Сурһулин шин җил өөрдҗәнә

07-08-2021, 15:28 | Таңһчин зәңгс » Күн болн җирһл

Одахн гилтә сурһулин җил төгссн болла. Зунын сармуд давад, дарани шин җил өөрдәд ирҗ йовна. Октябрьск района школмуд сурһулин шин җилд яһҗ белдҗәхин тускар бидн района сурһуль-эрдмин әңгин һардач, Хальмг Таңһчин ачта багш Виктор Манджариковла күүндҗәнәвидн. Сурһуль-эрдмин халхд тогтсн бәәдлин тускар, шин җилд белдлһнә көдлмш диг-дараһар кегдҗәхин тускар мана зәңгчд Виктор Санджиевич тодрхаһар келҗ өгв.
– Виктор Санджиевич, зуни амрлһна цаг медмҗән уга шулун давад төгсхдән өөрдҗ йовна. Ода багшнрнь цугтан амрлһнд бәәх сурһульчнрнь кесгнь өдрә лагерьт амрсн болхгов? Тана районд зунар кедү лагерь яһҗ көдлв? Ут турштан кедү күүкд эн лагерьмүдт цогц-махмудан батрулв?
– Бичкдүдин зуни амрлһна цагиг сән кевәр давулхин төлә мана сурһуль-эрдмин әңг дунд сурһульмудын һардачнрла хамдан белдврин көдлмшән эртәснь, моһа сарас авн экллә. Түрүн болҗ зура тогтаһад, кех-күцәх кергән тоолад, белдврин көдлмшән эклләвидн. Белдврт кергтә тоот хулдҗ авхин төлә, ясвр кех, көдлмшчнриг шаңнхин төлә района бюджетәс 500 миңһн шаху арслң һарһҗ өггдлә. Эннь хальдврта гемәс саглх кергтә тоота юмс, түүмрәс харслһна халхар кергтә тоот авлһнд олзлгдв. Дәкәд болхла хот белддг, хотан уудг хорасмудт ясвр кеһәд, лагерьмүд цаглань белдгдв.
Тегәд мөчн сарин 8-әс авн экләд мөчн сарин 24-25 күртл өдрәр амрлһна лагерьмүд көдлв. Эн лагерьмүдт 166 сурһульч амрад, цогц-махмудан батрулв. Күүкд-көвүдин болн эднә эк-эцкнрин келсәр, лагерьт йир таасгдв. Эннь тегәд маднд урмдта йовдл болв.
– Сурһульчнр талдан һазрт бас амрсн болхгов?
– Дәкәд болхла, Көтчнрә «Родничок» лагерьт мана районас 17 күүкн-көвүн амрв. Элстд бәәдг «Җанһр» лагерьт 11 күн йовад ирсмн. Эн җил урдк җилд метәр 10-ч классин көвүд тавн хонга лагерьт орад, тенд цергә төрин халхар дамшлтан өөдлүлв. Эднә дамшлтнь хөөннь церглхләнь, кергтә болх гиҗ санҗанавидн. Дәкәд эн җил 14-тә күүкд-көвүд көдләд, бийдән цөөкн болвчн мөңг хоршаҗ авв.
Тегәд 246 сурһульч зунар сәәнәр амрв.
– Сурһулин шин җилд ямаран белдвр кегдҗәнә? Района дунд сурһульмуд белн болснь угань кезә бүрткгдх?
– Ода деерән мана багшнр, бичкдүдин садмудын сурһмҗлачнр, һардачнр зуни амрлһнд бәәсн болвчн сурһулин шин җилин өмн белдврин көдлмшән зогсл уга давулҗана.
Мана районд ут турштан 16 сурһулин бүрдәц: 8 дунд сурһуль, 6 бичкдүдин сад, немр сурһулин 2 бүрдәц бәәнә. Белдврин көдлмшән бас давсн сурһулин җил чилснәс авн экләд ода күртл кеҗәнәвидн. Ноха сарин 10-ас авн 13 күртл районд бүрдәгдсн шишлң комиссь цуг дунд сурһульмудыг, бичкдүдин садмудыг шинҗләд хәләһәд, дуту-дунд бәәхлә зааһад сурһулин шин җил эклхин төлә белн болсна зөвин цаас һарһҗ өгх зөвтә.
Ясврин көдлмшт болн кергтә тоота юмс хулдҗ авхин төлә мана района бюджетәс хойр сай шаху арслң һарһҗ өггдв.
– Виктор Санджиевич, тана сурһульмуд федеральн көтлврт орлцну угай?
– Эн җил мана района 3 сурһуль «Точка роста» гидг федеральн төсвд орлцҗана. Эннь Хошуда, Цаһан-Нуурин болн Ик Царңга 2-ч дундын сурһульмуд.
«Точка роста» гисн энтн школ деер бәәдг «сурһулин төв», тиим нер авсмн. Нидн Ик Царңга 1-ч дундын школ «Точка роста» төсвд орлцад, технологий, ОБЖ, информатик кичәлмүдин 3 хора белдәд, нег сай шаху арслңга кергсл авсн билә. Терүгән олзлад, багшнр дамшлт авад, сурһульчнрт сән кевәр медрл заах арһта болв. Эн җил болхла – химий, биологий, физик эрдмәр кергтә тоотс ирхмн.
Тегәд терүнд белдәд, эн сурһульмудт физикин, химийин, биологийин хораст шин ясвр кегдҗ бәәнә. Энд үүдд, терзмүд сольгдҗ шин линолеум делгҗ бәәнә. Дәкәд болхла эн төсвсин некврәр химийин хорад ус орулдг, ус һарһдг систем кегдҗәнә.
Ахрар келхд, эн һурвн сурһульд шишлң 500 миңһн арслң һарһҗ өггдсн бәәнә.
Дәкәд темдглҗ келхлә, Җаңһр селәнә дундын сурһульд спортын хорад бат ясвр кегдҗәнә. Эн цуг көдлмш ноха сарин 10 күртл күцәгдх зөвтә.
– Селән һазрт багшнр күртдго йовдл бәәнә. Тана районд эн туст бәәдл ямаран?
– Багшнрар тетклһнд дөң кергтә болна. «Земск багш» гидг төсвәр нидн мана районд 2 дамшлтта багш ирҗ көдлв. Эннь: Валентина Шуркаевна Санджиева – Восход селәнә дунд сурһулин эсвин багш болн Виктория Саранговна Джимбеева – Ик Царңга 1-ч дунд сурһулин орс келнә багш. Эн җил «Земск багш» марһанд орлцад, Ик Царңга 2-ч дунд сурһульд эсвин багш болҗ көдлх Дарья Валерьевна Кременшова ирҗәнә.
Дәкәд болхла района һардврин дөңгәр багшнриг мөрәллһнә арһиг олзлнавидн. Районд ирәд багшин халхар көдлхлә, мана района һардврин закврар 50 миңһн арслң өггднә. Җил болһн 2-3 баахн багш мөрәлгднә. Нидн Восход селәнә дунд сурһуль төгсәсн Валерия Константиновна Копаева англь келнә багш болҗ көдләд 50 миңһн арслң авла.
Сурһульмудыг медрлтә багшнрар баһ наста сурһмҗлачнрар батлхар, олн-зүсн эв-арһ олзлгдна. Болв эн төриг цуг таңһчин эс гиҗ орн-нутгин кемҗәнд хаһлх кергтә.
Келхәс, сурһулин шин җилдән белдврән кеҗ, багшнрт болн сурһульчнрт таалта болтха гиһәд, темдглсн тоотан күцәҗәнәвидн.

Күүндснь ҖИРҺЛИН Кермн

Видео