Äåêàáðèí 24-ä ïðàâèòåëüñòâèí ãåðò ²ð³ñ³í ñóœºâðèí ñèñòåìèí 25 šèëèí ´´íä íåð³äñí õóðã áîëâ. Ò¢ð¢ë³ä õóðãò îðëöà÷íð ´´íä íåð³äñí ²ð³ñ³í Öóòõëœ ñóœºâðèí êîìèññèí òóñê âèäåîôèëüì õ³ë³â. ijê³ä Àëåêñàíäð Äèêàëîâ ýí¢í³ òîëºàëšàõ Õàëüìã Òàœº÷èí Ñóœºâðèí êîìèññü 2018 šèëä ê¢ö³ñí ê´äëìøèí òóñêàð òîäðõàºàð êåëš ´ãâ.
Äàâšàõ šèëä òàœº÷èí Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) äåïóòàòíðèã ñóœºëºí áîëâ. Îëíà ïàëàòûí, ïîëèòè÷åñê ïàðòüñèí íåðí äååð³ñ êåñã á¢ðòê³÷íð ñóœºâðèí éîâóäûã á¢ðòêâ. Öóã ó÷àñòêóäûí áîëí òåððèòîðèàëüí êîìèññüì¢ä äèãò³-äàðàòàºàð ¢¢ëäñìí, ýðìäãò³ áîëí ãåìò³-øàëòãòà öóã óëñèí ç´âíü ê¢ö³ãäâ, öóã êîìèññüì¢ä îäà íåãäã÷ äàâõðò á³³ðøëí³. Ñóœºâðèí àøàð ïîëèòè÷åñê ïàðòüñàñ áîëí íàíü ÷èãí îðãàíèçàöñàñ, îíö èðãíì¢ä³ñ 60 ºóíäë ´ðãš ýðëºí èðâ, òåð¢ã³ð èðëöœã¢ êåðã-¢¢ëäâð áàñ ê¢ö³ãäâ.
Áຠíàñòà ñóœºà÷íðëà áàñ äèãò³-äàðàòà ê´äëìø ê¢ö³ãäš³í³, òåð ìåò ïàðòüñ áîëí îëíà îðãàíèçàöñ áàº÷óäûã ñóœºâðò îðëöóëëºíà ¢¢ëäâðèã ´ð㚢ë³ä éîâíà.
Öààðàíäíü ²ð³ñ³í ñóœºâðèí ñèñòåìèí 25 šèëèí ´´íë³ Õàëüìã Òàœº÷èí ñóœºâðèí êîìèññèí, òåððèòîðèàëüí áîëí ó÷àñòêóäûí êîìèññüì¢äèí ýë÷íðèã òàœº÷èí Òîëºà÷ Àëåêñåé Îðëîâ é´ð³â. Áîëâ õàìãèí ò¢ð¢íä ñóœºâðèí ñèñòåìèí äåëãðëòä îðóëñí à÷-òóñèíü òåìäãë³ä Àëåêñàíäð Äèêàëîâä ²ð³ñ³í Ôåäåðàöèí Ïðåçèäåíòèí Õàíëòûí áè÷ã á³ð¢ëš ´ãâ. ijê³ä é´ð³ëèí àõð ¢ã³í êåë³ä, ýí ´´íèã á¢êë îðí-íóòã ´ðã³ð òåìäãëš³í³ ãèš òàœº÷èí Òîëºà÷ çààâ. Òèèì àõð öàãèí áîëçãò ìàíà îðí-íóòãò éîñíà ïîëèòè÷åñê ñèñòåì ñîëüãäâ. Òåð ìåò ñóœºâðèí ñèñòåì ÷èãí îëí ñîëüâðëà õàðºâ.
Ýí šèë ²ð³ñ³í Ïðåçèäåíòèí ñóœºâð áîëâ. Ýí òóñò áåëäâðèí èê ê´äëìøèã ²ð³ñ³í áîëí òàœº÷èí ñóœºâðèí êîìèññüì¢ä ê¢ö³â. Õ´ð ºàð šèëèí ýðãöä ìàíà òàœº÷èí ñóœºâðèí ñèñòåìä ìåäðëò³ ñïåöèàëèñòíðèí õàíü òîãòàãäâ. Ýäí öóã êåìš³í³ êîìèññüì¢äò äèãò³-äàðàòàºàð ê´äëš³í³. Ýíä¢ ºàðäã áîëâ ÷èãí, ýäí êåðã³í éè뺳í ñ³³í³ð ê¢ö³š³í³.
Öààðàíäíü ÷èãí ²ð³ñ³í áîëí Õàëüìã Òàœº÷èí ñóœºâðèí ñèñòåì ´´ä³í êåìš³íä ¢¢ëäâð³í ê¢ö³š, îðí-íóòãèí èðãíì¢äèí èòêëèíü áàòðóëàä éîâõ ãèš ñàíšàíàâ. Èðãíì¢äèí ´ãñí äóí êåç³ ÷èãí ÷èíðò³ áîëš, ê¢í áîëºíà ñàíàí-ñåäêëíü òîîä àâãäõíü ëàâòà. Èðã÷ šèë ÷èãí àìð áèø áîëõìí, áîëâ ìàíà òàœº÷èí ñóœºâðèí ñèñòåì, òåð¢í³ ã¢í ìåäðëò³ êàäðìóä ê´äëìø³í äèãò³-äàðàòàºàð ê¢ö³õ ãèš áàò èöãò³ á³³í³â.
Òåð ìåò òàœº÷èí Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) Àõëà÷ Àíàòîëèé Êîçà÷êî é´ð³º³ä, ê¢ö³ñí ê´äëìøèí ò´ë³ òàœº÷èí ñóœºâðèí êîìèññèí ê´äë³÷íðò õàíëòàí ´ðãâ. Áèäí îðí-íóòãò áîëšàõ ñîëüâðìóäëà èðëö³ò³º³ð ¢¢ëäâð³í ê¢ö³š³í³âèäí. Ìàíà òàœº÷ä Îëíà ïàëàòûí áîëí ïîëèòè÷åñê ïàðòüñèí á¢ðòê³÷íð ñóœºâðèí éîâóäò îðëöš öóãèíü îíüãòàí àâíà.
Ñóœºâðèí áþëëåòåíüñ áåëäëºíä õàìãèí øèí òåõíîëîãèé îëçëíà. Òàœº÷èí ïàðëàìåíò áîëí ñóœºâðèí êîìèññü ñ³³í³ð í´êöëòí³, ýí¢ã òàëäàí ðåãèîíà ýë÷íð ÷èãí òåìäãëí³, òåðíü éèð ñ³í. Ê¢ö³ã÷ áîëí çàêà òîãòàëºíà îðãàíìóä ñóœºà÷íðëà áåëäâðèí äèãò³-äàðàòà ê´äëìø ê¢ö³í³, òåã³ä ìàíà òàœº÷ä ³ìòí îëàð ñóœºâðò îðëöíà ãèš ïàðëàìåíòèí Àõëà÷ òîâ÷ëâ.
Öààðàíäíü ñóœºâðèí êîìèññüì¢äèí ê´äë³÷íðèã ïàðëàìåíòèí Àõëà÷èí äàðóê Ñàãëð Áàêèíîâà é´ð³š, ñóœºâð šèë èðâ³ñ óëì ñ³í òààëä, äèãò³- äàðàòàºàð ê¢ö³ãäš³í³ ãèš òåìäãëâ. ijê³ä ´´íë³ èðëö¢ëš òàœº÷èí, ðàéîäûí áîëí ó÷àñòêóäûí ê´äë³÷íð Õàíëòûí áè÷ã¢ä³ð áîëí ìåäàëüìóäàð à÷ëãäâ.
Ò¡ÐÂ²Í ªóíà

Äåêàáðü ñàðèí 24-ä ÐÑÔÑÐ-èí à÷òà ýì÷, ÑÑÑÐ-èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà éè뺳í ñ³í ê´äë³÷, Õàëüìã Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà äåëãðëòä èê ò³âö³í îðóëñí Ëåâ Áàäìèíîâè÷ Òàïêèí 85 šèëèí ´´í³í òåìäãëõ á³³ñìí. Ýí ´äð ýí¢íë³ õàìäàí ê´äëš éîâñí óëñ, ¢¢ðì¢äíü áîëí ´ðê-á¢ëíü ñàíëûíü òåâ÷š, Ëåâ Áàäìèíîâè÷èã á¢ë³í³ð òîäëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ìèíèñòåðñòâèí ìåäëä ¢¢ëääã Îëíà ñîâåòèí àõëà÷ Àëåêñàíäð Áîëòûðîâèí ñåäâ³ð³ð áîëñí ñàíëûí àñõí á¢ë³í áîëí ¢ð-èíüãëã÷ òààëä äàââ.
