Àëòí ªàñàð ¢çã³í îëñí ø¢ëã÷

20-01-2018, 10:05 | Таңһчин зәңгс » Сойл

Âëàäèìèð Íóðîâèí "Äàãíè" ãèäã ø¢ëã³ðíü Ýðäíèí Àíäðåé ºàðºñí äóóíà àéñ çàëä ꢜêíš, ø¢ëã¢äèí äåëê³ä áè÷êä¢äèã îðóëâ. Áèáëèîòåêèí ³œãèí ºàðäà÷ Çîÿ Íàðàíîâà ø¢ëã÷èí òóñê àõð í¢ð ¢ã³ð õàðºëòûã ýêëâ. Ýëñòèí 3-÷ òîéãòà øêîëûí ñóðºóëü÷íð óëñèí ø¢ëã÷ä ê¢íäë뺳í ìåä¢ëâ. 6-÷ êëàññèí ñóðºóëü÷ Íàñòÿ Çàõàð÷åíêî é´ð³ë êåëš, Âëàäèìèð Äîðäæèåâè÷ä õàëüìã ö³ á³ð¢ëš ´ãâ. Áàãø Ãàëèíà Âàñèëüåâíà Óáûøåâàí ºàðäâðò ñóðºóëü÷íð Á.Çîðõòàåâ, Â. Áîëäûðåâà, Â.Õàäæèíîâ "Áåëîêðûëûå ãîäû ìîè" ãèäã ø¢ëã÷èí õóðàœºóä îðñí ø¢ëã¢ä³ñ óìøâ. Ñóðºóëü÷íð ø¢ëã÷ä íåð³ä³ä, îòáåëäñí îòêðûòêñàí òåð¢íä á³ð¢ëš ´ãâ. ijê³ä áè÷³÷èí óðí ¢ãèí ¢¢ëäâðò íåð³ä³ä, ýäí ýðñèí ãàçåò áåëäñèíü Âëàäèìèð Äîðäšèåâè÷ òààñš õ³ë³â.
2-÷ òîéãòà øêîëàñ ñóðºóëü÷íð Àëåêñåé Áûñòðîâ áîëí Ñåâðñÿí Êàðî õîéð ø¢ëã¢ä óìøâ. Òèèã÷ê³ä Êàðî õàëüìã êåë³ð ê´ê áóóðë òååãèí òóñêàð ø¢ëã÷èí áè÷ñí ø¢ëã óìøñèíü çàëä öóãëðñí ñóðºóëü÷íð òààñ÷ òîñâ. Àëåêñåé Áûñòðîâ áîëõëà ø¢ëã÷ä íåð³ä³ä, îðñ êåë³ð áè÷ñí ø¢ëã³í ÷èãí ýí ´äð ñîœñõâ.
Ýëñòèí ïðàâîñëàâí ãèìíàçèí ñóðºóëü÷íð õàëüìã êåëí³ áàãø Íàäåæäà Äàâæèåâíà Ìèõàéëîâàí ºàðäâðò èðš ýí õàðºëòä îðëöâ. Íóóðà Âëàäèìèðèí ø¢ëã¢äèí íèë÷³ð ò´ðñêí êåëíä äóðàí ´ã÷, áàãøèí õààëºä îðñàí ýí òåìäãëâ. Õóðö ¢ãò³, ã¢í ó÷ð-óòõòà, ñóðºìšèí ÷èíðò³ ø¢ëã¢äèíü ñóðºóëü÷íðòàí äàñõ÷ éîâõàí êåë³ä, ø¢ëãë³íè øèí ê¢ö³ìšñ äóðäâ.
Õàëüìã ïåäêîëëåäæèí 3-÷ êóðñèí îþòí Ìàðãàðèòà Êóøëèíîâà ø¢ëã÷èí ø¢ëãèã ÷ååš³ð óìøâ. Îëí ç¢ñí ò´ðò ø¢ëã÷ îíüãàí ´ã÷ áè÷äãèã òåð ø¢ëã¢äíü ìåä¢ëâ.
12-÷ òîéãòà äóíäûí øêîëûí ñóðºóëü÷íð ÷èãí Íóóðà Âëàäèìèðèí ø¢ëã¢äèã ñ³³í³ð ìåääã³í ¢ç¢ëâ. 6-÷ êëàññèí ñóðºóëü÷ Ìèíãèÿí Ãîðÿåâ ýâð³ ø¢ëã³í óìøàä, íåðò³ ø¢ëã÷èí òààñëò îëâ. "Ýí ê´â¢í èðã÷ä³í ñ³í ø¢ëã÷ áîëõ áèëãíü îäàíàñ àâí ìåäãäš³í³, - ãèš Âëàäèìèð Äîðäšèåâè÷ òààñ÷ êåëâ.- Õàëüìã êåë³ðí áè÷äã íåã ¢ðí ò´ðõ, ºàðõ ãèš êåç³í³ñ àâí óõàëšàëàâ. Ø¢ëã÷ áîëõ ê¢¢í³ áè÷ñí³ñ íåã ì´ð³ðíü áîëâ÷í áèëã á³³õ óãàíü ìåäãäí³. Ýí ê´â¢í áèëãò³. Áè òåð¢íä ä´œ áîëš ¢çí³â. Èê áàéðòà á³³í³â".
