Ìàíà òàœº÷ä áèëãò³ áàº÷óä îëí. Ýäí äóíä áèëã-ýðäìèí, ñïîðòûí õàëõàð ê¢ö³ìš á³ðš, òàœº÷èííü íåð³í äóóäóëš éîâõíü áຠáèø á³³í³. Áîëâ ìàäí çóðëºíà èñêóññòâàð ñîíüñìšàäã ꢢêí³ òóñêàð êåëš ´ãõ³ð á³³í³âèäí. Ýëñòä á³³äã Èðèíà Ìèòðèåâà áè÷êí³ñí àâí þì çóðõäàí äóðòà áèë³. Òààñãäñí çóðãóä õ³ë³š³º³ä, òåð êåâ³ðíü äóðàëºàä ñ³í êåâ³ð çóðäã á³³ñìí. Øêîëä ñóðºóëü ñóð÷àõäàí äàœãèí ýðñèí ãàçåòèí ìàðºàñò îðëöäã áèë³. Ýí¢í³ çóðñí çóðãóäûíü öóã³ð³ñ³í ìàðºàñò èëã³äã á³³ñìí.

¥äã³ öàãò êåãäëì¢ä êåëºí³ ò´ë³ øèí ç¢ñí 碢ë ìàòåðèàëìóä á³³í³. dzðì íåð³äëºèíü éèðèí ê¢í ìåääãî ÷èãí áîëõ. Êåëõä, ñ¢ë öàãò ¢¢ë êåäã óëñ ôîàìèðàí ãèäã ìàòåðèàë ´ðã³ð îëçëíà. Çàìøëà ³äë š´´ëí ìàòåðèàëàð êåñí êåãäëì¢äèã ³ìòí òààñíà. Ýëñòä á³³äã Íàäåæäà Êàíàåâà ìåë ýí¢ã îëçëš, îëí ç¢ñí êåãäëì¢ä êåí³. Ýí áààõí áåð ´íð ´ðê-á¢ëä ´ñš-áîññìí. Ýê-ýöêíü áè÷êí³ñíü àâí òàâí ¢ð³í îëí ç¢ñí êðóæîêóäò, ñåêöñò îðóëäã á³³ñìí. Íàäÿ ꢢêí õóäîæåñòâåíí øêîëä, ä¢ ê¢¢êíü áè äàñëºíà êðóæîêä îðäã áèë³, ýí¢í³ñ íàíü ÷èãí òàëäàí áèëã-ýðäì äåëãð¢ëëºí³ êðóæîêóäò ýäí îðäã á³³ñìí.

Ê¢í áîëºíä äóðòà íààäºà á³³í³. Èðèíà Íàäâèäîâàä áè÷êí öàãòíü áàñ êåñã äóðòà íààäºàñ áèë³. Áîëâ õàìãèí äóðòàíü - ýýšíü áåëãëñí àþ áîëí ýâð³í óéñí íààäºà áèë³ ãèš ýí òîäëíà. Ýê-ýöêíü îð ºàíöõí ꢢêíä³í êåñã øèí íààäºà õóëäš àâäã á³³ñí áèéíü Èðèíà ìåë ýí õîéð íààäºàã òåâðñí éîâäìí. Îäà Èðèíà áèéíü îëí ç¢ñí íààäºà óéíà, áîëâ òåð áèéíü áè÷êíäê öàãòíü á³³ñí íààäºàñàí ýí îíüäèí ñàííà.

