Ýíäð áîëí ìàœºäóð õîéð ´äðò³í Öåëèíí ðàéîíà Äååä ßøêóëü ñåë³í³ ´´ð "Áàìá öåöã¢äèí" ôåñòèâàëü áîëõìí. Ýí êåðã-¢¢ëäâðèí ÷èíðèí, ºîë ê¢ñëèí áîëí ïðîãðàììèí òóñêàð Õàëüìã Òàœº÷èí ñîéëûí áîëí òóðèçìèí ìèíèñòðèí äàðóê Íèêîëàé Ñàíäæèåâ æóðíàëèñòíðò êåëš ´ãâ.

Èðõ àìðëºíà ´äðì¢äò ìàíà òàœº÷ä ÷èíðò³ êåñã êåðã-¢¢ëäâð áîëšàíà. Òåäí äóíä àïðåëü ñàðèí 22-ò Ýëñòä, ßøêóëèí áîëí Öåëèíí ðàéîäò äàâóëãäõ öåðã³ ðàëëè îëíà îíüã àâëõíü ëàâòà. Ýí êåðã-¢¢ëäâðèí òóñêàð óðš ´äð "Êàëìûêèÿ" ÐÈÀ-ä áîëñí áðèôèíãä Õàëüìã Òàœº÷èí ñïîðòûí áîëí áàº÷óäûí ïîëèòèêèí ìèíèñòð Äîðäæè Øèêååâ êåëš ´ãâ.

Ìàíà óíèâåðñèòåòèí íîìòíð îëí õàëõàð èê ê´äëìø ê¢ö³š³í³. Ýí šèë ÊàëìÃÓ-í öóã îëíà òóóšèí êàôåäðèí ñåäâ³ð³ð îþòíðèí, ìàãèñòðàíòíðèí áîëí àñïèðàíòíðèí ò´ë³ "Äîðä ¢çãèí íîìèí øèíšëëòñ" ãèäã Íåãäëò ñåêãäë³. Ýíòí áàº÷óäò íîìèí-øèíšëëºí³ ê´äëìø ê¢ö³õäíü èê òóñòà áîëšàíà. ÐÔ-í àõ ïðîôåññèîíàëüí ñóðºóëü-ýðäìèí ê¢íäò³ ê´äë³÷, Õàëüìã Òàœº÷èí íîìèí à÷òà ¢¢ëä³÷, òóóšèí íîìèí äîêòîð, öóã îëíà òóóšèí êàôåäðèí ïðîôåññîð Îëüãà Àëåêñàíäðîâíà Äæàãàåâà Íåãäëòèã íîìèí õàëõàð ñ³³í³ð ºàðäšàíà. Îþòí Àëüìèíà Áåìáååâà áàñ áàº÷óäò í´êä áîëíà.
Ýí îþòíðèí íîìèí Íåãäëòèí ò¢ð¢í ñ¢¢ðò ìàíà ïðîôåññîðìóä Âëàäèìèð Áàäàõàåâè÷ Óáóøàåâ, ϸòð Ìèõàéëîâè÷ Êîëüöîâ, Îëüãà Àëåêñàíäðîâíà Äæàãàåâà, ìàãèñòðàíòíð Ëàâàíä Ñóõåéë (Ñèðèÿ), Äàâèä Ñàðàíãîâ áîëí íàíü ÷èãí óëñ äîðä ¢çãèí íîìèí õàëõàð êåãäš³õ ´äã³ öàãèí øèíšëëòñèí òóñêàð îëíä êåëš ´ãë³.
Íåãäëòèí íåã ñ¢¢ð

Îäàõí îðñ øàšíà Ïàñõà ãèäã ñ³í ´äð áîëâ. Ýí ³ð¢í ÷èíðò³ ´äð óãòš ³ìòí ñ³³º³í õ³³ñí ýëãí-ñàäíàííü ñàíë òåâ÷š, ¢ê³ðòíü õîã-áîãèíü öåâðëäã àâúÿñ á³³í³. Ñ¢ë öàãò õàëüìã óëñ ÷èãí îðñìóäûã äàõàä ýí áàéðèí ´ìí îëàð èðäãèã ¢çš áîëõìí. Áèäí ÷èãí ñ³³º³í õ³³ñí ýýš-ààâíðèííü îðøàãäñí ºàçðò îäàä, ¢âëèí õ´´í õîã-áîãèíü öåâðëõ³ð ýëãí-ñàäàðí öóãëðâèäí.

