Бичкдўдиг шимті хотар теткхір

23-10-2019, 10:32 | Таңһчин зәңгс » Эндрк ґдрин тґрір

Сурєулин шин љил эклід, кўўкд-кґвўд хойр сардан сурчкв. Удл уга эдн намрин амрлєнд єархмн. Зуни кемд єурвн сардан амрсна хґґн сурєуль сурхд кўнд болна, тегід бичкдўдин эрўл-менд батруллєнд, эдн дунд чик авг-бірц батруллєнд ик оньг ґгх кергті. Насни дигт кўрід уга бичкдўд бат болн чањє-чиирг ґсхин тґлі эдні хотынь ясч, шимті болн эрўл-мендд туста хот-хол ґгх кергтіг специалистнр темдглні. Тегід сурєулин заведеньст бичкдўдт ґгчіх хот-хоолын чинриг ясруллєнд ик оньг ґггдљіні.
Эн љил мана орн-нутгт «Олна эрўл-менд батруллєн» гидг федеральн тґсвір туста болн сін чинрті хот-хол олзллєна, чик авг-бірц батруллєна керг-ўўлдврмўд батлгдсн бііні. Эн тґсв дґрвн регионд тўрўлід кўціх шиидвр авгдсн билі. Тиигід Московск, Самарск, Свердловск болн Омск областьст болн Башкортостанд эн тґсвиг біідл-љирєлд тохралєн эклв. Терўні йовудт сурєулин учрежденьст ґггдљіх хот-хоолын чинрин тускар сурєульчнрин болн эдні эк-эцкнрин ухан-тоолвр медљ авч, терўг ясрулхин тґр хаєлгдхмн.
Сентябрь сарин чилгчір Роспотребнадзорин Хальмг Тањєчар ўўлддг заллтын єардач Джангар Санджиевла болсн брифингд сурєульчнриг халун хотар тетклєні тґр бас босхгдсн билі. Дааврта єардачин келсір, мана тањєчд сурєульчнрин 80 процентнь халун хотар теткгдні. Эклц классмудын сурєульчнр цуєар школд халун хот уудг болхла, ах классмудын кўўкд-кґвўдин ик зунь школын столовд одхар седхш. Тањєчд социальн-экономическ біідл му болљахас ишті зірм эк-эцкнр кўўкдтін халун хотын тґлі мґњг ґгч чадхш. Келхд, сард нег сурєульчд халун хотд 1300 арслњ кергті болна. Ґрк-бўлд хойр-єурвн сурєульч біідг болхла, энтн бає биш мґњгн. Хірнь, эн сурєулин љиліс авн мана тањєчд олн ўрті ґрк-бўлмўдт нег сурєульчин тґлі сард 1000 арслњ йилєгддг болв.
Бичкдўдин эрўл-менд бат болн чањє болхин тґлі эднд олн зўсн темс, зер-земш, мах ґдр болєн ґгх кергті. Харм тґрхд, дорас ґсч йовх бичкдўд хаш идхдін дурго, зірм темс эдн бас идхш. Дікід ґсчіх цогц-махмудт йод кергті болна, тегід йодта давс, ґдмг идхлі сін болхмн. Сурєулян сіінір сурч, дарунь муурлго чањє болхин тґлі олн зўсн витамин бичкдўдт ґгх кергті гиљ эмчнр келні.
- Мана тањєчд сурєульчнриг халун хотар тетклєні тґриг кўцігч йосна органмуд оньгасн алдхш. Эн тґр тањєчин правительствин сўўрт чигн хілігдні. Темдглхіс, Яшкулин, Ўстин райодт біірн бюджетіс халун хотар тетклєнд мґњгн йилєгдні. Зірм муниципалитетмўдт біірн фермермўд болн селіні эдл-ахус ик дґњгін кўргні, эдн мах болн темс йилєљ ґгч, бичкдўдин хотнь сенр болн шимті болхин тускар ухална. Тиим сін седвіриг дґњнљ талдан арєлачнрт болн фермермўдт ўлгўр тівх кергті, - гиљ Джангар Санджиев келв.
Тиим эдл-ахусин негнь Яшкулин района «Улан Хґґч» гидг акционерн ниицін болна. Одахн кґдлмшин кергір Привольный селінд одхларн бидн біірн бичкдўдин садт болн школд одвидн. Тегід эн эдл-аху сурєулин заведеньст кимдір мах болн ґдмг хулдна, љил болєн ґњгір боднцгар, міњгрсір болн шар луувњгар теткні. «Байр» гидг бичкдўдин садын єардач Эльза Сангаджиеван келсір, эдні кўўкд-кґвўдт зуг сін чинрті махар хот белдні. Ўлгўрнь, Кґтчнрі района «Сарпа» «Шатта» болн А.Чапчаевин нерті эдл-ахусин єардвр бас селіні школыг дґњнљ, сурєульчнриг халун хотар тетклєнд демін кўргні.
«Олна эрўл-менд батруллєн» гидг федеральн тґсвин тўрўн аш диглгдід, бичкдўд ямаран хотд дурта болљахинь йилєљ авсна хґґн сурєулин учрежденьст халун хотар тетклєні тґр сін талагшан хўврх гисн ицл бііні.

Наталья ДАВАЕВА

Видео