèë³ ãèš ñàíš, ¢¢ëäš éîâíà. Šèðºëäíü ò¢øã áîëš, êåðãò³ áîëõëà àäºàä ê¢ð÷ èðäã, öàãëàíü ñåëâã ´ã÷, óðàëàí õàìäàí äàõóëäã ¢¢ðíü ìåë ýäí³ ´´ð éîâõ áîëš ýäíä ìåäãäí³.
Êåëõ³ñ, ýí àñõí ñîíüíàð ýêëâ. Ýëñòèí "Áðåéê-äàíñèí" êëóáä îðäã áàº÷óä ºàðäà÷òàºàí èð³ä, ´äã³ öàãà áè áèèëš, ñàíëûí àñõèã ñåêâ. Ò¢ð¢íêñèííü òîîä áðåéê-äàíñ áèèã Ýëñòä äàñõñí,
¢¢ðì¢ä³í äàõóëš áèèëš éîâñíü Áîâà Öåäåíîâ á³³ñìí. Òåã³ä òåð¢ãèíü òîäëàä, òåð¢í³ íåðíä ìàðºà êåí³, õ³ë³âðì¢ä á¢ðä³í³. Òåð ìåò ãðàôôèòè çóðäã, õèï-õîï áàº÷óä äóíä òàðõàëºíä, ñïîðòàð ꢢêä-ê´â¢äèã ñîíüìñóëëºàð, òóóšèí ìåäðë äàñ÷ àâõä ä´œ áîëäã á³³ñèíü áîëí íàíü ÷èãí áàº÷óäûí ¢¢ëäâð ê¢ö³ëºíä Áîâà èê äóðòàºàð áîëí ñåäâ³ðò³º³ð îðëöš éîâñèíü òîäëš, òàœº÷èí ñïîðòûí áîëí áàº÷óäûí ïîëèòèêèí ìèíèñòð Äîðš Øèêååâ êåëâ. ÌÀÐÕÈ-ä 1-÷ êóðñàñí àâí ñóðºóëÿðí áîëí îëíà ¢¢ëäâð³ðí éèëºðñí ê´â¢ã èðã÷ä³í èíñòèòóòûí íåð äóóäóëõ îþòí ãèš óðàëàí éîâóëõ á³³ñèíü íåðò³ þðèñò È. Àëæååâ òåìäãëš êåëâ.
¡íí öàºàí ñåäêë³ñí ¢¢ðì¢äíü Äàâà Êîòèíîâ, Ñàíàë ×èìèäîâ, Äàâèä Áàðèíîâ òîäëâðèí ¢ã³í êåëš, ýäí³ šèðºëä èèì ¢ð ê´â¢í á³³ñíü èê êèøã áîëšàõèíü òåìäãëâ. Êåëí-óëñèí òåàòðèí ðåæèññåð áîëí àêòåð Àëåêñåé Ñàðàíãîâ Áîâàí ò´ðñêí÷ ñåäêëèíü òåìäãëš, ø¢ëã³í óìøàä, äó äóóëâ. Áîâàí ñàíëä "Òîðºà" ãèäã äóí ñîœñãäâ. Òåð¢ã Ýëñòèí èñêóññòâèí êîëëåäæèí ºóðâäã÷ êóðñèí îþòí Á.Áàäìàãàðÿåâà äóóëâ. Ýí êîëëåäæèí îþòí Íàðí Êîðòóíîâ îðñ äó äóóëš, ñåðãìš ¢¢ä³â.
Ê´â¢í³ ýöêíü Àëåêñàíäð Öåäåíîâ ýí àñõíä èðñí óëñò õàíëòàí ìåä¢ëõë³ðí, ê´â¢í³ ñàíëûí àñõíä áåëäš³ñí öàãëà êåñã óëñëà õàðºàä, Áîâàí òóñêàð ñîíüí êåñã òîîòûã ìåäš àâñíàííü òóñêàð êåëâ. ÌÀÐÕÈ-í 1-÷ êóðñ ò´ãñ³º³ä èðñí ê´â¢í àìðëºíä èð³ä, øîôåðèí êóðñò îðàä ñóðâ. Ñïîðòàð ñîíüìñàä, áèé³í, öîãöàí áàòëõàð øóíâ. ²³ðìä îäõàð áåëäš³ñí áîëšàíà. Ìàøè éîâóëäã äàñ÷àºàä, õàìäàí ñóð÷àñí ꢢêä óëñò í´êä áîëàä, õààëºä çåòêð ó÷ðàøãîí ò´ë³ ÿºš éîâõ êåðãò³ã êåñã äàâòóëš äàñõñí á³³š. "Çåòêð ó÷ðõëà, òàäíä ê¢í ä´œ áîëøãî. Òåã³ä òèèì þìí áè÷³ ó÷ðòõà ã躳ä, öóãèíü ñ³³í³ð äàñ÷ àâòí ã躳ä èòê¢ë³ä, äàõóëàä äàñõñí á³³š. ijêí íåã ´ðê-á¢ëä ê´â¢íü ÅÃÝ ´ãõ êåìä ãåìò³ä, èê³ð çîâšàõëàíü, Áîâà òåð¢ã ä´œí³ä, äàõóëàä, ø¢¢âðòíü îðóëàä, ñåëâã³ðí ä´œ áîëàä, ´´ðíü óðìä ´ã³ä,
ø¢¢âð³í ´ãõäíü òóñëñèã õàíëòòàºàð òîäëíà. Òèèì íàíü ÷èãí ¢ëã¢ðì¢äèã îäà èðš ìåäš àâñíàííü òóñêàð Àëåêñàíäð Þðüåâè÷ êåëš ´ãâ. Îëí ç¢ñí þìèã äàñ÷ àâõàð à亚àñíü îäà èðš ìåäãäš³í³. Šèðºëíü àõð áîëõèã äîòðàñí ìåäš³ñí áîëõèé!?
Ê¢íä á³³äë ó÷ðõëà ³³ëãî õàðñàä, í´êä áîëäã ò´ë³ä³í Áîâà Öåäåíîâ õàëüìã ꢢêäèã àëÿ-àçä
ê´â¢ä³ñ õàðñàä ³ìí³ñí õàºöñìí. Àðâí éèñò³ ê´â¢í èê šèðºëä ýêë³ä îðšàõ áàéðèí êåìä á³³ñìí. Áîëâ õàšºð éîâäë ¢çõë³ðí ýðê áèø îðëöäã çàœòà ê´â¢í òèèã³ä ýðò ´œãðñíü ºóíäëòà. Áèëãèí îëí ç¢ñí õàëõàð ýðäì³í ¢ç¢ëš éîâñí, ìåäðëò³ áîëí ò´ðñêí÷ ñåäêëò³ ¢¢ðèííü ñàíëûã ì´œêèíä ¢ëã¢ð áîëš ¢ëäòõ³ ãèº³ä ¢¢ðì¢äíü, íàíü ÷èãí áàº÷óä, óò-òîîäàí õîéð çó ºàð ê¢í ºàðàí ò³âñí ýðëº Ýëñò áàëºñíà õóðãò îðóëš ´ãñìí. Äåïóòàòíð òåäí³ ýðëºèã ä´œí³ä, éèñäã÷ ìèêðîðàéîíà íåã áóëüâàðò Áîâà Öåäåíîâèí íåð 碢ëºõ áîëš øèèäâ. Õàëüìãèí éîñòà áààòðèí ãåðëò³ ä¢ð îíüäèí ³ìòí³ ñåäêëä ¢ëäõíü ìàºä óãà.

Ãàëèíà ÕÅÉ×ÈÅÂÀ

Видео