Малын эмчнриг белдлһнә төрәр

22-10-2024, 10:10 | Таңһчин зәңгс » Сурєуль-эрдм

Элстд Хальмг ик сурһулин ул деер Әрәсән Өмн үзгин мал эмнлһнә Х нарт-делкән хург давв.

Хулһн сарин 17-д Элстд Әрәсән Өмн үзгин мал эмнлһнә хургин һоллгч сүүр болв. Энтн федеральн чинртә төсв болҗана, яһад гихлә эн хург Әрәсән селәнә эдл-ахун министерствин керг-үүлдврин тоод орҗана. Сүүриг Хальмг ик сурһулин һардач, биолог номин доктор Салан Бадм һардҗ давулв.
Хамгин түрүнд ик хургт орлцҗадг мергҗлтнр дамшлтарн хувалцҗ, мал эмнлһнә кесг эв-арһар тодрха күүндвр кев. Тер тоод шин эмин шин технологийсин болн ода олзлҗадг эмнлһнә кесг эв-арһин тускар орлцачнр тоолврарн хувалцв.
«Малын фельдшериг мана таңһчд 1930 җилмүдәс авн белдҗәнә, Башантан совхоз-техникумд тер кергиг экллә. 2013 җилд мана Хальмг ик сурһульд ветеринарин әңг секгдлә, ода тер цагин эргцд кесг мергҗлтнр белдгдлә, мана таңһчин болн талдан региона кесг эдл-ахуст эдн көдлҗәнә, номин өдгә цагин шинҗллт күцәҗәнә»,- гиҗ сүүрин йовудт Хальмг ик сурһулин һардач темдглв.
Цааранднь күндтә гиичнр ахрар тоолвран келв. «Мадниг Хальмг Таңһчд сәәнәр тосв. Би хамгин түрүнд хальмг вузин аграрн дацңгин мал өсклһнә номин төв хәләвв, энд көдлмш номин өөдән кемҗәнд күцәгдҗәнә. Тиим кевәр бидн мал эмнлһнә халхар үүлдҗәдг хальмг номтнрла күүндәд, энд интернатурин көтлвр күцәх ашлвр кеввидн. Тиим селвгиг Теңгин техникин ик сурһулин профессор, биолог номин доктор Алексей Ермаков орулв. Түүнә тускар эн эврән келҗ өгх.
Тер мет таңһчин эдл-ахусар чигн йовлавидн. Энд тохма хөөдиг, темәдиг асрҗ, тана малчнр болн мергҗлтнр цуцрлтан угаһар көдлҗәнә. Таңһчин хотл Элст балһсна һәәхмҗтә олн бумбс болн нань чигн тоот нанд ик гидгәр таасгдв. Танад һазадын орна кесг оютнр сурна. Теднлә би бас күүндүв. Энд маднд таасгдна, балһсн ик шуугата биш, әмтн талдан орн-нутгас ирсн оютнриг күндлнә, хальмг ик сурһульд бат медрл өгнә, тегәд бидн энд сурхар шиидләвидн, гиҗ эдн нанд келв. Тиим кевәр мана орн-нутгт сурһуль-эрдмиг, тер тоод малын эмчнриг белдлһнә кергиг цааранднь делгрүлх кергтә», –гиҗ Әрәсән малын эмчнрин негдлтин президент, ветеринарин номин кандидат, Әрәсән ачта малын эмч Сергей Середа келв.
– Махна мал өсклһнә кергт баһ биш төр бәәнә, тегәд эн кергиг күцәлһн амр биш. Малын эмчнр ода альд болв чигн керглгдҗәнә, болв эднә то хасгдад йовна. Тегәд эмчнр - ветеранмуд ода олар көдлҗәнә, тиим болв чигн бидн махна мал өсклһнә салврар му биш күцәмҗ бәрҗәнәвидн, эдл-уушан Әрәсән регионмудт болн экспортд йовулҗанавидн, - гиҗ Челябинск мүҗин «Энергия» ООО-н һардач, герефорд тохма мал асрачнрин Келн-улсин негдлтин вице-президент Юрий Инзелис келв.