Ìàíà ýœêð "Õàëüìã ¢íí" ãàçåòä áè 1981 šèë èðš ê´äëë³â. Ñîâåòèí éîñíà öàã á³³ñìí, õ´´ííü Ñîâåòñê Ñîþç ÷èãí óóðóëãäñìí, öóã òåð éîâäëûí òóñêàð ãàçåò áè÷äã áèë³. ߺàä ýí ðåäàêöèã ø¢¢š àââ ãèõë³, ýíä ìèíè ýã÷ Ãàëèíà Ãðèãîðüåâíà Òþìèäîâà àãèòàöèí áîëí ïðîïàãàíäûí ³œãèí êîððåñïîíäåíò áîëš ê´äëš³ë³, ³œãèí ºàðäà÷íü Ëîïàñàí Áîëäûðåâè÷ Áàðòóíîâ á³³ñìí. Ýäí³ ³œãä áè óðäíü ÷èãí èðäã áèë³â. Îíüäèí ýäí îëí ³ìòíä šèœí¢ë³ä, ìàòåðèàëàí áè÷³ä, êîìàíäèðîâêñä éîâàä á³³äìí. Òåã³ä ðåäàêö íàíä ´´ðõí áîëš ìåäãäš³ë³, ýíä ê´äëš³ñí ç³ðì ³ìòèã òàíüäã áèë³â.

Ê´ò÷íð ñåë³íä á³³äã ͳíä³ø³ Äîðšèã òàœº÷ä îëí ³ìòí ìåäí³. Äîðš áຠíàñíàñí àâí êå糜ê àâúÿñ-á³ðö³ð, òóóëü-òóóšàð, ºàðèí ýðäì³ð ñîíüìñíà. Äîðš òåíä, íåã ñåë³íä, êå糜ê òóóš ìåääã, ýñ ãèš ºàðòàí óðí ê¢í á³³í³ ãèñèã ñîœñõëàðí, ýðê áèø êåðã ê庳ä ê¢ð³ä, òàíüëäàä, ´ð ö³³ëº³ä ꢢíä³ä ÷èãí ºàð÷ èðí³. Áè÷êí öàãàñí ì´ðíä ºàâö. "Íàìàã áè÷êíä ìàäí õîéð äàâõð ãåðò á³³äã áèë³âèäí. Áîëâ áè÷êí öàãàñí ì´ðíä äóðòàâ. Òåã³ä ê¢¢í³ öóñíä á³³äã êåâò³ ãèš ñàííàâ",- ãèš Äîðš êåëí³.

Ëþáîâü ÝÐÄÍÅÅÂÀ,
¡ëä÷í ñåë³í³ Î.Ä.Ìóêàåâàí íåðò³ êåëí-óëñèí ãèìíàçèí áèáëèîòåêèí çàëà÷:
- ¡ëä÷í³ êåëí-óëñèí ãèìíàçèí áàãøíð šèë áîëºí òàñðõàí óãàºàð òàœº÷èí áàðèí ºàðöñèã áè÷¢ëš àâíà. Íåã ¢ë¢ õàëüìã êåë³ð ºàðäã îð ºàíöõí ãàçåòèã - "Õàëüìã ¢ííèã" îíüäèí ä´ðâí öàãò ä´œíí³. Þœãàä ãèõë³ òàœº÷èí ýí ãàçåò áîëí êåëí-óëñèí ãèìíàçü íåã ê¢ñëò³, íåã ò´ð õàºëšàíà. Ýíòí ò´ðñêí êåë³í, àâúÿñ-çàœøàëìóäàí, ñîéëàí õàäºëš äåëãð¢ëëºí³ ³ð¢í êåðã ê¢ö³ëºí ì´í.

ßíâàðèí 24-ä êèòä óëñèí ºîëëã÷ îëíà áàéð - Øèí šèë áîëí õàâð òîñëºíà "×óíüöçå" ãèäã í³ð-íààäí Ýëñòä, Õàëüìã ãîñóíèâåðñèòåòèí íîìèí áèáëèîòåêä, áîëâ. Ýíä êèòä êåë áîëí ñîéë äàñëºíà öóòõëœ - Êîíôóöèéèí íåðò³ èíñòèòóò á³³ðøëš³í³. Ýí áàéðèí í³ð-íààäûã Êèòä³ñ èðñí Õàëüìã óíèâåðñèòåòèí ñòàæåðìóä áîëí ìàãèñòðàíòíð ò³ââ. Ýí áàéðò ê¢íäò³ ãèè÷, òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí Àõëà÷ Èãîðü Çîòîâ èðš Õàëüìã ÃÓ-í ðåêòîð Áàäì Ñàëàåâëà, óíèâåðñèòåòèí áàãøíðëà áîëí îþòíðëà êèòä îëí ç¢ñí õîò-õîë àìñš, òåð¢ã áåëäñí îþòíðèí áèëã-ýðäìèíü ´´ä³í³ð ¢íëâ.

