1990 šèëèí íîÿáðü ñàðèí õîéðäã÷ ´ð³ëä íàìàã, "Õàëüìã ¢íí³" ãàçåòèí 糜ã÷èã, ãåíòêí àõ ðåäàêòîð Àëåêñàíäð Áóðõàåâè÷ Àëüäàåâ êàáèíåòóðí äóóäšàíà.

Òàœº÷ä àïðåëèí 14-ñ àâí 19 ê¢ðòë áîëšàõ òóðèçìèí äîëàí õîíãèí éîâóäò ñîíüí êåñã êåðã-¢¢ëäâð á¢ðä³ãäâ. Òåð òîîä Ñèòè ÷åññò, áè÷êä¢äèí ¢¢ä³ëòèã äåëãð¢ëäã òàœº÷èí öóòõëœãèí (ÐÖÄÒ) ñòàäèîíä èê òåàòðàëèçîâàíí íààäí áîëâ. "Áóìáèí îðí - ìàíà ò´ðñêí" ãèš ýí íåð³äãäâ. ªîëëã÷ ¢¢ëäâð áîëšàõ ò³³ç òàë ´´ðä³ä Àðíçëàí óíñí àëäð áîãä Šàœºð íîéí èðâ. Ò´ðñêí òååã³í õàðš õ³ë³õë³ õàëüìã õóâöòà ê¢í ¢çãäõø, õàëüìã êåëí ÷èãí ñîœñãäõø. Öóã áàº÷óä, ìåä³òíð ÷èãí ìåë àíãëü, îðñ êåë³ð êåëëä³ä á³³í³. Àëäð íîéí áààòð Šàœºð õàëüìãàºàð êåëñèíü ìåäñí íàñòàâð ꢢêä ꢢí³ñ: "Ò´ðñêí êåëèòí êåí áóëàš àââ?"- ãèš ñóðâ.

Ýëñòä "Áóìáèí îðí" ãèäã ýòíîõîòíä º³³õìšò³, ñ³³õí áàéð áîëâ. Êå糜ê õóó÷í çàœøàëàð èê-áè÷êí óãà öóãëðàä, íóòãòàí í³³ð³í êåöõ³â. Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷ Àëåêñåé Îðëîâ, Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) Àõëà÷ Àíàòîëèé Êîçà÷êî ê¢íäò³ ãèè÷íð áîëš ýí¢íä îðëöâ.

Äèãò³ 60 šèë õîîðàí,1957 šèëèí àïðåëü ñàðèí 14-ä, õàëüìã óëñ Ñèâðèí òóóâðàñ èðñí³ õ´´í "Õàëüìã ¢íí" ãàçåòèí ò¢ð¢í òîéã áàðàñ ºàðëà. Òåð¢í³ íåãäã÷ õàëõíü "Ëåíèí³ äèèëâðò³ òóã ìàíèã îìãøðóëíà!" ãèäã íåðò³ í¢ð ñòàòüÿºàð ñåêãäë³. Ãàçåòèí ìàòåðèàë Ëåíèí³ çóðãàð äàõóëãäñìí. "Ãðàæäàíñê ä³³í³ ÷èãí, ýâèí òîñõëòûí šèëì¢äò ÷èãí, Ò´ðñê³í õàðñã÷ Àëäð ä³³íä ÷èãí Ëåíèí³ íåðí, òåð¢í³ äèèëâðò³ òóã õàëüìã óëñèã îìãøðóëš éîâëà", - ãèš òåð¢íä êåëãäí³.

Õàëüìã Òàœº÷ øèí³ñ á¢ðä³ãä³ä, ³ìòí ò´ðñêí ºàçðóðí í¢¢š èðñí³ñ íààðàí 60 šèë áîëâ. Ò´ðñêí ºàçðòàí èðñí ìàíà ààâ-ýýšíð òàœº÷àí áîñõš àâõèí ò´ë³ àðº-÷èäë³í í´´ëãî ê´äëâ. Ìàíà òàœº÷ ä³êí³ñ á¢ðä³ãäõë³ ò´ðñêí êåë³ð ºàðäã "Õàëüìã ¢íí" ÷èãí ä³êí³ñ áàðàñ ºàðäã áîëâ. Ýí ´äðì¢äò ò´ðñêí ãàçåò øèí³ñ áàðàñ ºàðñíà 60 šèëèí îí÷òà ´´í òåìäãëš³í³âèäí. Òåð öàãò ãàçåò ÿºš áàðàñ ºàðñíü, ÿìàðàí ìàòåðèàëìóä áàðëãääã á³³ñíü ìàíà óìøà÷íðò ñîíüí áîëõ ãèš ñàíàä, ãàçåòèí 1957 šèëèí òîéãóä àðõèâä õ³ë³ââèäí.

