«Мөңкинд әмтнә санлд»

19-01-2021, 10:04 | Таңһчин зәңгс » Сойл

Одахн Алдр Диилврин 75-ч өөнд нерәдсн Амр-Санана нертә Хальмг үндсни дегтрин саңд белдгдсн шин дегтр барас һарсмн. Эн дегтрт дәәнә цагин санлд нерәдсн келврмүд, шүлгүд, урн-зокъялын шалһлһна илдклмүд орсмн.
Дегтр хальмг орс хойр келәр бичсн хойр әңгәс тогтна. Әңг болһн седв-седвәр хувагдна. Эн дегтр тогтасн Сармаша Галинан болн Элвгә Галинан бичсн оршл үгд, «...хальмг бичәнрин әмдрл мана хальмг улсин әмдрл болҗана. Эдн эврә бийснь дәәнә көлд йовад, күчр-күнд цагиг дааҗ һатлад, немшнриг хамх цокад, аюлта бәәр бәрлдәнд әмән әрвллго йовсн улс билә. Тегәд тер цага әмд герчнр болсн учрас дәәнә тускар үнн кевәр, седклән, санандан төөнрәд үлсдн йовдлмудан орулҗ бичдг бәәсмн. Эдн талдан әмтнә тускар бичсн болв чигн, тер улсла хамдан нег зергләнд йовх салдсмуд бәәсн мөн. Дәәнә цагт эдн фронтын газетин седкүлчнр, партин көдләчнр, төвчнр, танкистнр, салдсмуд чигн болҗ дәәлдҗ йовла. Эднә тоод Шалбура Һәрә, Эрднин Муутл, Дорҗин Басң, Инҗин Лиҗ, Көглтин Дава, Нармин Морхаҗ, Түлмҗин Михаил, Хоньна Михаил, Тачин Анҗа, Җимбин Андрей болн нань чигн. Тылд көдлҗ йовсн Басңга Баатр, Леҗнә Церн ахта бичәчнр фронтд дөң-нөкд болцхай гиҗ олн-әмтнд дуудвран кеһәд, газетд илдклмүдән барлдг бәәсмн», – гиҗ бичсмн.
Дегтр кесн көдләчнрин келсәр, «Советск Союзин цуг олн-әмтнә зөргтә йовдлмудынь санад, орн-нутгурн дәврсн өшәтнә өмнәс дегц босад әмнәсн хаһцсн олн улсин санлынь тевчәд бәәх учрар «дәәнә цага» бичәчнр дән-даҗгин төрмүдт олн үүдәврмүдән зөрүлсмн».
Дегтрин әңг болһна аш сүүлднь хальмг болн орс келәр бичсн цуг үүдәврмүдин неринь, хальмг олн бичәчнрин неринь орулад медүлсмн. Эн дегтр олн-әмтнд, нег үлү багшнрт, сурһульчнрт, номтнрт, маш кергтә болх гиҗ санҗанав.

ХОНЬНА Римма,
РАН-а Хальмг номин төвин
утх болн амн зокъялын әңгин эрклгч

Видео