Ýëñòä "Õàëüìã êåëí³ àñõí" ãèäã êëóá ¢¢ëäš³í³. Ýí¢ã Àéñà Íóêñóíîâà áîëí Âèêòîð Ìàíäæèåâ ºàðäíà. Äîëàí õîíã áîëºí áåìá³ ´äð ýíä áàº÷óä, äóíäûí íàñòà áîëí ìåä³ò³ ÷èãí óëñ õàðºíà. Ýäí õîîðíäàí ò´ðñêí êåë³ðí ꢢíäí³. Õàëüìã áè÷³÷íðèí áîëí ø¢ëã÷íðèí ¢¢ä³âðì¢äë³ òàíüëäíà, ´âêíðèííü àâúÿñ-çàœøàëìóä òîäëš àâíà.

Ìàäí ´äð áîëºí ê´äëìøò³í íóðºëš íåã îðìäàí ñóóíàâèäí, àñõíäíü ãåð¢ðí õ³ðš èð³ä, õîòàí óó÷êàä äóðòà ñîœñõâð õ³ë³í³âèäí. ijê³ä ´äã³ öàãà óëñ êåñãò³í êîìïüþòåðèí ´ìí öàãàí äàâóëíà. Èèì á³³äë-šèðºë³ñ èøò³ í¢äí³ õàðàí ìóóðíà, òîëºà ´âä³ä ê¢í òàñ óãà áîëíà. Ñîâåòñê éîñíà öàãò ïðåäïðèÿòü-îðãàíèçàöñò ´ð¢í áîëºí öóã ê´äë³÷íð ïðîèçâîäñòâåíí çàðÿäê êåäã àâúÿñ áèë³. ¥ð¢í äèãò³ 11 ÷àñëà ðàäèîºàð Öóãñîþçí çàðÿäê áîëäã á³³ñèã àõ ¢éèí óëñ òîäëíà.

Òàœº÷èí ³ìòí³ ñîöèàëüí òåòêâðèí êîìïëåêñí öóòõëœãèí ìåäëä ¢¢ëääã ýð¢ë-ìåíäèí áàãä à÷òà àìðëºíä ºàðñí ìåä³òíð öàãàí äàâóëíà. Ýäí äóíä áààõí ãèñíü ò³âí í³³ìò³, íàñòàíü - éèðí ºóðâòà. Çàãëþí, øîãòà-íààäòà ýýšíðèã ¢çõë³, íàñí áîëºí ýâ𳺳ðí ñ³³õí áîëäãèã ìåäí³÷.
Ìàðôà Èëþìæèíîâíà Àêóãèíîâà éèðí ºóðâòà. Ýýš ´ð¢í áîëºí ýðò áîñàä, öîãö-ìàõìóäàí òèíè뺳ä çàðÿäê êåí³. Äàðóíü ºàçàðàí ºàðàä, ñêàíäèíàâñê éîâëºàð ãåð³í ýðãí³. Ýíäð ê¢ðòë ýí áèéíü ïàòüðàí àõóëš, ãåðèí ê´äëìøèã ýâð³í ê¢ö³í³. Õ´ðí šèë øàõó ìåä³ò ýð¢ë-ìåíäèí áàãä îðíà. Íèíà Ëèäæèåâíà Öåäåíîâà íàéí éèñò³, èðõ šèëä îí÷òà ´´í³í òåìäãëõ. Ýýš áàñ ýí áàãä õ´ð ºàð šèëä³í îðíà, óðäíü ýäí õàìäàí áèèºèí êðóæîêä ÷èãí îðëöš éîâëà. Íàéí í³³ìò³ ýýš Ìàðèÿ Ñàíæèíîâíà Áóòàðèíîâà áàñ ýí áàãä øóíìºàºàð îðëöíà. Äîëàí õîíãò õîéð ä³êš ýäí öóãëðàä, öàãàí ñåðãìšò³º³ð áîëí òóñòàºàð äàâóëíà. Îäà ýí áàãä àðâí çóðºàí ýýš îðíà. Õàðì ò´ðõä, ààâíð ýí áàãä óãà.