Õàðºëòûí ýêëö³ð Àëåêñàíäð Ïþðâååâè÷ àõ ¢¢ðèí šèðºëèí áîëí ê¢÷-ê´ëñí³ õààëºèí òóñêàð êåëš ´ã³ä, Ëåâ Áàäìèíîâè÷èí òóñê òîäëâðàðí õóâàëöâ. Ë.Òàïêèí Áàðóí ¢çãèí óëóñèí ßøàëòå ñåë³íä ò´ðš ºàðñìí. Àðâí íàñòàäàí öààšëà õàðºàä, ýêò³º³í Îìñê îáëàñòüä òóññìí. Áààõí öàãòàí Ëåâ ëåò÷èê áîëõ ñàíàòà áèë³, áîëâ öààšëà õàðºñí õàëüìã ꢢíä èèì ýðäì äàñõ ç´â ´ãñí óãà. Òåã³ä ýêèííü ñåëâã³ð ýí ìåäèöèíñê ó÷èëèùä îðíà. Ìåäèöèíñê-ôåëüäøåðñê ó÷èëèùä ýí éè뺳í ñ³³í³ð ñóðàä, ã¢í ìåäðë àâñìí. Ñóðºóëÿí ò´ãñ³õë³íü ýí¢ã Íîâîñèáèðñê îáëàñòèí Àëåêñååâêà ñåë³íä ÔÀÏ-ä ôåëüäøåðàð ê´äëõ³ð éîâóëñìí. Õ´ðò³ áààõí ê´â¢í ýäí³ ñåë³í¢ð èðš ê´äëõë³ á³³ðí ³ìòí ò¢ð¢ë³ä òààññí óãà, áîëâ ýí êåðã³í ñ³³í³ð ìåääã³í ¢ç¢ë³ä, ê¢í áîëºíä öàºàí ñåäêë³ñí ä´œ áîëñíà õ´´í öóºàð Ëåâ Òàïêèíèã ê¢íäëäã áîëâ. Íåã šèëä³í ê´äëñí³ õ´´í ýí¢íä õàíëò ´ðã³ä, ê¢÷-ê´ëñí³ äåãòðòíü òåìäã ò³âñìí. 1956 šèëä Ëåâ Áàäìèíîâè÷ Íîâîñèáèðñê áàëºñíà 3-÷ òîéãòà ïîëèêëèíèêä èðš ê´äëâ. Ýíä áààõí ôåëüäøåðèã áàñ öóºàð òåâ÷š, ñ³í ñïåöèàëèñò ãèš ´´ä³í³ð ¢íëäã á³³ñìí. 1958 šèëä Ë.Òàïêèí Íîâîñèáèðñê áàëºñíä ìåäèöèíñê èíñòèòóòä îðàä, ýì÷èí ýðäìò³ áîëâ. Èíñòèòóòàí ò´ãñ³º³ä, Ëåâ Áàäìèíîâè÷ ò´ðñêí ºàçðóðí õ³ðš èð³ä, ýíä ñàíèòàðí ñóðºóëèí Ãåðèí àõ ýì÷èí ¢¢ëä áàòëãäâ. ²ìòí äóíä ö³³ëºâðèí ê´äëìø äàâóëëºíà, îëí ç¢ñí ãåì³ñ ñàãëóëëºíà êåðã-¢¢ëäâðì¢ä á¢ðä³ëºí³ áîëí ÷èê àâã-á³ðö òàðõàëºíà êåðãèã Ëåâ Òàïêèí ÷àäìã êåâ³ð ê¢ö³ñìí. Ëåâ Áàäìèíîâè÷ ÷àäìã ºàðäà÷, ñåäâ³ðò³ áîëí äààâðòà ê¢í á³³ñí ò´ë³ä³í òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ìèíèñòðèí äàðóêèí ¢¢ëä áàòëãäñìí. Òåìäãëõ³ñ, õ´ð øàõó šèëä³í ýí ìèíèñòåðñòâä ê´äë³ä, òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíä èê ò³âö³í îðóëñí ê¢í áîëšàíà. Ýí¢í³ øóíìºà îðëöàòàºàð áîëí à÷-òóñàð òàœº÷ä ä´÷ øàõó ýìíëºí³ ó÷ðåæäåíü òîñõãäš ýäëâðò îðóëãäñìí. Êåñã šèëä³í Ë.Òàïêèí òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ê´äë³÷íðèí ïðîôñîþç ºàðäš, ìåäèöèíñê ê´äë³÷íðèí ç´â õàðñ÷ éîâñìí.
Ëåâ Áàäìèíîâè÷ ÷àœº íåêâðò³, äààâðòà áîëí ÷àäìã ºàðäà÷ á³³ñí äååð³í èòêëò³ ¢ð, ýœêð ýöê áîëí àâàëü á³³ñí³ òóñêàð õàðºëòä êåëãäâ. Ýëãí-ñàäíü Òàïêèí³ ´ðê-á¢ëèí òóóš îëíä ìåä¢ëš ñîíüí ôèëüì ýäí³ îíüãò òóñõàâ, òåð¢íä Ëåâ Áàäìèíîâè÷èí ýê-ýöêèí, àõèí çóðãóä áîëí áè÷ã¢ä ¢ç¢ëãäâ. Àâàëüíü Àííà Î÷èðîâíà áàñ òîäëâðàðí õóâàëöš, Ëåâ Áàäìèíîâè÷èí ñàíëûã ³ð¢í³ð õàäºëš èèì êåðã-¢¢ëäâð á¢ðä³ñíä ¢¢ðì¢äòíü õàíëòàí ´ðãâ.
Õàðºëòä îðëöñí ýì÷íð, òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà âåòåðàíìóä àõ ¢¢ðèííü òóñêàð òîäëâðàðí õóâàëöš, îëí ç¢ñí éîâäë ñåð㳚, Ëåâ Òàïêèíà íåðèã Ýëñò áàëºñíà íåã óóëüíöä 碢õ êåðãò³ ãèñí ñåäâ³ð òàòâ. Êåñãíü Ëåâ Áàäìèíîâè÷ ýäíä áàãø áîëš, ê¢÷-ê´ëñí³ õààëºàí ýêëõäíü ñ¢â-ñåëâã³ðí áîëí äàìøëòàðí õóâàëöš éîâñèã òîäëâ. Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà äåëãðëòä èê ò³âö³í îðóëñí óëñèí àëëåé ñåêõ ñåäâ³ðèã á³³äë-šèðºëä òîõðàõèí òóñêàð õàðºëòä îðëöà÷íð áàñ êåëâ. Òåð ìåò Ò.Õàõëûíîâàí íåðò³ ìåäèöèíñê êîëëåäæä ñóð÷àõ îþòíðò òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà áîñõìšä áîëí äåëãðëòä èê ò³âö³í îðóëñí óëñèí òóñêàð øèøëœ êè÷³ë á¢ðä³õ êåðãò³ ãèñí ñåëâã îðóëâ. Òàœº÷èí ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà ìèíèñòåðñòâèí ìåäëä ¢¢ëääã Îëíà ñîâåòèí àõëà÷ À.Áîëòûðîâèí ¢¢ëäâðèã öóºàð òåìäãëš, íåðò³ ýì÷íðèí íåð ì´œêð¢ëëºí³ õàëõä ê¢ö³š³õ êåðãèíü ´´ä³í³ð ¢íëâ. Òèèì óëñèí íåãíü Ëåâ Òàïêèí á³³ñìí, ýí¢í³ íåðí ìàðòãäõ ç´â óãà.

Íàòàëüÿ ÄÀÂÀÅÂÀ
ÇÓÐÃÒ: Ñàíëûí àñõíà êåì
È.Ìóçðàåâàí öîêñí çóðã

Õàëüìã óëñ öààšëà õàðºñíà 75 šèëèí ºàøóòà ´´í ´´ðäš éîâíà. Ýí ºóíäëòà ´´íä íåð³äãä³ä, Ýëñòä, "Ðîäèíà" ñîéëûí Öóòõëœä, "Ñèâðèí äóí" ãèäã õàëüìã äóóíà òàœº÷èí ò¢ð¢í ôåñòèâàëü áîëâ. Êåðã-¢¢ëäâðèã òàœº÷èí Òîëºà÷èí ìåäëä ¢¢ëääã õàëüìã êåë äåëãð¢ëëºí³ Îëíà Õ¢¢â, òàœº÷èí ñóðºóëü-ýðäìèí áîëí íîìèí ìèíèñòåðñòâ, õàëüìã êåë äåëãð¢ëëºí³ Öóòõëœ á¢ðä³â. Ôåñòèâàëüä àõ ¢éèí óëñ, áàº÷óä, áè÷êä¢ä ÷èãí øóíš îðëöâ.
Êåðã-¢¢ëäâðèã õàëüìã êåë äåëãð¢ëëºí³ Îëíà õ¢¢âèí ºàðäà÷èí äàðóê Àðñëàíã Ñàíäæèåâ ñåêš, í¢ð ¢ã³í, Õàëüìã óëñèí ø¢ëã÷ Ê´ãëòèí Äàâàí "¡íí³ñ ö´êðñí óãàâ" ãèäã ø¢ëã³ð ýêëâ. Ñòàëèí³ éîñèã, ýðêøëëºèã áóðóøàºàä, ¢íí÷, ç´ðãò³ óëñ Ñèâðèí ºàøóòà öàãèí òóñêàð êåñã äó ¢¢ä³ñìí. Òåäí³ íåðäíü òåìäã óãà. 1943 šèëèí äåêàáðü ñàðä, ¢âëèí êèèòíä, õàëüìã êåëí óëñèã õàð ã´ð³ð öààšëà õàðºóëâ. Ãåì ýñ ºàðºñí ê´ãøä, ꢢêä óëñ, í¢ë óãà áè÷êä¢ä õîðòíä òîîëãäàä, êèèòí Ñèâð¢ð òóóãäëà. Õàëüìãóäûí êåñãíü õîë õààëºèí ê¢íäèã äààš ÷àäëãî õîðâ. Òåð ìåò Ñèâðò äààðàä, õàðºíàä îëí óëñ ´œãðñí áîëäã.
Êåñã ì蜺³ä õàëüìã óëñ Ñèâð¢ð í¢¢ëºãäñìí. Ýäí ÿìàðàí ÷èãí ê´äëìø ê¢ö³º³ä, çîâëœäàí äàðãäëãî, ³ìä-ìåíä ºàð÷, õàëüìã ãèñí íåð³í ºóòàëãî ´´ä³í á³ðš éîâñìí. 1957 šèëä ò´ðñêí ºàçðòàí èðš, òàœº÷àí øèí³ñ áîñõš, äåëãð¢ëš ´ð㚢ëâ. Áîëâ ´ðê-á¢ë áîëºíà ýëãí-ñàäíü Ñèâðò ì´œêèíä ¢ëäñíü êåí ÷èãí ê¢¢í³ ç¢ðê øàðêëóëíà. Òåð ºàøóòà öàãèã êåç³ä ÷èãí ìàðòš áîëøãî ãèñí òîîëâðèã äîðàñ ´ñ÷ éîâõ ¢éíðò ìåä¢ëõ³ð ýí ôåñòèâàëü äàâóëãäšàíà ãèâ.
ßìàðàí ÷èãí êåðã-¢¢ë íîìèí åâ³ë³ð ê¢öäã. Òåã³ä ÷èãí ôåñòèâàëüä îðëöà÷íðò íåð³äš Õàëüìãèí øàší ëàì Òýëî Òóëêó ðèíïî÷å èëã³ñí É´ð³ëèí áè÷ãèã Õàëüìã öóòõëœ õóðëûí ëàì Éîíòåí óìøš, àõð íîì õ³³ðëâ.
Ñèâðò õàëüìã óëñ ò¢ð¢-ç¢ä¢ á³³ñí³, çîâëœ ¢çñí³ òóñêàð òåíä éîâñí ìàíà áè÷³÷íð, ø¢ëã÷íð, ê´ãšì÷íð îëí ¢¢ä³âðì¢ä áè÷ñìí. Òóóâðèí öàãèí òóñêàð áèëãòíðèí äóóëñí äóóºèíü ñîœñš, êåðã-¢¢ëäâðò èðñí óëñèí ñåäêëíü óéäš, í¢äíü íóëüìñàð 䢢ðâ. Õàëüìã Òàœº÷èí àðòèñòíð, íåðò³ äóó÷íð Áàéðòà Øàíõàåâà áîëí Ýäóàðä Áóðëàêîâ ýí êåðã-¢¢ëäâðò îðëöñíü îí÷òà áîëâ. Ýäí Áàäìàí Áîðèñèí áîëí Ï¢ðá³í Ñîäìíà "Ýýš³í ñàíõíü" áîëí îëí-³ìòí³ "Ñèâðèí äóí" äóä ´ðãìšò³ êåâ³ð äóóëâ.
