Көтчнрт босхгдх хурл
Өцклдүр Көтчнрә районд байрта йовдл учрв. Энд района цутхлң селәнд хурл тосхх һазр әрвсллһнә мөргүл болв. Эн әрүн чинртә йосрхл Әрәсәд, Моңһлд болн СНГ- н орн- нутгудт Дала ламин гегәнә элч, Хальмгин шаҗн лам Тэло Тулку ринпочен һардврт болв.
Көтчнрт хурл тосхлһна төр кесгәс нааран босхгдҗана гиҗ келх кергтә. Дала ламин гегән мана таңһчур 1992-ч җилд баралхҗ ирхләрн энд хурл тосхх һазр зааҗ өгсмн. Тер цагас авн энд хурл тосхх керг бүтәд уга бәәсмн. Хөөннь эн ормд Бодь суврһн босхгдв. Эн җил района седвәртә улс негдәд, хурл тосхлһна кергиг күцәхин төлә күчән негдүлв. Тиигәд бүрдәмҗин хүүв тогтагдад, олн әмтнәс мөңг цуглуллһна керг эклв. Ода олн әмтнә дөңгәр күсдундур сай һар арслң цуглулгдсн бәәнә.
Хальмгин шаҗн лам Тэло Тулку ринпоче района әмтиг эн ончта йовдлла йөрәҗ, энд хальмг келндән хару, төрскнч седклтә улс бәәхиг темдглв. Пандемий учрад, күнд цаг учрв чигн көтчнрә һазрт ирсндән байрта бәәхән шаҗн лам келв.
- Эндрк өдр зуг Көтчнрә района әмтнә төлә биш, цуг таңһчин төлә тууҗлгч чинртә болҗана. Мана Багш Дала ламин гегән 1992-ч җилд һаха сарин 7-д нааран ирәд, ном-сурһаль өгәд, хурл тосхх һазр заасмн. Келхд, Дала ламин гегән ном умшҗ эн һазриг әрвслснь ик чинр зүүҗәнә. Болв тер цагас авн хөрн нәәмн җил давв, тегәд энд дәкәд ном умшҗ хурл тосхлһна һазриг әрвслх кергтә болҗана. Хурл тосхлһн олн әмтнә җирһл ясруллһнд, эн һазр цецгәрлһнд туслна. Эн җил шар шаҗнд сүзглдг улсин нарт-делкән ниицәнә шиидврәр Дала ламин гегәнә 85 җилин өөнд нерәдҗ мана Багшт ханлт өрглһнә җил зарлгдв. Тегәд эн хурлын тосхлт эн ончта җилд эклҗәхнь темдгтә. 2002-ч җилд энд Бодь суврһн босхгдсн билә, тегәд энд әрүн болн цевр һазр болхмн. Дәкәд шин хурлд хальмг кел даслһна төв үүлдхнь ик чинртә болҗана, - гиҗ шаҗн лам келв.
Хурл тосхлһна һазр әрвсллһнә Саланг гидг йосрхл эклхин өмн Тэло Тулку ринпоче Көтчнрә района муниципальн бүрдәцин толһач Һооҗура Санлд Дала ламин гегәнә 85 җилин өөнд нерәдгдҗ барлгдсн зургудын альбом белглв. Терүнд мана Багш Хальмг һазрт баралхҗ һурв дәкҗ ирснә туск зургуд орв. Тер тоод Көтчнрт ирәд, ном-сурһаль өгснә болн хурл тосхх һазр әрвсллһнә мөргүл давулсна туск зургуд. Дәкәд шаҗн лам шин хурлын улд углҗ тәвх әрүн олн һазрас авч ирсн һазр болн нань чигн шаҗна тоот белглв. Хальмгин Цутхлң хурл Көтчнрт хурл тосхлһнд дөн-тусан күргҗ, талдан чигн йосрхл болн мөргүл давуллһнд орлцхиг шаҗн лам темдгләд, «Бурхн Багшин Алтн сүмин» администрацин нерн деерәс 500 миңһн арслң дем өгв.
Хальмг Таңһчин Толһачин селвгч Салыка Владимир Хаска Бату илгәсн йөрәлин бичг умшв. Көтчнрә района толһач Һооҗура Санл нег һазра улсиг ончта йовдлла йөрәҗ, цуһар күчән негдүлҗ тосхлтыг эклхиг дурдв.
Хальмгин Цутхлң хурлын ламнр шаҗн лам Тэло Тулку ринпочела хамдан ном умшҗ, хурл тосхх һазриг әрвсллһнә йосрхл күцәв. Теңгр чигн әмтнә седкл дахҗ эн өдр нарта сәәхн болв.
ДАВАН Наталья
Авторин цоксн зург