Академик Сахаровин үүлдврт нерәдгдҗәнә

14-08-2021, 15:16 | Зіњг, Сойл

Н.Пальмовин нертә Келн-улсин музейд академик Андрей Сахаровин бәәдл-җирһллә таньлдулҗадг һәәхүл ноха сарин 6-д секгдв. Орн-нутгар дамҗад йовҗ үзүлгдҗәх һәәхүл онлайн янзар бүрдәгдв.
Нер туурсн номт-физикин тускар цугтан меднә. Номин шинҗллтәрн, хамгин түрүнд водородн бомб кеҗ һарһсарн нер һарсн деерән Андрей Дмитриевич олна үүлдәч бәәсмн. Политическ цааҗла харһсн улсин зөвин төлә, үүл татсн улсиг әминь таслдг шиидвриг ууруллһна төлә Сахаров зөргтәһәр үг келҗ, дууһан өргҗәсмн. Олна эн үүлдврнь 1976-ч җилд эвин төлә Нобелевск мөрәһәр ачлгдв.
Андрей Сахаров эврә цагин йоста ухатл бәәсинь 18 стендт тәвгдҗ үзүлгдҗәдг зургуд болн бәрмт цаасд медүлҗәнә.
Билгтә номтын болн цуцрлтан уга олна үүлдәчин бәәдл-җирһллә өөрхн таньлдх седклтә улс һәәхүлиг һаха сарин 6 күртл хәләҗ, олна төлә үүлдҗ йовсн күүнә тускар соньн олн юм медҗ авх. А. Сахаровин архив болн мемориальн патьрнь нер туурсн номтын болн олна үүлдәчин 100 җилин өөнлә ирлцүлҗ эн һәәхүлиг бүрдәсмн. Хальмгт ирхин өмн һәәхүл Әрәсән 50 регионд үзүлгдсмн.
Академик Сахаровин  үүлдврт нерәдгдҗәнә
Сойлын көдләчнриг
урмдулхар
Хальмгин йосна, сойлын, олна үүлдәч Алексей Урубджурович Бадмаевин 100 җилин өөн темдглгдҗәнә. Эн өөнлә ирлцүлҗ, Бадмаевин өрк-бүл сойлын багшнриг болн концертмейстермүдиг ачлхин төлә мөңгнә мөрә бүрдәҗәнә. П. Чонкушовин нертә билг-эрдмин колледжин багшнриг болн концертмейстермүдин үүлдвриг шаңнхин төлә тиим мөңгнә мөрә элгн-саднь тогтаҗана.
Алексей Урубджурович Бадмаев Хальмгин сойлын җирһлд ик тәвцән орулсн үүлдәч болҗана. Төрскән харсгч Алдр дәәнд орлцач дәәнә хөөн таңһчан босхҗ авлһнд шунҗ орлцсмн. 1959-ч җиләс авн 1963-ч җил күртл сойлын министр болҗ көдләд, сойлын халхиг шинәс босхҗ авлһнд, профессиональн коллективс бүрдәлһнд, селән һазрар эврә сән дурар үүлддг билгтә улсиг дөңнлһәр, сойлын шин учрежденьс бүрдәлһәр, билг-эрдмин коллективсин материальн - техническ көрңгинь батллһар, эврә кадрмуд өсклһәр ик көдлмш кеҗ йовсмн. 1968-ч җилд эн үүлд шинәс батлгдад, сойлын босхмҗиг цааранднь делгрүлҗ, 1973 җил күртл көдлсмн. Хальмг Таңһчин сойлын ачта көдләч, Хальмг Таңһчин күндтә иргн Бадмин Алексей таңһчин делгрлтд, нег үлү сойлыг босхҗ, девшлтин хаалһд оруллһнд ик ач-тусан орулсн үүлдәч болҗана.
Бадмаевин нертә мөрә авхин төлә марһанд колледжин багшнр болн көдләчнр орлцҗ чадҗана. Марһана таалнь таңһчин сойлын министерствин сайтд барлгдсн бәәнә.

«Хамдан» һәәхүл -
Сарпульд
Сарпулин зурачнрин Ниицәнлә нөкцҗ үүлдәд, Хальмгин зурачнрин Ниицән тенд хальмг зурачнрин һәәхүлиг бүрдәв.
«Хамдан» һәәхүлд цуг үйин зурачнр орлцҗана. Нертә зурачнрин зокъялмудла зергднь баһ наста зурачнрин үүдәврмүд орман олсн бәәнә.
Төрскн теегән, эврә һазрин улсан, йиртмҗин ке-сәәхниг, эндрк бәәдлиг эврәннь зургудтан хальмг зурачнр үзүлҗәнә.
Хальмгин зурачнрин Ниицәнә ахлач Виктор Дорджиевин келсәр, ниицәнд 44 зурач ода үүлдҗәнә. Эдн насарн, билг-эрдмин кемҗәһәрн, үүдәлтин янзарн хоорндан йилһрнә. Эннь тегәд зургудтнь чигн медгднә. Виктор Баталаевин, Николай Шиняевин, Виктор Тереховин, Олег Хейчиевин, Александр болн Халга Поваевихнә, Делгир Сангаджиеван үүдәврмүд һәәхүлд үзүлгдҗәнә.
Урн һарин эрдмин халхар үүлддг билгтнрин шишлң әңг бас үүлдҗәнә. Энд болхла Николай Галушкина, Виктор Дорджиевин, Владимир Куберлиновин кесн олн кегдлмүд әмтнә оньгт тусхагдв. Хальмгудын кезәңк һарин эрдмиг эдн цааранднь делгрүлҗ йовна. Өвкнрин авъясмудыг хадһлҗ, өдгә цагин шин янз олзлҗ, төрскн һазрин дүрмүд бүрдәҗәдг хальмг зурачнрин һәәхүл Сарпульд ноха сарин 18 күртл көдлхмн.

Җирһлин Кермн