Áàëºñíà áîëí ñåë³äèí øêîëìóäûí ñóðºóëü÷íð, äååä áîëí äóíä ñóðºóëü-ýðäìèí îþòíð ôåñòèâàëüä øóíš îðëöàä, áèëã³í ¢ç¢ëâ. ijê³ä áîëõëà Îêòÿáðüñê ðàéîíà Õîøóäà äóíäûí øêîëûí áàãøíð Äàíàðà Ìàíäæèåâà áîëí Áîðèñ Ãàðÿåâ, Ãîðîäîâèêîâñê äóíäûí 2-÷ òîéãòà øêîëûí áàãø Íàäåæäà Ëèäæèåâà åœñã äóóºàí äóóëš, áè÷êä¢äò ñ³³õí ¢ëã¢ð áîëâ. Ôåñòèâàëüä îðëöà÷íð îëíä òààñòà "Òà÷àë", "Ñèâðèí äóí", "Ñàíëûí ïîåçä", "Òååãèí ñàëüêí" áîëí íàíü ÷èãí êåñã äó äóóëöõàâ. Ñèâðèí õîë õààëº, ê¢÷ð á³³ëºí, ꢢêäèííü ³ìèíü àâðñí ýêèí ³ð¢í ä¢ð - öóã ýí ò´ðì¢ä äóóäò ¢ç¢ëãäâ.
"Çóëòðºí" óëñèí àíñàìáëü áàñ îðëöš, áèëã-ýðäì³ðí áàéðëóëâ. Àíñàìáëüä îðäã ìåä³òíð Ñèâðèí òóñêàð òîäëâðìóäàðí õóâàëöâ.
¥äã³ öàãèí áàº÷óäûã ÷èãí õàëüìãóäûã Ñèâð¢ð òóóëºñíà òóñê ò´ð ¢¢ì¢ëí³. Õàëüìã áààõí ê´ãšì÷ áîëí äóó÷ Áàä ×èìèäîâ "Ñèâðò á³³ëºí" ãèš áè÷ñí äóóºàí áèëãò³ ꢢêí Áàèíà Ãîðÿåâàëà õàìäàí äóóëš ´ãâ.
Ôåñòèâàëèí éîâóäò ºóíäë, õàðì ò´ðñí äóä ñîœñš, ãåé¢ðõ ñààì ó÷ðâ, áîëâ áàéðëõ ÷èãí ñààì áàñ ó÷ðâ. Õîë ßêóòüä á³³äã èðêóòñê áóðÿòìóä - Èðèíöååâèõí³ ´ðê-á¢ë ìàíà òàœº÷ä "Ñèâðèí äóí" ãèäã ôåñòèâàëü áîëõèí òóñêàð ñîœñ÷êàä, õàìãèí áè÷êí ê´â¢í-îðëöà÷ä ì´œãí³ ì´ð³ èëã³õ³ð øèèäñí áîëäã. Òåã³ä ÊàëìÃÓ-í ïðîôåññîð Àðêàäèé Ïàíüêèí òåäí³ ´ã¢ëñí ì´œãí³ ì´ð³ã áàéðèí á³³äëä áè÷êä¢äèí ¢¢ä³ëòèí òàœº÷èí Öóòõëœä îðäã Àðòåì Ìóëàåâä á³ð¢ëš ´ãâ.
Ôåñòèâàëèã Èê Áóóðëà ñîéëûí Ãåðèí ê´äë³÷ Ýðäíü Ìóøàåâ õàëüìã êåë³ð ºàðäš äàâóëâ. Òåð ìåò áèéíü äîìáðò äóóëäã Ñèâðèí òóñê äó äóóëš ´ãâ. Çàëä ñóóñí ìåä³òíð òåñ÷ ÷àäëãî, ýí¢ã äàõàä äóóëàä, àëüõàí òàøàä ä´œíöõ³â.
Ôåñòèâàëüä îëí áàº÷óä áîëí áè÷êí ꢢêä èðñíü ñ³í áîëâ. Êåí íåãíü óõà òóœºàš, ´âêíðèííü íàñí-šèðºëä ó÷ðñí ºàøóòà éîâäëûí òóñêàð ä³êí íåã ñîœñ÷ òîäëâ. Ýí êåðã-¢¢ëäâð ò´ðñêí êåëíä³í äóðòà, ´âêíðèííü ¢ëä³ñí ç´´ð³í õàäºëõàð ç¢òêäã, íåã óõàí-ñàíà 碢š³õ óëñèí õàðºëòä õ¢âðñíü ëàâòà. "Ñèâðèí äóí" ôåñòèâàëü ñ³í àâúÿñò òîõðš, šèë áîëºí á¢ðä³ãäš óëì îëí ê¢ öóãëóëõíü ìàºä óãà.
Ìàðãàðèòà ÀÐÇÀÅÂÀ
È.Ìóçðàåâàí öîêñí çóðã

 íàñòîÿùåå âðåìÿ âîïðîñû êðåäèòíîãî ïîâåäåíèÿ íàñåëåíèÿ ïðèîáðåòàþò âñå áîëüøóþ àêòóàëüíîñòü. Íèçêèé óðîâåíü äîõîäîâ íàñåëåíèÿ ðåñïóáëèêè è çà÷àñòóþ íåñïîñîáíîñòü îöåíèòü ñâîþ ðåàëüíóþ ïëàòåæåñïîñîáíîñòü ñïîñîáñòâóþò ðîñòó çàäîëæåííîñòè íàñåëåíèÿ ïî êðåäèòàì.
Êàëìûöêèé ãîñóäàðñòâåííûé óíèâåðñèòåò èìåíè Á.Á. Ãîðîäîâèêîâà, êàê îïîðíûé ðåãèîíàëüíûé âóç, ðåàëèçóåò ðÿä ñòðàòåãè÷åñêèõ ïðîãðàìì, ñðåäè êîòîðûõ îñîáîå ìåñòî çàíèìàåò ïðîåêò ïî ñíèæåíèþ çàêðåäèòîâàííîñòè íàñåëåíèÿ ðåñïóáëèêè.
 ðàìêàõ ïðîåêòà âòîðîé ãîä íà òåððèòîðèè ðåñïóáëèêè âåäåò ïðîñâåòèòåëüñêóþ ðàáîòó ñòóäåí÷åñêèé ôèíàíñîâûé îòðÿä ÊàëìÃÓ, äåÿòåëüíîñòü êîòîðîãî íàïðàâëåíà íà ïîâûøåíèå óðîâíÿ ôèíàíñîâîé ãðàìîòíîñòè íàñåëåíèÿ ðåãèîíà.  ïîäãîòîâêå òüþòîðîâ èç ÷èñëà âîëîíòåðîâ ïðèíÿëè ó÷àñòèå âåäóùèå ñïåöèàëèñòû áàíêîâñêîãî ñåêòîðà, ìèíèñòåðñòâ è âåäîìñòâ.
Ïðåïîäàâàòåëè è ñòóäåíòû-âîëîíòåðû ïðîâîäÿò ëåêöèè ïåíñèîíåðàì è òðóäîñïîñîáíîìó íàñåëåíèþ, èçäàþò èíôîðìàöèîííûé ìàòåðèàë. Ôèíàíñîâûé îòðÿä ïîñåòèë âñå ðàéîíû ðåñïóáëèêè. Çà ïåðâûé ãîä ðàáîòû áûëî îáó÷åíî 3260 ÷åëîâåê, èç íèõ - 1007 ïåíñèîíåðîâ. Íà âòîðîé ãîä çàïëàíèðîâàíî îáó÷åíèå îêîëî 7000 ÷åëîâåê, ñðåäè êîòîðûõ ïåíñèîíåðîâ - 2600.
Ïàðàëëåëüíî ñ îáó÷åíèåì ôèíàíñîâîé ãðàìîòíîñòè áûëî ïðîâåäåíî âûáîðî÷íîå îáñëåäîâàíèå ïîêàçàòåëÿ çàêðåäèòîâàííîñòè ñðåäè íàñåëåíèÿ, êîòîðîå ïîçâîëèëî âûÿâèòü íå òîëüêî êîëè÷åñòâåííóþ îöåíêó, ñîäåðæàòåëüíûå îñîáåííîñòè, íî è ñîöèàëüíî-äåìîãðàôè÷åñêèå ïàðàìåòðû êðåäèòíîãî ïîâåäåíèÿ íàñåëåíèÿ Ðåñïóáëèêè Êàëìûêèÿ.
Ïî ðåçóëüòàòàì ïðîâåäåííîãî àíêåòèðîâàíèÿ áûëî óñòàíîâëåíî, ÷òî íà äàòó îáñëåäîâàíèÿ 65 ïðîöåíòîâ ðåñïîíäåíòîâ ïîëüçîâàëèñü ñðåäñòâàìè ïî îäíîìó è áîëåå êðåäèòíîìó äîãîâîðó, 35 ïðîöåíòîâ - íå èìåëè êðåäèòîâ. Ïðè ýòîì áîëåå àêòèâíî èñïîëüçóåò êðåäèòíûå ñðåäñòâà ñåëüñêîå íàñåëåíèå.
Ïîëó÷åííûå ðåçóëüòàòû àíêåòèðîâàíèÿ ñâèäåòåëüñòâóþò î ðîñòå çàèíòåðåñîâàííîñòè íàñåëåíèÿ ðåñïóáëèêè êðåäèòíûìè ïðîäóêòàìè. Áîëåå àêòèâíî, ÷òî çàêîíîìåðíî, ïîëüçóåòñÿ êðåäèòàìè ýêîíîìè÷åñêè çàùèùåííàÿ ÷àñòü íàñåëåíèÿ. Æèòåëè ðåãèîíà èñïîëüçóþò êðåäèò â êà÷åñòâå âûíóæäåííîãî ñðåäñòâà äëÿ ðåøåíèÿ ñâîèõ ïðîáëåì.
