Ээљин ірўн дўр мана зўркнд

21-04-2020, 20:32 | Таңһчин зәңгс » Санл

Тавн љил хооран мґчн сарин 13-д мана эњкр эк болн ээљ Кґкін Зурєан бурхн болад, ўнн єазрт тусв. Эн љилмўдин эргцд ґдр болєн гилті бидн мана дурта ээљін санљ, келсн ўгинь, кўцісн кергинь тодлљ ірўн санлынь хадєлљ йовнавидн. Мана ээљ дііні болн тууврин кўчр зовлњгиг дааљ єарсн болв чигн, эрт белвсн ўлдід єанцарн дґрвн ўрін босхсн бийнь соньн болн кишгті љирєл ўзв. Зурєан Убушаевна отг-іімгтін кўндті болн тоомсрта болљ, цаєан седклті, цецн ухата, ўнн-чик хіліцті, єоодан біідг кўн болљ олна санлд ўлдв.
Баахн Зурєан арвн тавн настаєасн авн хар кґдлмшт кґдлљ, бийін даав. Тууврт біісн цагтан эн хустг кедг фабрикд, бочкин хіврєин харєа кедг цехд кґдлв. Болв бичкнісн авн юм уйдг таасдг біісн тґлідін уячин эрдм шўўљ авсмн. 1964 љиліс авн Кґкін Зурєан ґлгмр хувц кељ єарєдг фабрикд кґдлід, нўўрлічнрин тоод йовсн билі. Тўрўлід эн уяч болљ эклљ кґдлв, хґґннь хувц ишкдг болв. Советин йосна цагт зура кўцілєні дґрлдін болдг біісмн, тегід Зурєан Убушаевна эн кергт бийнь шунмєаєар орлцсн деерін талдан кґдлічнрт урмд ґгдг біісмн. 1983 љилд ўкр сарин 7-д мана ээљ эвріннь цехдін біітхі фабрикд цугтаєаснь тўрўлљ тавн љилі зураєан давулљ кўців. Олн љилдін ўнн-чик седклтієір кґдлід, олна нўўрт йовљ олнд ўлгўр-ўзмљ болсн тґлідін Кґкін Зурєан Элст балєсна 100 љилин ґґнд Хальмг АССР-ин Деед Советин Президиумин Кўндллєні єашгар ачлгдсмн. Энўні ач-тус ґґдінір ўнлљ РСФСР-ин Деед Советин Президиумин, Хальмг АССР-ин болн СССР-ин гиигн промышленностин министерствин Кўндллєні єашгар бас темдглсн билі. Тер цагт энтн зґвір ґґдін ачлвр біісмн.
Кґдлмштін єавшун болсн деерін мана ээљ фабрикин біідл-љирєлд шунмєаєар орлцљ, профсоюзин, бригадын хўўвин гешўн болљ ўўлдљ йовла. Ґлгмр фабрикд кўч-кґлсні хаалєан эклљіх баєчудт эн нўдн-амн болљ, байн дамшлтарн хувалцљ, ямр нег тґр хаєлхд нґкд болљ сўв-селвгірн дґњндг билі. Зурєан Убушаевна фабрикин нерн дееріс олн конференцд, хургт делегат болљ, хамдан кґдлљіх ўўрмўдиннь тґрмўд хаєлдг біісмн. Кґкін Зурєана зургиг Баатрмудын аллейд тањєчин нўўрлгч кґдлічнрин Кўндллєні самбрт ўзљ болхмн билі.
Мана ээљ Кґкін Михаилд мордад, дґрвн ўрін єарєв. Екатерина кўўкнь, Максим, Владимир болн Лиљ кґвўднь эк-эцкдін ґлзіті ўрд болљ ґсв. Єундл тґрхд, мана аав эрт ґњгрв, тегід ээљмдн єанцарн ўрдін босхад, цугтаднь чик сурємљ ґгв. Мана ээљ дґрвн ўрндін эњкр билі, болв 6 ач-зеедін болн 6 љич-зеенчртін цань уга даву дурта билі. Ачнр-зеенріснь ууєн Нўдлі ээљин хамгин дуртань болдмн. Зеенр Саглр, Байрта болн Ґлзіт ээљин ґгсн нер зўўљіні. Ээљ кўн болєнд дуран болн килмљін тусхаљ, мадна љирєлд орлцљ йовсмн. Кен негнднь демін кўргљ, наадкднь селвгін ґгч, маднд итклті тўшг болљ йовла. Темдглхіс, ээљ хам-хоша біідг улст, олн элгн-саднд, таньл-ўзл улст дґњгін кўргдг біісмн. Больницд кен тусна – халун хотан кўргљ ґгдмн, ямр нег тґр учрхла – демін ґгід, тґртнь орлцдмн. Келхд, ээљ мана ўўрмўдиг цугтаєинь нерірнь медљ, теднд єарлцсн ээљ болљ эњкрўлдг біісиг онц келх кергті. Мана ээљин болєсн хот йир імтіхн, сенр болдмн, энўні єуйрин зўўті кегдлмўд кўн болєниг авлдмн. Ээљин кесн боорцгиг бидн эндр кўртл тодлљ, дікч терўг амсч чадшговидн гиљ єундрнавидн. Мана ээљ єартан эвті билі, эн зурдг, хатхмр хатхдг, хувц-хунр уйдг, ґлгдг билгті біісмн. Бірсін кедг, эргндк єазриг сііхрўлхір шундг мана ээљ мадниг кеерўлљ ке-сііхн хувц уйљ ґгдмн, олн зўсн аає-сав, ґлг-эд хулдљ авч белглдмн. Ээљм намаг ўўл бірдг дасхв, кўўкд кўн герин чимг болдгиг заав.
Ачта амрлєндан єарсн бийнь мана ээљ олна біідл-љирєлд орлцљ, тґрскн Астраханск областин Наримановск района Барун селіні імтнлі бат залєлда бірљ йовла. «Мацг маани эмгчўд» гидг ниицінд эн орлцљ, бурхн-шаљна делгрлтд, хальмг улсин авъяс хадєллєнд ик тівцін орулсмн. Мана ээљин седвірір Барун селінд ґвкнриннь санл тевчлєні, єал тіклєні болн нань чигн мґргўлмўд давулгддг біісмн. Љилд нег дікљ мацг бірдг ээљнр мана герт цуглрад, хальмг келір маань умшад, кўр кељ, тодлвран сергіљ цаган давулдг билі.
Мана ээљ зуульчлхдан дурта билі. Альд эс одв, ямаран єазр эс ўзв эн. Советск Союзин республик болєнд одв, «Санлын поездар» тууврт біісн єазртан кўрв, кесг санаторьт эрўл-мендін батрулв, Финляндь, Индь, Китд орн-нутг ўзв. Калачакран сурєальд хойр сардан біієід, Индь орн-нутгин ірўн єазрмуд єііхв. Прибалтикд Дала лам гегін сурєуль ґгхд мана ээљд Ірісін делегацин нерн дееріс мана Багшд хадг татх зґв ґгв.
Чик сурємљ ґгснднь, хальмг келндін эњкр болхиг, ґвкнриннь сойл болн авъяс тевчхиг заасн, килмљін ґгч маднд нўдн-амн болсн ээљдін би ик ханлтта біінів. Мадн дунд ээљ уга болв чигн энўні эњкр дўр, ірўн санан мана зўркнд хантрата.

МАНЉИН Саглр
ЗУРГТ: Кґкін Зурєан ээљ

Видео