Цааранднь орлцачнриг Азербайджана мал өсклһнә күрәлңгин һардач Сиала Рустамова йөрәв. Хургт хәләҗәх төр Азербайджана малын эмчнрин төлә өөрхн, түүнә орлцачнрин кесн шинҗллтәс маднд туста кесг тоот медҗ авч олзлхвидн гиҗ эн темдглв.
- Хальмг ик сурһулин номтнр мал өсклһнә, түүнә то икдүллһнә көтлврт ик тәвцән орулв, түүнә төлә би ханлтан өргхәр седләв. Тиим номин салг-үүлдврин төв Әрәсән нег чигн вузд уга, өдгә цагин ховр шин кергсләр хальмг төв теткгдсн бәәнә. Тер ховр сән тоот Хальмг ик сурһулиг талдан вузмудас онц йилһҗәнә, - гиҗ биолог номин доктор, Теңгин техникин ик сурһулин профессор Алексей Ермаков келв. – Хальмг Таңһчин күч-көлсчнр махна мал өсклһнә халхар ик күцәмҗ бәрҗәнә, тер тоотыг Әрәсәд өөдәнәр үнлҗәнә. Энд тохма мал өскдг кесг эдл-аху бәәнә. Хальмг ик сурһуль болхла, цагин некврлә шинрлтән өргҗүлҗ мал өсклһнә кергт улм өөдән һарцта, өдгә цагин ул тәвҗәнә.
Тиим кевәр Хальмг ик сурһуль интернатурин төсвд орлцҗ, темдгтә гешүн болхнь лавта. Мал өсклһиг түргдүллһнә, түүнә то икдүллһнә көтлврин ул деер орн-нутгин кемҗәнд шин шинҗллт кегдҗ шин ул тәвгдх. Энүнлә ирлцҗ, Әрәсән хамгин сән мергҗлтнр белдгдх, эдн малд көг тәвлһнә, генетикин, малын то холванд икдүллһнә төрәр шинҗллт кех. Интернатурин кичәлин дөрвнә хүвнь Хальмг ик сурһулин ул деер бүрдәгдх. Тохма мал өсклһнә, эмбрионмуд олзллһна болн нань чигн нәрн учр-утхта кичәлмүд хальмг вузд давулгдх. Тиим кевәр хальмг ик сурһулин номтнр Әрәсән залвр темдглсн дамшуллһна көдлмшт орлцх. Мадниг тер тоот икәр байрлулҗана, гиҗ Әрәсән Өмн үзгин малын эмчнрин негдлтин президент темдглв.
Әрәсән Өмн үзгин хург кесг һазрт бүрдәгдх зөвтә бәәсмн, болв бидн ицгтә үүрмүдиг олҗ авлго бәәләвидн. Малын эмчнр тана таңһчд ирҗ нег-негнләһән харһҗ, дамшлтарн хувалцҗ, шин эв-арһин тускар улм ик тоот медҗ авчана, тернь ик чинр зүүҗәнә гиҗ Алексей Михайлович товчлв.
Тиим кевәр Хальмг ик сурһуль Сколковла болн Теңгин техникин ик сурһульла хамдан номин кадрмуд белдлһнә Әрәсән һоллгч төвд хүврҗәнә. Кесг региона элчнр Элстүр хургт ирҗ, Әрәсәд болн мана таңһчд күцәҗәх шинҗллтлә, шин тоотла таньлдҗ, секцсин көдлмшт цааранднь орлцҗ, өдгә цагин мал өсклһнә, генетикин, иммунологин болн нань чигн нәрн төрәр тоолврарн хувалцв.
Хургин көдлмшт таңһчин Улсин Хуралын (Парламентин) Ахлач Артем Михайлов, таңһчин залврин Ахлачин дарук, йиртмҗин зөөрин болн эргндк һазр харлһна министрин үүл дааҗадг Җамбинә Очр, селәнә эдл-ахун министрин үүл дааҗадг Гаван Тимур орлцв.

ТҮРВӘН Һуна

Видео