Íà äàííûé ìîìåíò ìîæíî ãîâîðèòü î òîì, ÷òî ðàáîòà ñòóäåí÷åñêîãî ôèíàíñîâîãî îòðÿäà óæå äàåò ðåçóëüòàòû.  îòäåëåíèè Íàöèîíàëüíîãî áàíêà Ðåñïóáëèêè Êàëìûêèÿ çàôèêñèðîâàëè ñíèæåíèå óðîâíÿ çàêðåäèòîâàííîñòè íàñåëåíèÿ ðåñïóáëèêè, óìåíüøèëîñü êîëè÷åñòâî ñëó÷àåâ ôèíàíñîâîãî ìîøåííè÷åñòâà.

Íàø êîðð.

Øàðíóòîâñêàÿ øêîëà èìåíè Á.Ñ. Ñàíäæàðûêîâà, êàê è ìíîãèå ñîâðåìåííûå øêîëû, âñå óâåðåííåå ñòàíîâèòñÿ ïîëíîöåííîé ñîñòàâëÿþùåé ñîöèàëüíîé ñôåðû æèçíè îáùåñòâà. Îíà îòðàæàåò ñåãîäíÿ õàðàêòåðíûå ïðèçíàêè íàøåãî âðåìåíè: íåîáõîäèìûå âîçìîæíîñòè äëÿ èíäèâèäóàëüíîãî âûáîðà îáó÷àþùåãîñÿ, ðåàëèçàöèè åãî ó÷åáíûõ, òâîð÷åñêèõ, ñïîðòèâíûõ ïîòðåáíîñòåé; âîçðàñòàþùóþ ðîëü ñóáúåêòà â îáåñïå÷åíèè ñâîèõ èíòåðåñîâ è âîçìîæíîñòåé, ðàçíîîáðàçèå ìîäåëåé äåÿòåëüíîñòè.
Âàæíåéøåé çàäà÷åé øêîëû, ïîìèìî îáðàçîâàòåëüíîé, ÿâëÿåòñÿ ôîðìèðîâàíèå ìèðîâîççðåíèÿ ëè÷íîñòè, êîòîðîå ðàçâèâàåòñÿ ïîñðåäñòâîì ïðèîáðåòåíèÿ ðàñòóùèì ÷åëîâåêîì ñîöèàëüíîãî è íðàâñòâåííîãî, à òàêæå ðåàëüíîãî îïûòà. Ðåøàòü òàêóþ çàäà÷ó íàì ïîìîãàþò âûïóñêíèêè øêîëû ðàçíûõ ëåò. Îäíèì èç íèõ ÿâëÿåòñÿ À.Í.Áàìáûøåâ, ãåíåðàëüíûé äèðåêòîð ÎÎÎ "Àëåêññòðîé". Àëåêñàíäð Íèêîëàåâè÷ óæå íà ïðîòÿæåíèè äåñÿòèëåòèÿ ïðèíèìàåò àêòèâíîå ó÷àñòèå â ðåøåíèè òàêèõ ñëîæíûõ ïðîáëåì, êàê ðåàëèçàöèÿ øêîëüíûõ ñîöèàëüíûõ ïðîåêòîâ â ðàìêàõ àêöèè "ß - ãðàæäàíèí Ðîññèè". Ñòðóêòóðíîå ïîäðàçäåëåíèå øêîëû - ÄÎÓ "Êîëîêîëü÷èê" òîæå íå îáõîäèòñÿ áåç åãî ó÷àñòèÿ: êîâðîâûå ïîêðûòèÿ äëÿ äåòñêèõ èãðîâûõ êîìíàò, êîìïëåêòû ïîñòåëüíîãî áåëüÿ, ïîëîòåíöà - âñ¸ íåîáõîäèìî ìàëåíüêèì æèòåëÿì ïîñ¸ëêà. È ñòàðîæèëû ïîñ¸ëêà Øàðíóò íå îñòàþòñÿ áåç åãî ò¸ïëîãî âíèìàíèÿ: êàæäîìó èç íèõ Àëåêñàíäð Íèêîëàåâè÷ ïðåäîñòàâëÿåò ïðîäóêòîâûå íàáîðû êî Äíþ ïîæèëûõ, êî Äíþ ïàìÿòè è ñêîðáè, à òàêæå íà ïðàçäíèêè.
Áóêâàëüíî íà äíÿõ Àëåêñàíäðîì Íèêîëàåâè÷åì è Äîðäæèåâûì Åâãåíèåì Àíàòîëüåâè÷åì, ãëàâîé ÊÔÕ "Øàðíóò", áûë ñäåëàí ñîâìåñòíûé ïîäàðîê: äëÿ øêîëüíîé "ÃÀÇåëè" îíè êóïèëè 6 çèìíèõ øèïîâàííûõ êîëåñ ïðîèçâîäñòâà Êîðåè. Å.Â.Äîðäæèåâ ïîñòîÿííî ïîìîãàåò â ïðèîáðåòåíèè íîâîãîäíèõ ïîäàðêîâ, ñëàäêèõ ïðèçîâ äëÿ äåòâîðû.
Ñëîâà ãëóáîêîé áëàãîäàðíîñòè ìû ïðîèçíîñèì è â àäðåñ áðàòüåâ Ìàíäæèåâûõ: Âèêòîðà Íèìãèðîâè÷à, ïðåäïðèíèìàòåëÿ, è Àëåêñåÿ Íèìãèðîâè÷à, äèðåêòîðà ÁÓ ÐÊ "Óïðàâëåíèå ïî ýêñïëóàòàöèè ãðóïïîâûõ âîäîïðîâîäîâ",
Óíêàíæèíîâà Ãåîðãèÿ Äàíèëîâè÷à, äèðåêòîðà Ôåäåðàëüíîãî ãîñóäàðñòâåííîãî áþäæåòíîãî ó÷ðåæäåíèÿ "Ñòàíöèÿ àãðîõèìè÷åñêîé ñëóæáû "Êàëìûöêàÿ", Äàâàåâà Àëåêñåÿ Àëåêñååâè÷à, ïðåäïðèíèìàòåëÿ, áðàòüåâ Ñàêñîíîâûõ.
Æèòåëè ïîñåëêà Øàðíóò: Ìó÷êàåâà Íèíà Íàðìàåâíà, ïðåäïðèíèìàòåëè Áóêèí Ñåðãåé Âëàäèìèðîâè÷ è ßêîá Àíàñòàñèÿ Âèêòîðîâíà, æèâîòíîâîäû Ìàíäæèåâ Ñåðãåé Âàñèëüåâè÷, Õîäæèåâ Ýðåíäæåí Åâãåíüåâè÷, Ëåâãååâ Áîðèñ Íèêîëàåâè÷, Ìàíöàåâ Áîðèñ Øþãååâè÷ îêàçûâàþò ïîìîùü â ïðîâåäåíèè îòêðûòûõ øàõìàòíî-øàøå÷íûõ òóðíèðîâ íà êóáîê ïàìÿòè Á.Ñ.Ñàíäæàðûêîâà, ñîðåâíîâàíèé ïî ìèíè-ôóòáîëó íà Êóáîê Ãåðîÿ Êàëìûêèè Ýðåíäæåíîâà Ï.Â., â ïðàçäíîâàíèè ìåæäóíàðîäíîãî Äíÿ çàùèòû äåòåé.
Îêàçûâàÿ ïîìîùü, íàøè çåìëÿêè íå ïðîñòî äàðÿò ìàòåðèàëüíûå öåííîñòè, íî è ó÷àò äåòåé áëàãîðîäñòâó è äîáðó íà ñîáñòâåííîì ïðèìåðå. À ñòàðîæèëû ïîñåëêà, âñïîìèíàÿ èõ ïðàðîäèòåëåé è ðîäèòåëåé, ãîâîðÿò: "Ýäí ààâ-ýýšíð³í äóðàš éîâíà".
Âñå ó÷àñòíèêè îáðàçîâàòåëüíîãî ïðîöåññà: îáó÷àþùèåñÿ, èõ ðîäèòåëè, ïåäàãîãè÷åñêèé êîëëåêòèâ, ñîòðóäíèêè øêîëû âûðàæàþò ñëîâà ãëóáîêîé áëàãîäàðíîñòè íàøèì ñïîíñîðàì, ëþäÿì, êîòîðûå íåðàâíîäóøíû ê ðîäíîé øêîëå, ñâîåé ìàëîé ðîäèíå.
Îò âñåé äóøè õîòèì ïîæåëàòü íàøèì çåìëÿêàì êðåïêîãî çäîðîâüÿ, ïðîôåññèîíàëüíûõ óñïåõîâ è áëàãîïîëó÷èÿ ñåìüÿì. Ïóñòü íèêîãäà íå èññÿêíóò âàøà äîáðîòà è ìóäðîñòü, à ñîçèäàòåëüíàÿ äåÿòåëüíîñòü áóäåò ñëóæèòü òîëüêî âî áëàãî âñåì.
Ëþáîâü ËÈÄÆÈÅÂÀ,
çàìåñòèòåëü äèðåêòîðà øêîëû ïî ÓÂÐ

 Ðîññèè êàðàòý çàðîäèëîñü â 1978 ãîäó. Íà ñåãîäíÿøíèé äåíü ýòîò âèä ñïîðòà çàíÿë ñâîå "ìåñòî ïîä ñîëíöåì". Îäíèì èç ìàñòåðîâ, êîòîðûå ðàçâèâàþò è ïîïóëÿðèçèðóþò ÿïîíñêîå áîåâîå èñêóññòâî, ÿâëÿåòñÿ èçâåñòíûé âñåìó ìèðó òèòóëîâàííûé êàðàòèñò Âåíèàìèí Ãàðìàåâ.  ìèíóâøèå âûõîäíûå â ðàìêàõ ïðîâåäåíèÿ ñåìèíàðà "Êàðàòý-äî ñèòî-ðþ" îí ïîñåòèë Êàëìûêèþ ñ ìàñòåð-êëàññîì äëÿ ïîäðàñòàþùåãî ïîêîëåíèÿ ðåñïóáëèêè.
- Âåíèàìèí, ñåãîäíÿ âû èçâåñòíû æèòåëÿì ãîðîäîâ è ñòðàí êàê íåîäíîêðàòíûé ÷åìïèîí ìèðà, Åâðîïû ïî êàðàòý. Êàê ïðèøëè â ýòîò âèä ñïîðòà?
