Өвкнриннь авг-бәрц хадһлҗ
Приютна района Үлдчн селәнд Григорий Инджиевич болн Валентина Васильевна Нимгировихн ачта улс болна. Эдн олн җилдән селәнә дунд сурһульд багшлҗ, дорас өсч йовх бичкдүдт гүн медрл болн чик сурһмҗ өгсн болдг. Дәкәд эдн өрк-бүлән өндәлһәд, дөчн һар җил болв, күүкн-көвүһән өскәд, зурһан ач-зееһиннь кишгт багтҗ бәәнә. Эднә үлгүрәр Сар-Герл күүкнь бас багшин эрдм шүүҗ авад, англь келнә багшар көдлҗәнә.
- Би бичкнәсн авн багш болхар ухалдг биләв. Хальмг ик сурһуль төгсәснә хөөн Приютна района Воробьевка селәнә сурһульд күч-көлснә хаалһан эклләв. Ода Элстин классическ гимназьд сурһулин болн сурһмҗин төрәр һардачин дарук болн англь келнә багш болнав. Гимназьд 2009 җиләс авн көдлҗәнәв, ода болхла отхн күүкән асрлһна амрлһнасн һарлав. Эк-эцкм көдлмштән дурта, шүүҗ авсн эрдмдән итклтә, үнн-чик седклтәһәр болн даавртаһар көдлнә, тегәд неринь өөдән бәрҗ көдлхәр шуннав. Сурһулин җил эклҗәнә, кех-күцәх керг-үүлдврмүдән зуралҗ авсн бәәнәвидн. Бидн бичкдүдт төрскнч сурһмҗ өглһнд, чик авг-бәрц батруллһнд ик оньг өгнәвидн.Мана гимназин сурһульчнр таңһчин бәәтхә, Әрәсән марһаст күцәмҗ бәрҗ нер һардгнь маднд бахмҗ болна, - гиҗ Сар-Герл Григорьевна келнә.
Григорий Инджиевич болн Валентина Васильевна хойр күүкн-көвүндән өвкнриннь авъяс, авг-бәрц, заңшал зааҗ өгч, Нимгрә уңг-тохмин тууҗар соньмсулсмн. Григорий Инджиевич долан үйин җурм тогтаһад, өвкнриннь тускар эднд медсән зааҗ өгнә. Эн бийнь өнр-өсклң өрк-бүлд өссмн, ах-дүүнрәрн долан күн болна. Хөн сарин 1-д Нимгрәхн Үлдчн селәнд цуһар цуглрад, өвкнриннь санл тевчҗ, эднә уңг-тохмд орҗ ирсн берәчүдиг элгн-саднла таньлдулад, һарсн ачнр-зеенрән йөрәҗ ик нәр кенә. Тэни гелң оршагдсн һазрт Нимгрәхн чолун ова кеһәд, тенд һал тәәҗ, цуһарн йосрхл кеҗ номд орна. Эн харһлт сән авъяст тохрв, «Нимгрә элгн-садна хург» гиҗ эдн эн харһлтыг нерәдҗ, цуһар эн өдр нааран адһна. Өнр-өсклң Нимгрәхн хамдан цуглрсн цагтан олн зүсн марһа, дөрлдә давулҗ, бичкдүдт белг белдҗ, диилвр бәрсинь ачлна. Хөөнә шимтә мах болн зандн цәәһән чанад, боорцган кеһәд, хөөннь цуһар ю-бис күүндҗ амрна. Иим харһлтсин кемд эдн әрк-чаһр уухш. «Иим харһлтс мадниг хамцулҗ, байр-зовлңган әдл хувалцҗ, ниитә бәәхд туслна. Ода зәрм улс элгн-садан медхш, тегәд мана ах үйин улс иим керг бүрдәҗ давулдгнь дорас өсч йовх баһ үйд хальмг улсин тууҗиг, сойлыг, авъясмудыг мартлго өвкнриннь заясн чик авг-бәрцәр бәәхиг зааҗ дасхна. Энтн ик сурһмҗта керг», - гиҗ Сар-Герл Григорьевна тоолҗана. Эднә өрк-бүлд йирин сән өдрмүдәс нань һаха сарин 1, хөн сарин 25 ончта өдрмүд болна. Сурһулин җил төгсхлә, күцәмҗ бәрҗ, ямр нег марһанд диилвр бәрсн, сурһулян йилһән сәәнәр төгсәсн ачнр-зеенртән онц белг бәрүлҗ өггднә. Эннь Нимгрә өрк-бүлд бас сән авъяс болв.
Эк-эцкән дураһад багш болсн деерән эн бас олн үртә эк болна. Санджиевихнә өрк-бүл ах үйәс үлгүр авч, бас ниитә бәәнә. Ууһн икр көвүд Тэнзин болн Туван оютнр, эдн Москвад А.Косыгинә нертә ик сурһульд өдгә цага компьютерн эв-арһин мергҗлтнрин эрдм дасчана. Отхн Оюна хө мөстә, эн бичкдүдин садт орна. Герин эзн цергә комиссариатд көдлнә, тегәд көдлмшнь дааврта болна. Тер бийнь эдн сул цагтан спортар соньмсх арһ олна. Церен Владимирович футбол болн волейбол наадна, Сар-Герл бас волейбол наадхдан дурта. Келхд, эдн спортын талвңд таньлдсмн. Инҗ ахнь һурвн үртәһән бас чик авг-бәрцәр бәәҗ, спортд ик оньг тусхана.
Мана орн-нутгт өрк-бүлин җил зарлгдснь, нилхд төрлһиг урмдуллһна, олн үртә улсиг дөңнллһнә керг-үүлдврмүд батлгдҗ, олн зүсн демин мөңг өгдгнь чик, гиҗ Санҗин Сар-Герл темдглнә. Эдн өрк-бүлин сертификат олзлҗ, гер-бүүрин таалан ясрулв, һурвдгч үрндән демин мөңг авна. Сурһулин болн сурһмҗин төрәр һардачин дарук болдг төләдән Сар-Герл Григорьевна өрк-бүлин чинрин, ах үйиг күндллһнә тускар сурһульчнрт келҗ, төрскнч сурһмҗ өгнә.
ДООҖАН Наталья
ЗУРГУДТ: өнр-өсклң Санджиевихнә өрк-бүл; Нимгрә элгн-садна харһлт