Әрәсән социальн даатхлһна саңгин Хальмг Таңһчар үүлддг әңг йилһсн мөңгәр таңһчин предприять-бүрдәцс көдләчнриннь күч-көлс харлһна керг-үүлдврмүд күцәнә. Давсн җилд эн мөңгиг көдләчнриг коронавирусн гемәс хөрлһнә керг-үүлдвр күцәлһнд олзлх зөв өггдв. Тиигәд Хальмгин предприятьмүд эн кергт 1,4 сай арслң олзлв.

Эн җилин эклцәр кесн то-дигәр, мана таңһчд 96 баахн эк нег дәкҗ өгдг 30 миңһн арслңга демин мөңг авхмн. Эн мөңгн «Демография» гидг келн-улсин төсвин «Үрнь төрҗ һарсн цагт өрк-бүлмүдт дем күрглһн» гидг таңһчин төсвин медлд өггднә. Терүг 2019 җилин туула сарин 1-әс авн 2024 җилин бар сарин 31 күртл цаһан төр болсн 25 нас күрәд уга баахн экнр авч чадҗана.

Хальмг Таңһчин социальн делгрлтин, күч-көлснә болн көдлмшәр тетклһнә министерствин зәңглсәр, «Демография» гидг келн-улсин төсвин «Үрнь төрҗ һарсн цагт өрк-бүлмүдт дем күрглһн» гидг таңһчин төсвин керг-үүлдврмүдин медлд 97 өрк-бүл экин региональн сертификатын мөңгиг олзлв. Ут тоодан терүгәр эдн 6,4 сай арслң олзлв.

Хальмг Таңһчд эн җил муниципальн бүрдәцсин төсвс күцәлһнд дөң күрглһнә көтлврин медлд 17 социальн төсв бәәдл-җирһлд тохрагдхмн. Эн көтлвр мана таңһчд 2019-ч җиләс авн күцәгдҗәнә, терүнә халхар таңһчин бюджетәс муниципальн бүрдәцст мөңгн йилһгднә. Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Батун темдглсәр, һурвн җил дарандан мана таңһчд күцәгдҗәх көтлврин медлд әмтн төрскн селәнә эс гиҗ балһсна олна инфраструктур делгрүллһнд орлцҗана.

Эн долан хонгин эклцәр Хальмг Таңһчин ах санитарн эмч Санҗин Җаңһр коронавирусн гемин туст тогтсн эпидемиологическ бәәдлин тускар келхләрн, мөрн сард бичкдүдин садмуд үүлдврән эклхмн гиҗ зәңглв. Эн өдрмүдт таңһчин сурһуль-эрдмин болн номин министерств Роспотребнадзорин региональн заллтла хамдан дошкольн бүрдәцс урдк кевәрн үүлдхин төлә цугинь белдҗәнә. Тиигәд, сурһмҗлачнр коронавирусн гемәс саглуллһна тәрлһ авчана, бичкдүдин садмудын хорасиг ахулҗ, наадһас болн өлг-эд эд-бод кеҗәнә, саглуллһна эв-арһсар болн хот-хоолар тетклһнә бооцас батлгдҗана. Җил хооран таңһчин бичкдүдин садмуд үүлдврән зогсасмн, хөөннь энд зуг дежурн багмуд секгдсн билә. Тегәд сурһмҗлачнр эврәннь бичкдүдлә харһхдан белдвр кеҗ, тедниг күләҗәнә. Күүкд-көвүд болн эднә эк-эцкнр бүрдәцс секгдхиг бас теңкән уга күләҗәхнь маһд уга.
Коронавирусн гемәс хөрлһнә бачм штабин шиидврәр спортивн комплекст бәәдг өөмдг бассейнмуд бас үүлдврән эклв. Темдглхәс, әмтн тедн секгдсиг медәд, тер дарунь абонемент хулдҗ авч, бассейнд өөмҗ цогц-махмудан батрулҗана.
Хальмг Таңһчин эрүл-менд харлһна министерствин то-дигәр, сүл хонгт дәкәд 31 күүнд коронавирусн гем илдкгдв. Тиигәд, пандемий эклсн цагас авн мана таңһчд ут тоодан 19618 күн эн хальдврта гемәр гемтв. Хәрнь, терүнәс эдгсн улсин то өдр ирвәс икдәд (ода 18751 күн) йовна. Таңһчин госпитальмудт 387 күн эмнлһ авчана. Гемнь күнд кевәр давҗах 14 күүнәс 9-нь ИВЛ-аппаратд бәәнә. Ода зуг Яшкулин районд 13 күн болн Баһ Дөрвдә районд – 24 күн госпитальд эмнлһ авчана. Наадк райодын эмнлһс урдк кевәрн үүлдҗ, бәәрн улст медицинск туслмҗ күргҗәнә.
Мана зәңгч

Келн-улсин музейд моһа сарин 12-т соньн һәәхүл көдлмшән эклв. «Крестный путь. На стыке двух культур» гиҗ нерәдгдсн нарт-делкән төсвин кемҗәнд эн һәәхүл бүрдәгдҗәнә.

Әрәсән УФСИН-ә Хальмг Таңһчар үүлддг заллтын 1-ч тойгта колоньд «Уголовн-күцәгч системин делгрлт» гидг федеральн көтлврин медлд хулдҗ авсн кергсл олзлҗ һуйрин зүүтә эдл-ууш кеҗ-һарһлһна производств үүлдврән эклв. Энүнә төлә бүрдәцин цехд ясврин көдлмш кегдв, терүнд һуйр элддг, олн зүсн эдл-ууш кеҗ һарһдг болн хагсадг өдгә цага кергсл углҗ тәвгдв.

Хальмг Таңһчин Улсин Хуралын (Парламентин) дарани сессин сүүрт мана таңһчд «Үрдтән чик сурһмҗ өгсн ач-тусин төлә» гидг темдгәр ачлгдх олн үртә өрк-бүлмүдин тоод бичкдүдиг асрлһнд авсн улс бас немгдхин туст закан батлгдв. Эн темдг мана таңһчд 2011-ч җиләс авн бәрүлҗ өггднә. Тер мет ачлгдсн өрк-бүл болһн нег дәкҗ 30 миңһн арслңга мөрә авна.

Шидр Зая-Пандитан нертә этносойлын гимназин улд «Күцәмҗтә һардач» гидг баахн наста һардачнрин төлә балһсна сурһуль секгдв. Терүг Элст балһсна сурһуль-эрдмин заллт бүрдәв. Энд баахн багшнр мергҗлтән өөдлүлҗ, иргчдән залврин көрңгин кандидатнрин тоод орхмн. Иргчдән сурһуль-эрдмин бүрдәцсин һардачин болн эднә даруксин үүлд көдлх багшнр сурһулин болн сурһмҗин үүлдвриг заллһна туст медрл хоршаҗ авхмн.

Хальмг Таңһчин Толһачин зәрлгәс иштә коронавирусн гем түгх әәмшгәс көлтә хаслһна диг-даран цааранднь утдулгдв. Тиигәд мана таңһчд саглуллһна керг-үүлдврмүд мөрн сарин 11 күртл күцәгдх зөвтә. Олн-әмтн цуглрдг һазрт цугтан нег-негнәсн күсдундур метрт бәәҗ, чирәдән хааһул эрк биш олзлх зөвтә, 65 наснас ах улс болхла гертән бәәҗ гемәс саглх зөвтә гисн сүв-селвг тер кевәрн үлдв.