-  êîíöå ñåìèäåñÿòûõ â ìî¸ì ðîäíîì ãîðîäå, Ëîáíÿ, êàê è âî âñåé ñòðàíå, âñå ñîøëè ñ óìà: íà÷àëàñü "ýïèäåìèÿ êàðàòý". ß, êàê è âñå ñïîðòñìåíû, çàðàçèëñÿ. "Áîëåçíü" ëåãëà òîãäà íà áëàãîäàòíóþ ïî÷âó: äî ýòîãî çàíèìàëñÿ äðóãèìè âèäàìè ñïîðòà (âîëüíîé áîðüáîé, äçþäî, áîêñîì), íî âñå ýòî áûëî ìíå, ñêàæåì òàê, íå ïî âêóñó. ß ÷åòêî ïîíèìàë, ÷òî õîòåë çàíèìàòüñÿ êàðàòý èëè êóíã-ôó.
Ïîïóëÿðíîñòü êàðàòý ðîñëà ñ ãåîìåòðè÷åñêîé ïðîãðåññèåé. Îáû÷íûå ñïîðòèâíûå çàëû áûëè íàáèòû ó÷åíèêàìè, ñòðàæäóùèìè èçó÷åíèÿ ÿïîíñêîãî èñêóññòâà áîÿ. Íà çàíÿòèÿõ íå õâàòàëî ìåñòà: ìû ñ ðåáÿòàìè ñòîÿëè áëèçêî ê äðóã äðóãó, êàê øïðîòû â áàíêå.
Ñîáñòâåííî ãîâîðÿ, ñ òðåíèðîâîê â ñïîðòèâíîì çàëå îáû÷íîãî ñîâåòñêîãî ãîðîäêà è íà÷àëñÿ ìîé ïóòü êàðàòèñòà.
- Êàðàòèñòû èñïîëüçóþò ðàçíûå ñòèëè áîåâîãî èñêóññòâà. Ñêàæèòå, êàêèå ñòèëè â áîþ âû èñïîëüçóåòå?
- Ó ìåíÿ íåò ÷åòêîé ïëàíèðîâêè ñòèëåâîãî áîÿ, íî ÿ ñ÷èòàþ, ÷òî âñå òåõíèêè è ñòèëè, êîòîðûå èñïîëüçóþò êàðàòèñòû, äîëæíû áûòü äîâåäåíû äî èäåàëà.
Ïîýòîìó äëÿ ìåíÿ ñàìîå âàæíîå â áîþ - ýòî, âî-ïåðâûõ, ëàêîíè÷íîå è îòòî÷åííîå ìàñòåðñòâî, òî åñòü áàçîâàÿ òåõíèêà, îòðàáîòàííàÿ äî ôèëèãðàííîñòè. Âî-âòîðûõ, ýòî âíèìàíèå è êîíòðîëü, êàê ãîâîðÿò ÿïîíöû "çàíøèí". ×òî æå êàñàåòñÿ ïðèìåíåíèÿ ñòèëåé â áîþ: ýòî âñå ïðèõîäèò âî âðåìÿ ïðîöåññà, ïî íàèòèþ.
- Óñïåõ ó÷åíèêîâ - òðóä ó÷èòåëÿ. Ñêàæèòå, êòî áûë âàøèì ñýíñýåì â êàðàòý?
- Åñòü îñíîâíîé ìàñòåð, êîòîðûé ÿâëÿåòñÿ ìîèì ñýíñýåì, åãî çîâóò Ñàòî Òýöóî. Îí áûë ïèîíåðîì åùå ñîâåòñêîãî êàðàòý. Áîëåå òîãî, ýòî ïåðâûé ÿïîíñêèé ñýíñýé, êîòîðûé íà÷àë ïðåïîäàâàòü êàðàòý â ÑÑÑÐ. Îí äëÿ ìåíÿ - ðîäèòåëü â áîåâîì èñêóññòâå, êàðàòý.
- Ìîæåòå ëè íàçâàòü êàðàòý, äåéñòâèòåëüíî, èñêóññòâîì?
- Äà, êîíå÷íî! Åæåäíåâíî êàðàòèñò ñâîþ òåõíèêó äîâîäèò äî èäåàëà. Ïîëèðóåò åå. Îòòà÷èâàåò, íåçàâèñèìî îò òîãî, âûñòóïàåò îí íà ñîðåâíîâàíèÿõ èëè íåò. Áëàãîäàðÿ óïîðñòâó, îí ñòàðàåòñÿ ñòàòü ëó÷øå! Ýòî, íà ìîé âçãëÿä, è åñòü ïðèçíàê èñêóññòâà: íàõîäèòü è ðàçâèâàòü â ñåáå ãðàíè òåõíèêè áîåâîãî èñêóññòâà ÷åðåç âûñîêèé ñïðîñ íà óñåðäèå è òðóä.
- Ñêîëüêî ÷àñîâ â äåíü âû óäåëÿåòå êàðàòý?
- Åñëè ãîâîðèòü î çàíÿòèÿõ ñ ó÷åíèêàìè è ëè÷íûõ òðåíèðîâêàõ, òî ó ìåíÿ â äåíü íà êàðàòý óõîäèò ÷àñîâ ïî 12.
- Âû òîò ÷åëîâåê, êîòîðûé íàáëþäàë çà ðàçâèòèåì êàðàòý åùå â ÑÑÑÐ, â ïåðèîä ñòàíîâëåíèÿ è ðàçâèòèÿ. Ñêàæèòå, ÷åì ðîññèéñêîå êàðàòý îòëè÷àåòñÿ îò ñîâåòñêîãî?
- Òðóäíî òàê ñðàçó îòâåòèòü íà âîïðîñ. Íî îïðåäåëåííî òî÷íî â òî âðåìÿ, â ÑÑÑÐ èìåþ â âèäó, çàíèìàþùèõñÿ ðåáÿò áûëî â ðàçû áîëüøå: ìíîãèå óâëåêàëèñü äî ôàíàòèçìà.
À ñåé÷àñ êàðàòý çàíÿëî ñâîþ íèøó â ñïîðòèâíîé äåÿòåëüíîñòè, ñòàëî íåìíîãî âûõîëîùåííûì. Íà ñåãîäíÿøíèé äåíü ïðîâîäèòñÿ ìíîãî ñïîðòèâíûõ òóðíèðîâ è ñîðåâíîâàíèé. È ðîññèéñêèå êàðàòèñòû ñòàëè çàíèìàòüñÿ ñåé÷àñ íå èñêóññòâîì, à â áîëüøåé ñòåïåíè - ñïîðòîì äëÿ äîñòèæåíèÿ ñïîðòèâíîãî ðåçóëüòàòà. Íî ýòî íå åñòü ïëîõî.
- Ñåãîäíÿ â íà÷àëå ìàñòåð-êëàññà âû ñêàçàëè ðåáÿòàì èç Êàëìûêèè î òîì, ÷òî çäåñü ñîáðàëèñü íàñòîÿùèå êàðàòèñòû. Ñêàæèòå, à êàêèì äîëæåí áûòü íàñòîÿùèé êàðàòèñò?
- ß ñ÷èòàþ, ÷òî îñíîâíûå ñîñòîÿíèÿ íàñòîÿùåãî êàðàòèñòà: ìèðîëþáèå, ñïîêîéñòâèå è äèñöèïëèíèðîâàííîñòü. Ïðè÷åì äèñöèïëèíà ó íåãî äîëæíà áûòü âî âñåì!
Ìíå èíòåðåñíî áûòü â Êàëìûêèè, ñðåäè ðîäñòâåííîãî íàðîäà, ðàä, ÷òî ïîäðàñòàþùåå ïîêîëåíèå òÿíåòñÿ ê ñïîðòó, õî÷åò ñòàòü ìóæåñòâåííûì è ñèëüíûì. Ñêàæó, ÷òî ñèëà äîëæíà áûòü äîáðîé, íå íàïðàâëåíà íà íàñèëèå, çëî.
ß ïðèåõàë ïî ïðèãëàøåíèþ çäåøíèõ êàðàòèñòîâ, ëþäåé, ëþáÿùèõ ñâîå äåëî è óâëå÷åííûõ. Ýòî Î÷èð Ìàíäæèåâ, Ôåäåðàöèÿ êàðàòý ñèòî-ðþ, Äæàíãàð Áàñàíãîâ, êëóá êàðàòý "Àõíð-îéðàòû".

Ëþáîâü ÖÅÁÅÊÎÂÀ,
ñòóäåíòêà 3-ãî êóðñà
íàïðàâëåíèÿ "æóðíàëèñòèêà" ÊàëìÃÓ

Â÷åðà â êîíôåðåíö-çàëå Äîìà ïðàâèòåëüñòâà ÐÊ ñîñòîÿëîñü ðàñøèðåííîå çàñåäàíèå "êðóãëîãî ñòîëà": "Óêðåïëåíèå ìåæêîíôåññèîíàëüíûõ îòíîøåíèé â Ðåñïóáëèêå Êàëìûêèÿ".  í¸ì ïðèíÿëè ó÷àñòèå Ãëàâà Êàëìûêèè Àëåêñåé Îðëîâ, ìóôòèé Êàðà÷àåâî-×åðêåññêîé Ðåñïóáëèêè, ïðåäñåäàòåëü Êîîðäèíàöèîííîãî öåíòðà ìóñóëüìàí Ñåâåðíîãî Êàâêàçà, ÷ëåí Ñîâåòà ïî âçàèìîäåéñòâèþ ñ ðåëèãèîçíûìè îáúåäèíåíèÿìè ïðè Ïðåçèäåíòå Ðîññèè Èñìàèë Áåðäèåâ, ÷ëåíû ïðàâèòåëüñòâà Êàëìûêèè, äåïóòàòû Íàðîäíîãî Õóðàëà (Ïàðëàìåíòà) ÐÊ, ìóôòèè âñåõ Ðåñïóáëèê Ñåâåðíîãî Êàâêàçà è ÞÔÎ, ãäå òðàäèöèîííî èñïîâåäóþò èñëàì, à òàêæå ïðåäñòàâèòåëè íåêîììåð÷åñêîãî áëàãîòâîðèòåëüíîãî Ôîíäà ïîääåðæêè èñëàìñêîé êóëüòóðû, íàóêè è îáðàçîâàíèÿ, äðóãèõ îáùåñòâåííûõ îðãàíèçàöèé è âñåõ ðåëèãèîçíûõ êîíôåññèé Êàëìûêèè.
