¥ðê-á¢ëèí òóóšàñ òàœº÷èí òóóš òîãòíà

19-10-2017, 12:01 | Таңһчин зәңгс » Күн болн җирһл

Õóó÷í çóðãóä õ³ë³õë³, äàâñí öàãò á³³ñí óëñ, òåäí³ òóóš òîäëãäš, êåñã òîîòíü ´´ðõí áîëš ìåäãäí³.
Çóðãò (1) òîäëãäñí õàëüìã õóâöòà ꢢêä ê¢í - Áàéí Áåìáååâà. ij³í³ ´ìí ò´ð³ä,Ñèâðèí òóóâðèí öàãëà ´ñš-áîññí, ò´ðñêí ºàçðòàí òàœº÷àí áîñõš àâëºíä îðëöñí, àâàëüòàºàí ꢢêí-ê´â¢ä³í ´ñêš, "ºàðèíü ºàíçºä ê¢ðãš, ê´ëèíü ä´ð³ä ê¢ðãš" šèðºëèí õààëºä îðóëñí Áàéí Ìàíäæèåâíà îäà ìàäí äóíä óãà. Šèðºëèííü òóðøàðò ÷èäë³í, öàãàí í´´ëãî ê´äëš éîâñí øóíìºà áîëí óðàëº Áàéí Ìàíäæèåâíà ñ³³º³í õ³³º³ä, éèñí šèë áîëšàíà.
¥ðê-á¢ëèí àëüáîìä õàäºëãäšàõ çóðãóäûã õ³ë³º³ä, ´ðê-á¢ë³í ñ³³í³ð á³ðš éîâñí, ³ìòíë³ ýýëò³, ºàðòàí ´´ò³ á³³ñí ꢢêä ê¢¢í³ ä¢ðèã ñåðã³í³÷. Áàéí Ìàíäæèåâíà ²³äðõí³ îáëàñòèí Èê àðë (´äã³ öàãò Âîñòî÷íûé) ñåë³íä ò´ðñìí. Ýöêíü ñåë³í³ áàãø Ìèõàèë Ëèäæè-Ãîðÿåâ ä³³íä ìîðäàä, êåñãò³í 糜ã èðëãî á³³š³º³ä, ä³³ëä³íä 糜ã óãà ãååäðñí³ òóñê áè÷ã èðñìí. "dzœã óãà…" ãèñí ¢ãì¢ä Áàéíà óõàíàñ ºàðäãî áèë³, ýíä-òåíä éîâäã áîëõ ã躳ä äàœãèí ê¢ë³äã áèë³. ij³í³ òóñê 糜ãèã îíüãàí ´ã÷ ñ éîâëà. Òèèã³ä ñ³³º³í õ³³òë³í Áàéí ýöê³í ê¢ë³ñìí. Îðàä èðõ ãèš ê¢ë³äã á³³ñèíü ꢢêíü òîäëš êåëí³.
Ýêíü Àìêà Äîðäæèåâíà Ñèâðèí òóóâðèí šèëì¢äò, 1946 šèëä, ´œãðâ. Ä¢ ꢢêíü Àíòîíèíà Ìèõàéëîâíà ×óäàåâàí òîäëñàð, òèèãõä ´í÷ð³ä ¢ëäñí ꢢêäèã Þäèíñê ´í÷í áè÷êä¢äèí ãåðò îðóëñìí. Êèèòí öàãëà ýäíèã àâ÷ éîâñìí, ýäí³ ä¢íü áîëí òàëäàí êåñã ê´â¢ä-ꢢêä ê´ëä³ä ´œãðñìí. Àíòîíèíà ýã÷ò³º³í õ´âò³ áîëàä, ³ìä ¢ëäñí á³³š.