Ìë ñ³³õë³ äåëê³ä õàìãèí òîîìñðòà ìîäåëüí àãåíòñòâä ê´äëõ êîíòðàêòä ºàðàí ò³âñí éîâäë èê áàéðòà. Íàðò-äåëê³ä íåð ºàðñí ýí àãåíòñòâ IMG Models Íüþ-Éîðêä á³³ðøëí³. Áîëâ ýí¢í³ ³œã¢äíü Ïàðèæä, Ëîíäîíä, Ìèëàíä, Ãîíêîíãä á³³í³. Ýí àãåíòñòâèí ä´œã³ð Æèçåëü Áþíäõåí, Êåéò Ìîññ, Òàéðà Áýíêñ, Õàéäè Êëóì, Äæåììà Âîðä, Ñàøà Ïèâîâàðîâà, Ôðåÿ Áåõ, Ëàðà Ñòîóí, Ëèëè Êîóë, Ìèðàíäà Êåðð, Êàðëè Êëîññ ãèäã ìîäåëüìóä íåð ºàð÷, îëíà îíüãò òóññìí. Îäà ýäí³ òîîä ìë ñ³³õë³ áàñ îðâ.

Êåëí-óëñèí äðàìàòè÷åñê òåàòðèí àðòèñò Âèòàëèé Íàäáèòîâ ò³âí šèë³ ´´í³í òåìäãëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñò òåàòðèí ò³³ç äååð êåñã ä¢ðì¢ä á¢ðä³â. Øêîëàí ò´ãñ³º³ä, ³³ðìä öåðãëñí³ííü õ´´í Âèòàëèé Ì.Ùåïêèíà íåðò³ òåàòðàëüí èíñòèòóòä õàëüìã ñòóäüäò àêòåðñê ýðäìèã äàñâ. Äàðóíü ÃÈÒÈÑ-ò ðåæèññåð Âëàäèìèð Ëåâåðòîâèí êëàññò ñóðàä èíñòèòóòûã ò´ãñ³â. Òåàòðò "Ïðîâèíöèàëüíûå àíåêäîòû", "Ñíåæíàÿ êîðîëåâà", "Àðàø", "Ýœêð ìàíàõñ", "Æåíèòüáà" íààäíä Âèòàëèé Íàäáèòîâ ä¢ðì¢ä á¢ðä³â.

Ïàðèæä šèë áîëºí êèòäèí ôèëüìñèí êèíîôåñòèâàëü áîëíà. Òåð¢íä ýí šèë ¥âð Ìëûí êèíîðåæèññåð áîëí àðòèñòê Øóðýíõóàð áåëäš ò³âñí ôèëüì ¢ç¢ëãäâ. Ýí ôèëüìä ê´ãšìèíü áè÷ñí ìë êîìïîçèòîð Á. Îäáàÿð "Êèíîôèëüìèí ò´ë³ õàìãèí ñ³í ê´ãšì" ãèäã ì´ð³º³ð à÷ëãäâ. Ýí šèë êèíîôåñòèâàëüä çóí ôèëüì ¢ç¢ëãäâ. ¥âð Ìëàñ êèíî öîêš îðëöñí Øóðýíõóàð ýâð³ííü êèíîôèëüìäàí êåç³í³ öàãò áîëñí íåã äóðíè ñ³³õí òóóšèí òóñêàð êåëš ´ã÷³í³. Ê´â¢í ꢢêí õîéð áຠöàãàñí àâí íåã-íåãíä³í äóðàí ´ãñí á³³š. Öåðãò ºàð÷ éîâšàºàä, ê´â¢í äóðòà ꢢêíë³ðí äóðàí õàäºëõ àíäºàð ´ãí³.