Äî íà÷àëà "êðóãëîãî ñòîëà" Ãëàâà Êàëìûêèè ïðîâåë âñòðå÷ó ñ åãî îðãàíèçàòîðàìè, è, âûñòóïàÿ óæå íà çàñåäàíèè, ñêàçàë: "ß äîáàâëþ ê òîìó, ÷òî ãîâîðèë ðàíåå íà âñòðå÷å, ÷òî êàê è, íàâåðíîå, âñå íàðîäû Ðîññèè, êàëìûöêèé íàðîä ïðîøåë ÷åðåç ìíîãèå èñïûòàíèÿ, íî ëþäÿì ñâîéñòâåííî çàáûâàòü î ïëîõîì, à â ïàìÿòè âñåãäà îñòàåòñÿ òîëüêî äîáðîå è ñâåòëîå. Áîëåå 4-õ âåêîâ íàçàä íàøè ïðåäêè ïðèøëè ñþäà íà áåðåãà Âîëãè è ñåäîãî Êàñïèÿ â ïîèñêàõ ëó÷øåé äîëè, ñêàçî÷íîé ñòðàíû Áóìáà, ïîòîìó ÷òî ìû âñå âîñïèòàíû íà íàøåì ãåðîè÷åñêîì ýïîñå "Äæàíãàð". Îñíîâíàÿ åãî ëèíèÿ - ýòî ïîèñê ñ÷àñòüÿ, ñêàçî÷íîé ñòðàíû, ãäå ëþäè æèâóò â äðóæáå, ìèðå è ñîãëàñèè, è, ïî ñóòè, ìû îáðåëè çäåñü áëàãîïîëó÷èå, äîáðîñîñåäñòâî ñ ðóññêèìè áðàòüÿìè è áðàòñêèìè êàâêàçñêèìè íàðîäàìè. Ïîòîì íà ïðîòÿæåíèè ìíîãèõ âåêîâ óæå â ñîñòàâå Ðîññèéñêîé èìïåðèè ìû âñåãäà îùóùàëè ýòî. È íàøè ïðåäêè çàùèùàëè îäíó îáùóþ ðîäèíó, Ðîññèþ".
Àëåêñåé Îðëîâ òàêæå ñêàçàë î òîì, ÷òî ñêîðî â ðåñïóáëèêå ìû áóäåì îòìå÷àòü ñêîðáíóþ äàòó, 75-ëåòèå äåïîðòàöèè êàëìûöêîãî íàðîäà, è ýòà ñêîðáíàÿ ñòðàíèöà â èñòîðèè âñåé ñòðàíû: ìèëëèîíû ãðàæäàí ïîäâåðãëèñü ðåïðåññèÿì, ãèáëè â ëàãåðÿõ ÃÓËÀÃà, ìíîãèå êàâêàçñêèå íàðîäû òàê æå, êàê è êàëìûêè, ïîäâåðãëèñü íàñèëüñòâåííîé äåïîðòàöèè è äî ñèõ ïîð õðàíÿò ãîðüêóþ ïàìÿòü î òîì âðåìåíè. Íî äàæå òàì, â Ñèáèðè, ìíîãèå âûæèâàëè, áëàãîäàðÿ òåïëó è ñîñòðàäàíèþ ìåñòíûõ æèòåëåé, ëþäåé ðàçíûõ íàöèîíàëüíîñòåé.
Ãëàâà Êàëìûêèè îñîáî îòìåòèë, ÷òî ñåãîäíÿ Ðîññèÿ ïåðåæèâàåò íå ñàìûå ëó÷øèå è ñïîêîéíûå âðåìåíà, à ãîäû õîëîäíîé âîéíû - ýòî åù¸ öâåòî÷êè. "Ñåãîäíÿ ìû âèäèì îòêðûòóþ ðóñîôîáèþ, ÿ áû ïîä÷åðêíóë - ðîññîôîáèþ, îòêðûòóþ óãðîçó,- ñêàçàë À. Îðëîâ. - Ðîññèÿ âñòàëà íà íîãè, êðåïíåò è çàÿâëÿåò î ñâîèõ ïðàâàõ, êàê íàöèè, è ãîñóäàðñòâà, êîòîðîå áóäåò îïðåäåëÿòü ìèðîâóþ ïîëèòèêó, êîíå÷íî æå, ýòî íå íðàâèòñÿ íàøèì âðàãàì. Ñåãîäíÿ, êàê íèêîãäà, íóæíû íàøå åäèíñòâî, áðàòñòâî è äðóæáà".
Ãëàâà ÐÊ îòìåòèë, ÷òî êîíôåðåíöèÿ ìóôòèåâ â Êàëìûêèè - ýòî çíàê äðóæåëþáèÿ è ãîñòåïðèèìñòâà åå æèòåëåé.
"È ÿ ðàä, ÷òî ýòè íàøè âñòðå÷è ñòàíîâÿòñÿ òðàäèöèåé, åùå ðàç ñêàæó î ñâîåì ïðåäëîæåíèè, êîòîðîå ïðîçâó÷àëî: ÿ ïðåäëàãàþ, óâàæàåìûå ãîñòè, ÷òîáû ýòîò Ñîâåò ìóôòèåâ ñòàë åæåãîäíûì. À ìû âñåãäà ãîòîâû ðàñïàõíóòü âàì íå òîëüêî äâåðè, íî è ñåðäöà", - ñêàçàë â çàêëþ÷åíèå À. Îðëîâ.
Âèöå-ñïèêåð Íàðîäíîãî Õóðàëà (Ïàðëàìåíòà) ÐÊ Íèêîëàé Íóðîâ ïîæåëàë ïëîäîòâîðíîé ðàáîòû ó÷àñòíèêàì "êðóãëîãî ñòîëà" îò èìåíè êîëëåã-äåïóòàòîâ, îçâó÷èë ïðèâåòñòâåííûé àäðåñ ñïèêåðà ðåãèîíàëüíîãî Ïàðëàìåíòà À.Â. Êîçà÷êî.  íåì, â ÷àñòíîñòè, ãîâîðèëîñü, ÷òî îðãàíû ãîñóäàðñòâåííîé âëàñòè óäåëÿþò áîëüøîå âíèìàíèå ïðîöåññó ñîõðàíåíèÿ äóõîâíûõ öåííîñòåé, ñîõðàíåíèþ ÿçûêà è êóëüòóðû, ðåëèîãèîçíûõ òðàäèöèé âñåõ íàðîäîâ, ïðîæèâàþùèõ â íàøåé ðåñïóáëèêå.
"Ýòî óæå âòîðàÿ êîíôåðåíöèÿ, òàêèå ìåðîïðèÿòèÿ óêðåïëÿþò äðóæåñêèå îòíîøåíèÿ ìåæäó ðåãèîíàìè. Âàøå ïðèáûòèå â Ýëèñòó ÿâëÿåòñÿ èñêðåííèì æåëàíèåì, ÷òîáû âñå íàðîäû Ðîññèè æèëè â äðóæáå è ñîãëàñèè…", - îòìå÷àëîñü â ïðèâåòñòâåííîì ñëîâå.
 ñâîåì âûñòóïëåíèè Èñìàèë Áåðäèåâ, â ÷àñòíîñòè, îòìåòèë ñëåäóþùåå: "Ìû ïðèêëàäûâàåì âñå óñèëèÿ, ÷òîáû ïîäðàñòàþùåå ïîêîëåíèå íå çàáûâàëî ñâîèõ òðàäèöèè, îáû÷àåâ, â íèõ åñòü ïîñòóëàòû äëÿ ñîâìåñòíîãî îáùåæèòèÿ íàðîäîâ. ß íàäåþñü, åñëè ìû áóäåì æèòü ïî íàøèì çàêîíàì, òðàäèöèÿì, òî ó íàñ âñå áóäåò íîðìàëüíî… Ó íàñ íåêîòîðûå íà÷èíàþò ïóòàòü è ãîâîðÿò, ÷òî ðîññèÿíå - ýòî ðóññêèå, íî ýòî íàöèîíàëüíîñòü, à ðîññèÿíèí - ýòî íàöèÿ, îáúåäèíÿþùàÿ âñå íàðîäû ñòðàíû. Ìû âñå - ðîññèÿíå, è ÿ ëè÷íî ãîðæóñü òåì, ÷òî ÿ ðîññèÿíèí, à ïî íàöèîíàëüíîñòè ÿ - êàðà÷àåâåö. Ïðè ñîöèàëèçìå ìû âñå áûëè ñîâåòñêèìè ëþäüìè. Íå ñìîòðåëè, êòî êàêîé íàöèîíàëüíîñòè. Ïî÷åìó âñå ýòî ðàçâàëèëîñü, ïîòîìó ÷òî âåðû íå áûëî, õîòåëè óáðàòü ðåëèãèþ èç æèçíè ëþäåé, è ãîñóäàðñòâî ðàçðóøèëîñü. Íî âñå, ÷òî áûëî õîðîøåãî â òîì ñòðîå, íàì íàäî ïåðåíÿòü, èñïîëüçîâàòü. ß õî÷ó ïîáëàãîäàðèòü Ïðåçèäåíòà ÐÔ Â.Â. Ïóòèíà çà òî, ÷òî îí ñîõðàíèë íàøó ñòðàíó, ñåé÷àñ ìû çíàåì, ÷òî Ðîññèÿ áûëà íà ãðàíè ðàçâàëà. Àìåðèêà ñòðîèëà ïëàíû ïî ðàçäðîáëåíèþ ñòðàíû, íàðîäîâ òàê æå, êàê êîãäà-òî ðàçâàëèëè ìîãó÷óþ äåðæàâó ÑÑÑÐ…
Ìû, ðåëèãèîçíûå ëþäè, íå âìåøèâàåìñÿ â ïîëèòèêó, íî ìû ãðàæäàíå ðåñïóáëèêè, ñòðàíû, è êàæäûé íà ñâîåì ìåñòå äîëæåí âíîñèòü ñâîé âêëàä â ðàçâèòèå è óêðåïëåíèè ñòðàíû".