¥ðê-á¢ë³ðí öîêóëñí çóðãóä (2,3) õ³ë³òí. Öàã äàâàä, òåäí³ èê çóíü, àõ íàñòà óëñ îäà óãà. 1950 šèë ýäíèã íàºöõíü Óáóø Ìàíäæèåâ, ôðîíòàñ áóóš èðñí³ííü õ´´í, îëš àâàä, ´ðê-á¢ëä³í àâñìí. Áèéíü ºóðâí ¢ðò³ á³³ñìí. ij³í³ õ´´òê šèëì¢äò öóãíü õàòÿð öàãò ´ññí ꢢêä ìóóä äàðãäñí óãà. Áàéí, Åêàòåðèíà, Àíòîíèíà òîäëãäñí çóðã (4) õ³ë³õë³, áຠíàñí ãèñí áàñë ñ³í öàãíü ìåäãäí³. Èðã÷ä³í èòêñí, ýã÷-䢢º³ðí îìã àâñí ꢢêäèí ñ³³õí òèíüãð ÷èð³ õ³ë³ñí ê¢í áîëºíä áàéð ¢¢ä³í³.
Öóã ³ìòíë³ íåã šèðºë³ð á³³º³ä, õàìäàí áàéð-çîâëœãàí õóâàëöàä á³³ñí öàã òèèã³ä ýí çóðãóäò òîäëãäš.1954 šèëèí ìàé ñàðèí 9-ä öîêóëñí çóðã ÿìàðàí ñîíüí. Ä´ðâí šèëä³í ¢êòë³í ä³³ëä³ä, óíòë-êåâòë óãà ê´äë³ä ê¢ë³š³ñí ò´âêí¢í öàã èðñí ´äðë³ çóðã öîêóëõ óõàí îðñí ꢢíä ýíäð áèäí õàíëòàí ´ðãš³í³âèäí. Ò´âêí¢í šèðºë èðñí, îäà áîëõëà ýäí ä³³í³ ê´ëä òàðñí ýäë-àõóºàí áîñõš àâõ ñåäêë 碢ñíü ìåäãäí³ (5).
Áàéí Ìàíäæèåâíà îëí šèë ïðîåêòí èíñòèòóòä ê´äëš éîâñìí. Àâàëüòàºàí Âëàäèìèð Ëèäæèåâè÷òà õàìäàí ºóðâí ¢ð³í ´ñê³ä, çååíð-à÷íðàí òààëš éîâñìí. ij³í³
ê¢íä öàãò ´ñš áîññí, òóóâðèí ê¢÷ð ê¢íäèã äààš ºàðñí ò´ë³ä³í ¢ðäò³í, à÷íð-çååíðò³í ñ³í šèðºë äóðäš éîâñìí. Õàìãèí ò¢ð¢íä ýäí àâàëüòàºàí ´ñš³õ ¢ðí-ñàäíäàí ìåäðë ´ãõ³ð ç¢òêš³ñìí. Òèèã³ä ýâð³ííü ¢ðäò³í àõ ñóðºóëü äàñõš, šèðºëèí õààëºä îðóëñìí. À÷íðàñí ºàðñí šè÷³í ¢çñí Áàéí Ìàíäæèåâíà èê õ´âò³ ê¢í á³³ñìí.
Ýí¢í³ òóñê ñàíë ꢢêí³ííü, ê´â¢äèííü, à÷íð-çååíðèííü ñåäêëä ì´œêèíä á³³í³.
Íåã ´ðê-á¢ëèí - Áåìáååâèõí³ ´ðê-á¢ëèí çóðºàí çóðã õàëüìãóäûí òóóšèí éîâóäëà ÿìàðàí çàëºëäàºèíü èèã³ä ìàäí ¢çâèäí. Ê¢í áîëºí èèã³ä òàœº÷èííü ´ñëòä ýâð³ ò³âö³í îðóëš éîâñìí. Öààðàíäíü ÷èãí îðóëš éîâõìí.
¥ðê-á¢ëèí òóóšàñ òàœº÷èí òóóš òîãòíà
¥ðê-á¢ëèí òóóšàñ òàœº÷èí òóóš òîãòíà
¥ðê-á¢ëèí òóóšàñ òàœº÷èí òóóš òîãòíà
¥ðê-á¢ëèí òóóšàñ òàœº÷èí òóóš òîãòíà

Видео