"Õàëüìã ¢íí" ãàçåòèí ¥äðì¢ä öààðàíäàí òàœº÷èí ðàéîäàð áîëšàíà. Äàâñí äîëàí õîíãèí ï¢ðâ³ ´äð ãàçåòèí îí÷òà ´´íä íåð³äãäñí áàéð ßøêóëèí ðàéîíä áîëâ. Ýí ðàéîíëà áàò çàëºëäàí áàòðñí á³³í³. Ãàçåòèí óò òóóšèí éîâóäò ýíä á³³äã êåä¢ ýãë óëñèí, ýäí³ òóóðìšòà ê¢÷-ê´ëñí³, çàëó-ç´ðìã éîâäëìóäûí, áèëã-ýðäìèí, ò´ðñêí÷ ñåäêëèí òóñêàð áè÷ãäñí áîëõ. Ýíä ìàíà èòêëò³ ¢¢ðì¢ä á³³í³. Šèë áîëºí ãàçåòä áè÷ãäš, ò´ðñêí êåë³ð ºàðäã ºàðöèã ÿøêóëàõí ä´œíí³.

Õàëüìãò òóðèñòè÷åñê ñåçîí àïðåëü ñàðèí 14-ä ýêëš³í³. Ýííü òèèã÷ê³ä òóðèçìèí äîëàí õîíãèí êåðã-¢¢ëäâð³ð ñåêãäš³í³. Òåð¢í³ ºîë ¢¢ëäâðíü Áàìá öåöãèí ôåñòèâàëü áîëõìí. Õàâðèí ñ³³õí öàãèã ¢ç¢ëã÷ áàìá öåöã¢ä òååãèã 䢢ðãš ºàðñí êåìë³ - àïðåëü ñàðèí 15-16-ä ôåñòèâàëü áîëõìí.

Íåð òóóðñí îðñ çóðà÷ Îðåñò Êèïðåíñêèéí íåðèã, òåð¢í³
¢¢ä³âðì¢äèã ìåääãî ê¢í óãà áîëõ. Õàìäàí íåã öàãëà á³³ñí îëí óëñèí, òåð ìåò îëí ꢢêä óëñèí ä¢ðì¢äèã ýâð³ííü ¢¢ä³âðì¢äò³í áèëãò³ çóðà÷ òîäëñìí. Çóðãóäíü øèðèí ñ³³õí áîëí í³ðí íèèëâð³ðí, òîäëãäñí ä¢ð áîëºíà çàœ-àâö äèãò³ ìåäãäì ´â³ðö³ð ¢ç¢ëãäñí áèëã³ðí ³ìòíä òààñãääã áèë³. Åâðîïä áèëã³ðí íåð ºàðñí ò¢ð¢í îðñ çóðà÷íðèí òîîä Îðåñò Êèïðåíñêèé éîâíà. Äååä ¢çãèí èñêóññòâèí çóðëºíà ÿíçèã áîëí ç´ð¢ëëòèã ¢¢ëäâðò³í ñ³³í³ð øèœã𳚠äàññí äååð³í Îðåñò ýâð³, îðñ æèâîïèñèí îí÷ëòûã ¢¢ä³âðì¢äò³í ¢ç¢ëš ÷àäñàðí òóóšä îðâ.

Ýâð³ öàãòàí "Õàëüìã ¢íí" ãàçåòèí ºàðäâðò ýðêí ñóðºóëüòà-ýðäìò³, ñåäâ³ðò³, îëíä òóñòà, òàœº÷äàí ê¢íäò³ áîëí òîîìñðòà éîâñí óëñ ê´äëš³ñèã òåìäãëõ êåðãò³. Òèèì óëñèí íåãíü Áàäìà Ìàéîðîâ á³³ñìí. Áàäìà Ãàðÿåâè÷ 1921 šèëä "Óëàí õàëüìã" ãèäã òàœº÷èí ãàçåòèí àõ ðåäàêòîðèí ¢¢ë ÷àäìã êåâ³ð äààš éîâñí áîëäã. Íåã šèëèí ýðãöä ãàçåòèã ºàðäš éîâëà, òåð áèéíü ãàçåòèí äåëãðëòä õ¢â ò³âö³í îðóëñìí.

Àïðåëèí 14-ñ àâí 19 ê¢ðòë Õàëüìãò òóðèçìèí äîëàí õîíã áîëõìí. Ýí êåðã-¢¢ëäâðò íåð³äñí ïðåññ-êîíôåðåíö "Êàëìûêèÿ" ÐÈÀ-ä á¢ðä³ãäâ. "Òàœº÷èí òóðèñòè÷åñê 糜ãëëºí³ öóòõëœ" ãèäã Õàëüìã Òàœº÷èí áþäæåòí ó÷ðåæäåíÿ äèðåêòîð Ëþáîâü Óøàíîâà áîëí õàëüìã õóâöíà, ýâò³-äèãò³º³ð òåð¢ã ´ìñš ¢ç¢ëëºí³ òóñò íåð ºàðñí ðåæèññåð áîëí õîðåîãðàô Òàòüÿíà Ìèëîâàíîâà æóðíàëèñòíðò äîëàí õîíãèí òóðøàðò áîëõ òîîòûí òóñêàð êåëš ´ãâ.