Áîëüøóþ îðãàíèçàöèîííóþ ðàáîòó ïî ïðîâåäåíèþ áîëüøîãî ôîðóìà ïðîâåë ìóôòèé Ðåñïóáëèêè Êàëìûêèÿ Ñîëòàíàõìåä Êàðàëàåâ, îí òåïëî è ñåðäå÷íî ïðèâåòñòâîâàë ó÷àñòíèêîâ "êðóãëîãî ñòîëà": "Î÷åíü ðàä, ÷òî ñåãîäíÿ ïðîõîäèò âñòðå÷à ñ ó÷àñòèåì òàêèõ àâòîðèòåòíûõ ëþäåé: ìóôòèåâ èç ìíîãèõ ðåãèîíîâ ñòðàíû, ïðåäñòàâèòåëåé ãîñóäàðñòâåííûõ îðãàíîâ âëàñòè, îáùåñòâåííûõ îáúåäèíåíèé. Âî âòîðîé ðàç ìû ïðîâîäèì ñòîëü âàæíûé è àêòóàëüíûé ôîðóì äëÿ óêðåïëåíèÿ ìåæêîíôåññèîíàëüíûõ îòíîøåíèé, îïèðàÿñü íà ìíîãîëåòíèé îïûò, íàêîïëåííûé â Ðåñïóáëèêå Êàëìûêèÿ. Çäåñü äàâíî ñëîæèëèñü òðàäèöèè ìåæêóëüòóðíîãî, ìåæíàöèîíàëüíîãî è ìåæêîíôåññèîíàëüíîãî äèàëîãà, íà äîëæíîì óðîâíå âñå êîíôåññèè ðàçâèâàþòñÿ, âåäóò ðàáîòó, òàêæå ïðîâîäÿò ñîâìåñòíûå ñîâåùàíèÿ, âñòðå÷è. Ó íàñ ñëîæèëèñü òåñíûå è áðàòñêèå âçàèìîîòíîøåíèÿ ìåæäó âñåìè íàðîäàìè Êàëìûêèè, îñîáî õî÷ó îòìåòèòü ïðàâîñëàâíûå è áóääèéñêèå êîíôåññèè.  1999 ãîäó, êîãäà â Äàãåñòàí âòîðãëèñü ýêñòðåìèñòû, íàøè áðàòüÿ, ïðàâîñëàâíûå è áóääèñòû, ñðàçó îáðàòèëèñü ê íàì: â ÷¸ì íóæíà ïîìîùü, ìû íå ìîæåì ñòîÿòü â ñòîðîíå. Îíè âûñòóïèëè íà òåëåâèäåíèè. È ñî ñòîðîíû ïðàâèòåëüñòâà, æèòåëåé ðåñïóáëèêè ìû îùóòèëè ïîìîùü è ïîääåðæêó". Ñ.Êàðàëàåâ òàêæå ãîâîðèë î òîì, ÷òî, ñ îäíîé ñòîðîíû, âðîäå áû õîðîøî, ÷òî ñåãîäíÿ ðàçâèâàþòñÿ èíôîðìàöèîííûå òåõíîëîãèè, íî íå õâàòàåò íðàâñòâåííîñòè, äóõîâíîñòè.
Îò èìåíè øàäæèí-ëàìû Êàëìûêèè, Ïî÷åòíîãî ïðåäñòàâèòåëÿ Åãî Ñâÿòåéøåñòâà Äàëàé-ëàìû â Ðîññèè, Ìîíãîëèè è ñòðàíàõ ÑÍà ÒýëîÒóëêó ðèíïî÷å è âñåõ áóääèñòîâ ðåñïóáëèêè ãîñòåé, ó÷àñòíèêîâ "êðóãëîãî ñòîëà" ïðèâåòñòâîâàë ñâÿùåííîñëóæèòåëü Öåíòðàëüíîãî õóðóëà Êàëìûêèè "Çîëîòàÿ îáèòåëü Áóääû Øàêüÿìóíè" Ñàíàí - ãåëþíã. Îí çà÷èòàë îáðàùåíèå øàäæèí-ëàìû Êàëìûêèè: "Îòðàäíî è ñèìâîëè÷íî, ÷òî òàêîå ñîáûòèå ïðîâîäèòñÿ â íàøåé ðåñïóáëèêå, âåäü â Êàëìûêèè óñïåøíî äåéñòâóåò Ìåæðåëèãèîçíûé ñîâåò, çàäà÷àìè êîòîðîãî ÿâëÿþòñÿ óêðåïëåíèå âçàèìîïîíèìàíèÿ è äèàëîãà ìåæäó ïðåäñòàâèòåëÿìè ðàçíûõ ðåëèãèîçíûõ òðàäèöèé, â ÷àñòíîñòè, áóääèçìà, ïðàâîñëàâèÿ è èñëàìà.

 ìèíóâøóþ ñóááîòó â ã. Ýëèñòå ÷åñòâîâàëè ïîáåäèòåëåé ýêîëîãè÷åñêîãî êîíêóðñà "×èñòûé âçãëÿä", îðãàíèçàòîðîì êîòîðîãî âûñòóïèëà Êîìïàíèÿ "ËÓÊÎÉË".
Òîðæåñòâåííîå ìåðîïðèÿòèå ïðîõîäèëî â ýòíîêóëüòóðíîé ãèìíàçèè èì. Çàÿ-Ïàíäèòû â ôîðìàòå íîâîãîäíåãî ïðàçäíèêà. Ïîçäðàâèëè ðåáÿò ñ ïîáåäîé íà÷àëüíèê îòäåëà îáùåñòâåííûõ ñâÿçåé ÎÎÎ "ËÓÊÎÉË-Íèæíåâîëæñêíåôòü" Åâãåíèé Âîðîíèí, çàìåñòèòåëü ãëàâû àäìèíèñòðàöèè ã. Ýëèñòû Áàäìà Ìàíäæèåâ è ìèíèñòð îáðàçîâàíèÿ è íàóêè ÐÊ Íèêîëàé Ìàíöàåâ, â ñâîåì âûñòóïëåíèè îòìåòèâøèé, ÷òî ïî ðàáîòàì, ïðåäñòàâëåííûì íà êîíêóðñ, ìîæíî ñêàçàòü î òîì, ÷òî äâå öåëè, êîòîðûå îí ïðåñëåäóåò - âûÿâëåíèå òâîð÷åñêèõ äåòåé è âîñïèòàíèå ïðàâèëüíîãî îòíîøåíèÿ ê îêðóæàþùåé ñðåäå, äîñòèãíóòû.
Îòìåòèì, ÷òî â ñòåïíîì ðåãèîíå êîíêóðñ "×èñòûé âçãëÿä" ïðîâîäèòñÿ óæå â òðåòèé ðàç. Åñëè â ïðîøëîì ãîäó âûáèðàëè ëó÷øèé ôîòîñíèìîê, òî â ýòîì - äåòñêèå ðèñóíêè íà òåìó "Ïðèðîäà ðîäíîé ñòåïè".
Íà êîíêóðñ "×èñòûé âçãëÿä" áûëî íàïðàâëåíî áîëåå 120 çàÿâîê îò ó÷àùèõñÿ íà÷àëüíûõ êëàññîâ ñî âñåõ øêîë ðåñïóáëèêè. Êàæäûé ôèíàëèñò áûë íàãðàæäåí äèïëîìîì. Ïîáåäèòåëÿìè ñòàëè ó÷åíèöà Ýëèñòèíñêîé øêîëû ¹17 Ýíãåëà Î÷èðîâà, ó÷åíèê Áåðãèíñêîé ÑÎØ Íàèëü Òóåêáàñîâ è ó÷åíèê Áóðàíèíñêîé ÑÎØ Àëäàð Áàòàäæèåâ, çàíÿâøèå 1, 2 è 3-å ìåñòà ñîîòâåòñòâåííî. Ðåáÿòàì áûëè âðó÷åíû äèïëîìû è öåííûå ïðèçû.
Ïî ñëîâàì ïîáåäèòåëüíèöû êîíêóðñà Ýíãåëû Î÷èðîâîé, ó÷èòåëüíèöà ðèñîâàíèÿ ïðåäëîæèëà åé ïðèíÿòü ó÷àñòèå â êîíêóðñå, íà ÷òî Ýíãåëà îõîòíî ñîãëàñèëàñü. Íà ðàáîòó áûëî ïîòðà÷åíî îêîëî íåäåëè.
"Ìû â òðåòèé ðàç ïðîâîäèì íàø êîíêóðñ, íàïðàâëåííûé íà ýêîëîãè÷åñêóþ ñîñòàâëÿþùóþ âîñïèòàíèÿ äåòåé. Êàæäûé ãîä ó íàñ ïðåäóñìîòðåí íîâûé ôîðìàò äëÿ ñòèìóëèðîâàíèÿ èíòåðåñà ó÷àñòíèêîâ.  áóäóùåì ãîäó ìû ïîïûòàåìñÿ ñäåëàòü èëëþñòðèðîâàííîå ñî÷èíåíèå, êàê â ïåðâûé ðàç, íî õîòèì, ÷òîáû ýòî áûëî ñî÷èíåíèå êàê íà ðóññêîì, òàê è êàëìûöêîì ÿçûêàõ. Ìíå êàæåòñÿ, ýòî áóäåò àêòóàëüíî, áóäåò ñïîñîáñòâîâàòü ïîïóëÿðèçàöèè ðîäíîãî ÿçûêà, êîòîðûé ÿâëÿåòñÿ íåîòúåìëåìîé ÷àñòüþ èñòîðèêî-êóëüòóðíîãî è äóõîâíîãî íàñëåäèÿ êàëìûöêîãî íàðîäà", - ðàññêàçàë íà÷àëüíèê îòäåëà îáùåñòâåííûõ ñâÿçåé ÎÎÎ "ËÓÊÎÉË-Íèæíåâîëæñêíåôòü" Å.Âîðîíèí.
Ïîñëå òîðæåñòâåííîãî íàãðàæäåíèÿ ïîáåäèòåëåé è ó÷àñòíèêîâ êîíêóðñà ñîñòîÿëîñü íîâîãîäíåå ïðåäñòàâëåíèå äëÿ äåòåé è âðó÷åíèå èì ñëàäêèõ ïîäàðêîâ.
Òàòüÿíà ÖÓÐÞÌÎÂÀ

Â÷åðà â Ýëèñòå ìóôòèè Ñåâåðî-Êàâêàçñêîãî è Þæíîãî ôåäåðàëüíîãî îêðóãîâ ïåðåä òåì, êàê ïðèíÿòü ó÷àñòèå â çàñåäàíèè "êðóãëîãî ñòîëà" ïî òåìå "Óêðåïëåíèå ìåæêîíôåññèîíàëüíûõ îòíîøåíèé â Ðåñïóáëèêå Êàëìûêèÿ", âñòðåòèëèñü ñ Ãëàâîé ðåãèîíà Àëåêñååì Îðëîâûì.
