Ик кезəнəс авн хальмг улс дѳрвн зүсн мал ѳскж йовсмн. Тер дотр үкриг ѳрк-бүл болhн ѳскдг билə. «Үкр уга - бүл уга»,- гиҗ мини ээҗм келнə. Ямаранчн угатя ѳрк-бүл нег үкрəн бəрəд, саадг билə. Юңгад гихлə үкрин үсн гер-бүлин теҗəл болдг бəəсмн. Мана ѳрк-бүл селəн hазрт бəəнə, цѳѳкн бод мал ѳскнəвидн. Хаврин цагт мана үкрмүд туhлна. Экм үкрмүдəн сааhад, үсинь цокад, ѳрм кеhəд, цəəhə тос авна, ээдмг кенə. Би даңгин экдəн нѳкд болнав.

Октябрь сард цуг орн-нутгар Росстатын шинљллт эклљіні. Улсин біідл-љирєлин таал ямаран болљахинь хойр љилд нег дікљ шинљлні. Эн љил цуг Ірісієір 60 мињєн улсин біідл шинљлгдхмн. Хальмгт 216 кўўні љирєлин біідл ямаран болљахнь кўўндврин йовудт йилєљ медљ авгдхмн. Шинљллтиг шишлњ белдврті специалистнр кехмн. Кўн болєнла, ґрк-бўлин элч болєнла шишлњ кўўндід, то-диг бичгдљ авгдхмн.

Хальмг Тањєчин сойлын болн туризмин министерств «Ўўдігч улс» гидг тґсвин марєана йилєгч ўўлдвр эклљіні гиљ зарлљана. Келн-улсин «Сойл» гидг программин региональн эн тґсвин шўўврт коммерческ биш ямаран чигн организац орлцљ чадљана.
Ірісін олн келн-улсин ухани болн шагшавдын зґґриг хадєлљ, холванд ґскх кўслтієір марєан кегдљіні. Орс кел болн литератур олн дунд ґргір тархах зург зурдг, урн єарин кегдлмўд кедг, керг-ўўлдврмўд бўрдідг тґсвс шинљлљ хілігдхмн.

Хар Єазра района сойлын герин ўўдігч кґдлмш Ірісін кемљінд ўнлгдв. «Ірісін хамгин сііхн сойлын гер» гидг Цугірісін телеўзлин марєанд орлцад, района сойлын гер нўўрт єарв. Марєана диилічин дипломар ачлгдв. «Хар Єазра района сойлын гер - билгтнрин цутхлњ» гиљ нерідсн эдні тґсв тиигљ ґґдін ўнлгдв.

Режиссер Элла Манжеева шин фильм цокљ авхар белдљіхин тускар урднь бичсн билівидн. «Хаалєтн цаєан болтха!» («Белой дороги!») гидг нер зўўх фильм Ірісін сойлын министерств мґњгір теткх 20 кинофильмин тоод орснь сін зіњг болљана.
Эн фильм режиссерин болн продюсермўдин хамцу тґсв болљана. Фильм цокљ авлєнд тиигід Елена Гликман болн Виктория Лупик ідл зґвтієір орлцљана. Хальмг тґрт фильм нерідгдљіхинь умшачнр медні.

Эндр цуг нарт-делкід медіті улсин Ґдр темдглљіні. Эн ґдриг 1990 љиліс авн ООН-а Генеральн Ассамблейин шиидврір темдглдг болсмн. Медіті улсин медицинск болн социальн тетклєні, эдні біідл-љирєлин таал ясруллєна, эдні олз-ору икдўллєні, сул цагинь сергмљтієір бўрділєні тґрмўд хаєлх кўслтієір эн ґдриг зарлсмн. Эн ґдр кесг орн-нутгт медіті улсиг тевчљ, эдні тґлі сергмљті керг-ўўлдврмўд бўрдігдні, бає ўйин улсла харєлтс болна.

Бидн тойг болєндан эпидемиологическ біідлин тускар бичљ, кедў кўн коронавирусар гемтсиг зааљ, мана умшачнриг саглуллєна некврмўд кўціљ саг бііхиг сурнавидн. Харм тґрхд, ґдр ирвіс эн хальдврта гемір гемтсн улсин то икдід бііні. Эннь імтн санитарн-эпидемиологическ некврмўд кўцілго, чирідін хааєул угаєар біідгиг, олн зўсн байрин нір давулљ кесг імтнлі харєдгиг медўлљіні. Хальмг Тањєчин эрўл-менд харлєна министерствин зіњглсір, сўл ґдр мана тањєчд дікід 79 кўн эн іімшгті гемір гемтв.

Медітнрин сін ґдр угтљ Городовиковск района імтні социальн теткврин комплексн тґвин кґдлічнр «Цаєан седклісн» гидг керг-ўўлдвр кўців. Эндр района КЦСОН- а социальн кґдлічнрин хіліврт 271 медіт болн гемті-шалтгта улс бііні. Социальн кґдлічнр эн буйнч седклин керг-ўўлдврин медлд медітнрин гер-бўўринь ахулљ, ясвр кев, єазань сад-єарудт унсн хамтхасд хураљ, хашаєинь ширдв. Зірм медітнрт эдн хораднь шин цаас нааљ ґгід, гертнь сін таал тогтав.

Шидр «РИА Новости» гидг зәңгллһнә агентств мана орн-нутгт чик авг-бәрцәр бәәдг регионмудын то-диг тогтав. Тиигәд иим әмтнә то ик болҗах регионмудын нүүрт Дагестан, Чечня болн Адыгей һарв. Хальмг Таңһч болхла 7-ч орм эзлв. Келхд, 2018 җилд мана таңһч 22-ч орм эзлҗәсн билә.

Шидр Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату «Земск багш» гидг көтлвр мана таңһчд сән йовудтаһар күцәгдснә тускар келсн билә. Эн җил эклсн эн көтлврәр таңһчин селәдин сурһульмудт 17 багш ода көдлҗәнә. Теднә негнь Баһ Дөрвдә района Плодовитенск дундын сурһулин эсвин багш Дорҗин Светлана. Светлана Борисовна сурһуль-эрдмин халхар хөрн тавн җилдән көдлҗ йовх байн дамшлтта болн өөдән мергҗлттә багш болна. Бидн энүнд җиңнүләд, шин көдлмшин ормднь үүрмүднь болн сурһульчнрнь яһҗ тоссна, сурһулин җилин түрүн сар яһҗ давсна тускар келҗ өгхинь сурвидн.