Âëàäèìèð Äîðäæèåâè÷ ñóðºóëü÷íðèí ñóðâðìóäò õ³ð¢ ´ãâ. Šèðºëèí õààëºä êåí òóñëñíü, ÿìàðàí ºîë ò´ðò ø¢ëã¢ä³í íåð³ääãèíü, ´ðê-á¢ëèíü ÿìàðàí áîëšàõèíü, ýêèííü òóñêàð êåëš ´ãõèã ꢢêä-ê´â¢ä ñóðâ. Çóóíàñ ¢ë¢ èê íàñ 碢º³ä íàðòà îð÷ëœ äååð éîâñí ýêíü èê òåñëòò³, ê¢íä òîîòä äàðãääãî, ÷èê ñåäêëò³, ꢢíä ìó êåäãî ê¢í á³³ñèíü ø¢ëã÷ òîäëš êåëâ. Ýýšèííü ºàðò ´ññí ê´â¢í ò´ðñêí êåë³í éèð ñ³í ìåääã á³³ñìí. Ñèâðò ê¢íä òóóâðèí šèëì¢äò õà𺜚 ¢êõ³ñíü ãåòëãš àâñí, îðñ êåëèã äàñõñí ò¢ð¢í áàãøàí òîäëš, òåð¢íä íåð³äñí ø¢ëã³í óìøõëàíü ꢢêä-ê´â¢ä êè躳í àâëãî ñîœñâ. Íåðò³ ìàë÷ éîâñí Äîðšèí Ñàíš, ïðîôåññîð Êè÷ã³ Ò´ë³, Êàëÿí Ñàíš, Ýðíš³í³ Êîíñòàíòèí, Èíšèí Ëèš, Òà÷èí Àíšà, Ê´ãëòèí Äàâà áîëí íàíü ÷èãí õàëüìã áè÷³÷íð ýí¢í³ ëèòåðàòóðí ò´ëšëòä èê íèë÷³í ê¢ðãñèíü ñóðºóëü÷íð ìåäš àââ. Ñóðºóëü ñóð÷àñí öàãòàí "Õàëüìã ¢ííä" êîððåêòîð áîëš ê´äëš³º³ä, õàëüìã áè÷³÷íðèí ¢¢ä³âðì¢äèã óìøš, òåð¢í³ñ èê ñóðºìš àâñàí òîäëàä, Âëàäèìèð Äîðäæèåâè÷ ò¢ð¢í ø¢ëãíü ýí ãàçåòä 1959 šèëä ºàðñèã çààš êåëâ.
Çàÿíè áèëã óãà áîëõëà ø¢ëã÷ áîëíà ãèñí êåö¢. Þóíàñ ø¢ëã¢ä ò´ðí³, ÿìàðàí ò´ðò òåðíü íåð³äãäí³, ãèš áàº÷óä ñîíüìñíà. Ø¢ëã¢ä ãåíòêí èðí³. Ñåðšœñí ñåð¢í ñàëüêí, òààëñí íàðíà òîëÿí, íàëàñí ê´ê òåœãð, ꢢêä ê¢¢í³ õ³ë³ö, ààâèí êåëñí ¢ã ãåíòêí óõàíä îðš ø¢ëãèí ýêëö áîëíà, ãèš Âëàäèìèð Äîðäæèåâè÷ áè÷êí óìøà÷íðòàí êåëâ. Šèðºëèí äàìøëò, ´´ð ýðãíä áîëäã éîâäëìóä, öàãèí ñåëã³í, ´ñš éîâõ à÷íðèí, çååíðèí çàœ-á³³äë, íàíü ÷èãí òîîò ø¢ëã¢ä ò´ðëºíä òóñëíà.
Áè÷³÷ óìøà÷íðëàðí êåñí õàðºëòûí éîâóäò õàëüìã áè÷³÷íðèí íåðä³ñ íàíü Àëåêñàíäð Ïóøêèíà, Ðàñóë Ãàìçàòîâèí, Íèêîëàé Êàðàìçèíà, Ìèõàèë Ëåðìîíòîâèí, Èàêèíô Áè÷óðèíà, íàíü ÷èãí ø¢ëã÷íðèí áîëí ¢¢ëä³÷íðèí íåðä ñîœñãäš, òåäí³ òîîëâð á³ðìò êåãäš êåëãä³ä, îðñ áîëí äåëê³í ëèòåðàòóðèí êåìš³íä ³äë ç´âò³ îðìàí îëš, õàëüìã ëèòåðàòóðèí ýë÷èí ä¢ð ñóðºóëü÷íðèí óõàíä ¢¢äâ. Îð÷ëœä ê¢í áîëºí ýâð³ äààâðòà ò´ðš èðäãèí òóñêàð, ê¢í áîëšàõ ´´ä³í íåð³í á³ðš éîâõ êåðãò³í òóñêàð áè÷³÷ ëàâëš êåëâ. Äàëà ëàìèí êåëñ³ð, ´´ðê óëñèí òóñêàð ìåäñí, òåäí³ çîâëœ-ç´â¢ðò îðëöñíàñ èê õ´â ꢢíä óãàºèíü Âëàäèìèð Äîðäæèåâè÷ áè÷êí óìøà÷íðòàí òîäëóëâ.
Ýíäð 6-÷ êëàññò ñóð÷àõ ꢢêä-ê´â¢ä ìàœºäóð ´ñ³ä-áîñàä, šèðºëèí õààëºàð éîâàä, ìåäðë áîëí äàìøëò õîðøàõíü ìàºä óãà. Áîëâ àëü íåã öàãò ýäí áè÷³÷ë³ áîëñí ýí õàðºëòûã òîäëàä, êåëñí ¢ãèíü, ø¢ëã¢äèíü ñàíàä, ÿìàðàí ÷èãí êåðãèã ñåäêë³í ò³âš êåõë³ êåðã ê¢öäãèã, õàëüìã óëñèí îþíè áàéí ç´´ðèí õàäºëà÷íð áîëšàõàí ìàðòøãî.

Ãàëèíà ÕÅÉ×ÈÅÂÀ

Видео