Îòêðûâàÿ âñòðå÷ó, Ãëàâà ÐÊ ñêàçàë, ÷òî â Êàëìûêèè ñòàëî äîáðîé òðàäèöèåé âñòðå÷àòüñÿ áëèçêèì ïî äóõó íàðîäàì, áðàòüÿì, êîòîðûå æèâóò ïî ñîñåäñòâó â ìèðå è ñîãëàñèè äðóã ñ äðóãîì. Âñòðå÷àòüñÿ êàê ëþäÿì, êîòîðûå ïðèäåðæèâàþòñÿ îäíèõ öåëåé îáùåñòâà. À öåííîñòè ýòè ïðîñòûå: ìèð è áëàãîïîëó÷èå â íàøèõ äîìàõ, ÷òîáû ñîãëàñèå è äîáðî öàðèëè ìåæäó íàøèìè íàðîäàìè, â íàøåé ñòðàíå. Îñîáåííî ïðèÿòíî, ÷òî âñòðå÷à ïðîõîäèò â ïðåääâåðèè Íîâîãî ãîäà, ñêàçàë À. Îðëîâ.
Ó íàñ, êàëìûêîâ, Íîâûé ãîä óæå íàñòóïèë, íåäàâíî â ðåñïóáëèêå îòìåòèëè ïðàçäíèê Çóë. Ëþäè ðàçíûõ íàöèîíàëüíîñòåé îòìå÷àþò íå òîëüêî ñâîè íàðîäíûå, íî è îáùèå ïðàçäíèêè. Ïîýòîìó ìû, êàëìûêè, ïðèõîäèì ê âàì íà Êóðáàí, âåñíîé ïðàçäíóåì ðóññêóþ Ìàñëåíèöó. Âàøè çåìëÿêè âìåñòå ñ íàìè - íà âñåõ êàëìûöêèõ ïðàçäíèêàõ. È ïóñòü òàê áóäåò âñåãäà. Ïóñòü íàñ îáúåäèíÿåò òîëüêî õîðîøåå. Ïðîøó âàñ ïîäåëèòüñÿ òåì, ÷òî ó âàñ íà äóøå, çàâåðøèë ñâîþ ïðèâåòñòâåííóþ ðå÷ü Àëåêñåé Îðëîâ.
Ñ îòâåòíûìè ðå÷àìè âûñòóïèëè ìóôòèé Êàðà÷àåâî-×åðêåñèè, ïðåäñåäàòåëü Êîîðäèíàöèîííîãî öåíòðà ìóñóëüìàí Ñåâåðíîãî Êàâêàçà, ÷ëåí Ñîâåòà ïî âçàèìîäåéñòâèþ ñ ðåëèãèîçíûìè îáúåäèíåíèÿìè ïðè Ïðåçèäåíòå Ðîññèè Èñìàèë Áåðäèåâ, ìóôòèé Ðåñïóáëèêè Êàëìûêèÿ Ñîëòàíàõìåä Êàðàëàåâ, ìóôòèé ×å÷åíñêîé Ðåñïóáëèêè Ñàëàõ Ìåæèåâ, ìóôòèé Ðåñïóáëèêè Êàáàðäèíî-Áàëêàðèÿ Õàçðàòàëèé Äçàñåæåâ. Îíè ãîâîðèëè î òîì, ÷òî âñåãäà ñ óäîâîëüñòâèåì ïðèåçæàþò â Êàëìûêèþ, â êîòîðîé ïðîæèâàþò ãîñòåïðèèìíûå è äîáðîæåëàòåëüíûå ëþäè, ìèðíî óæèâàþòñÿ ïðåäñòàâèòåëè âñåõ òðåõ ìèðîâûõ ðåëèãèé: áóääèçìà, ïðàâîñëàâèÿ è èñëàìà. À Õàçðàòàëèé Äçàñåæåâ íàïîìíèë âñåì, ÷òî êàáàðäèíöû è êàëìûêè ÿâëÿþòñÿ áðàòüÿìè è äðóçüÿìè åùå ñî âðåìåí êàëìûöêîãî õàíà Àþêè.  òå ãîäû Àþêà-õàí è êàáàðäèíñêèå êíÿçüÿ ñêðåïëÿëè äðóæáó åùå è áðà÷íûìè óçàìè ñâîèõ ïîòîìêîâ. Òàêèì îáðàçîì, ìåæäó íàìè è êàëìûêàìè íå òîëüêî èñòîðè÷åñêîå ñîñåäñòâî, íî è êðîâíîå ðîäñòâî, çàÿâèë ìóôòèé Êàáàðäèíî-Áàëêàðèè.
Ïî îêîí÷àíèè âñòðå÷è ìóôòèè ôåäåðàëüíûõ îêðóãîâ ïðèíÿëè ó÷àñòèå â çàñåäàíèè "êðóãëîãî ñòîëà".

Âàñèëèé ØÀÊÓÅÂ

Íà äíÿõ â Ðåãèîíàëüíîì èñïîëíèòåëüíîì êîìèòåòå ïàðòèè "Åäèíàÿ Ðîññèÿ" ñîñòîÿëîñü ñîâåùàíèå ñ ñåêðåòàðÿìè ïåðâè÷íûõ îòäåëåíèé Ýëèñòèíñêîãî ìåñòíîãî îòäåëåíèÿ ÊÐÎ ÂÏÏ "Åäèíàÿ Ðîññèÿ", àêòèâîì ïàðòèè, â ðàìêàõ êîòîðîãî áûëè îáñóæäåíû èòîãè XVIII ïàðòèéíîãî ñúåçäà.
Ìîäåðàòîðîì ñîâåùàíèÿ âûñòóïèë çàìåñòèòåëü ñåêðåòàðÿ ÐÎ ïàðòèè ïî ïðîåêòíîé äåÿòåëüíîñòè, äåïóòàò Íàðîäíîãî Õóðàëà (Ïàðëàìåíòà) Ðåñïóáëèêè Êàëìûêèÿ Ñåðãåé Ñóõèíèí. Îí äîëîæèë î ïðîøåäøåì XVIII ñúåçäå ïàðòèè, êîòîðûé ïðîøåë â íà÷àëå äåêàáðÿ 2018 ãîäà â Ìîñêâå.
"Áûëè îïðåäåëåíû íîâûå íàïðàâëåíèÿ, ïðîåêòû è çàäà÷è ïàðòèè "Åäèíàÿ Ðîññèÿ". Ïàðòèÿ äîëæíà ñòàòü áëèæå è ïîíÿòíåå ëþäÿì.  ñâÿçè ñ ïðîøåäøåé ðîòàöèåé îáíîâëåíèå ïàðòèè ñîñòàâèëî 16 ïðîöåíòîâ. Ãëàâà Ðåñïóáëèêè Êàëìûêèÿ Àëåêñåé Îðëîâ - â ñîñòàâå Âûñøåãî ñîâåòà ïàðòèè, ñåêðåòàðü Ðåãèîíàëüíîãî îòäåëåíèÿ ïàðòèè, Ïðåäñåäàòåëü ðåãèîíàëüíîãî Ïàðëàìåíòà - â ñîñòàâå Ãåíåðàëüíîãî ñîâåòà ïàðòèè", - ñîîáùèë Ñåðãåé Ñóõèíèí.
Òàêæå äëÿ ó÷àñòíèêîâ çàñåäàíèÿ áûëè ïðåäñòàâëåíû äâà ïàðòèéíûõ ïðîåêòà: "Ïîëèòè÷åñêèé ëèäåð" è êîíêóðñ îáùåñòâåííî çíà÷èìûõ ïðîåêòîâ ïåðâè÷íûõ îòäåëåíèé ïàðòèè.
 "Ïîëèòè÷åñêîì ëèäåðå" ìîãóò ïðèíÿòü ó÷àñòèå âñå ãðàæäàíå Ðîññèè â âîçðàñòå îò 20 äî 50 ëåò. Âñÿ ïîäðîáíàÿ èíôîðìàöèÿ ðàçìåùàåòñÿ íà ñàéòå https://politleader.er.ru/. Ñðîê ðåãèñòðàöèè - äî 28 äåêàáðÿ 2018 ãîäà. Ïðè óñëîâèè âûïîëíåíèÿ âñåõ çàäàíèé ýêñïåðòíàÿ ãðóïïà îïðåäåëèò ó÷àñòíèêà îáó÷åíèÿ â ïàðòèéíîé øêîëå â ïåðâîì íàáîðå.
Êîíêóðñ îáùåñòâåííî çíà÷èìûõ ïðîåêòîâ ïåðâè÷íûõ îòäåëåíèé ïàðòèè òàêæå ïðîâîäèòñÿ äëÿ âñåõ ðåãèîíîâ. Îöåíèâàòü çàÿâêó íà ïîëó÷åíèå ãðàíòà áóäåò ýêñïåðòíàÿ êîìèññèÿ, îíà æå îòïðàâèò èòîãîâûé ñïèñîê ïîáåäèòåëåé ñ óêàçàíèåì ðàçìåðà ïðèñóæäàåìûõ íàãðàä íà óòâåðæäåíèå â ïðåçèäèóì Ãåíåðàëüíîãî ñîâåòà "Åäèíîé Ðîññèè".  ñïèñêå òðåáîâàíèé ê ïðîåêòàì óêàçûâàåòñÿ, ÷òî îí íàïðàâëåí íà ðåøåíèå ïðîáëåì ëîêàëüíîãî óðîâíÿ (ãðóïïû äîìîâ, îáùåñòâåííîãî ïðîñòðàíñòâà, æèòåëåé êâàðòàëà), äîëæåí áûòü îäîáðåí ëþäüìè, ïðîæèâàþùèìè íà òåððèòîðèè, â õîäå îáùåñòâåííîãî îáñóæäåíèÿ, ñáîðà ïîäïèñåé èëè ãîëîñîâàíèÿ.
Íàïîìíèì, íà ðåãèîíàëüíûõ äèñêóññèÿõ "Îáíîâëåíèå-2018" ìíîãèå ïàðòèéíûå îòäåëåíèÿ çàÿâèëè î íåîáõîäèìîñòè àäðåñíîé ïîääåðæêè ïåðâè÷íûõ îòäåëåíèé "Åäèíîé Ðîññèè". "Ïåðâè÷êè" ïðåäñòàâëÿþò èíòåðåñû ëþäåé, ïðîæèâàþùèõ íà êîíêðåòíîé òåððèòîðèè. Ãðàíòîâàÿ ïîääåðæêà èõ ñîöèàëüíûõ ïðîåêòîâ ïîçâîëèò ýôôåêòèâíåå âçàèìîäåéñòâîâàòü ñ íàñåëåíèåì, ðåøàòü ïðîáëåìû çåìëÿêîâ è âèäåòü ðåçóëüòàòû ðàáîòû ïàðòèéöåâ â êðàòêîñðî÷íîé ïåðñïåêòèâå, à òàêæå ïîâûñèòü ðîëü "ïåðâè÷åê".
Äàíà ÄÀÍÈËÎÂÀ