Àïðåëü ñàðèí 20-ä ìàíà îðí-íóòãò äîíîðèí êåëí-óëñèí ¥äð òåìäãëí³. Ýí ´äðèã ²ð³ñ³í Îðí-íóòãèí Õ¢¢âä áîëñí "ò´ãðã øèð³í" ñ¢¢ðò îðëöà÷íð àðâí šèë õîîðàí çàðëâ. “Äîíîð” ãèñí ¢ã ëàòèíñê “donare” ¢ã³ñ "áåëãëõ" ãèš îðó÷ëãäíà. Ýâð³ äóðàð öóñàí ´ãäã óëñ ãåìò³, ÿìð íåã çåòêðò³ éîâäëä òóññí, ìåñëëºíä îðñí óëñèí ³ì àâðš, ýäíä šèðºë áåëãëí³.

Õàëüìã óëñèí áè÷³÷ Äîðšèí Áàñœãèí çóí šèëèí ´´íä íåð³ä³ä, òàœº÷ä êåñã êåðã-¢¢ëäâð êåãäš³í³. ¥´íä íåð³äñí îëí òîîòûã ñóðºóëü÷íð ò¢ð¢íêñíü áîëš ýêëâ. Øèäð Ýëñòä Õàëüìãèí ã¢í áèëãòèí îí÷òà ´´íä íåð³ä³ä, õîòë áàëºñíà øêîëìóäûí ñóðºóëü÷íð áè÷³÷èí ¢¢ä³âðì¢äèã ÿìàðàí êåâ³ð ìåääã³í ¢ç¢ëâ. Ìàðºàã Ýëñò áàëºñíà ñóðºóëü-ýðäìèí çàëëò á¢ð䳚 äàâóëâ. Ìàðºàí Êè÷ã³ Ò´ë³í íåðò³ Êåëí-óëñèí ãèìíàçèí óë äååð äàâóëãäâ. Êåëí-óëñèí õóâöòà ê´ðêõí ñ³³õí áè÷êä¢ä - ýêëö êëàññèí ñóðºóëü÷íð äó äóóëš, é´ð³ë êåëš, ñîíüí ýí êåðã-¢¢ëäâðèã ñåêâ.

Àïðåëèí 10-ä Ýëñòä, Õàëüìã ãîñóíèâåðñèòåòä "Èðã÷ä³í íîìèí êàíäèäàòûí áîëí äîêòîðèí öîë 碢õ íîìò" ãèäã ãðàíòìóäûí ìàðºàíà ò´ð³ð ýêñïåðòí êîìèññèí ñ¢¢ð áîëâ. Íîìèí êàíäèäàòûí áîëí äîêòîðèí äèññåðòàöèã õàðñõàð çóðàëšàõ Õàëüìã ÃÓ-í íîìòíð ýí ñ¢¢ðò ýâð³ííü áåëäâðèí ê´äëìøèí òóñêàð 糜ãëâ. Äèññåðòàöàí õàðññí äååð³í ýäí íîìèí æóðíàëìóäò êåš³õ øèíšëëòèí òóñêàð ñòàòüÿºàí áåëäõ ç´âò³. Ýäí³ñ õàìãèí ñ³³í³ð áåëäñí íîìòíðèã ø¢¢š àâàä, òåäíä Õàëüìã ÃÓ-í ãðàíòìóä ´ãëºí³ òóñê øèèäâðèã êîìèññü áàòëõ ç´âò³. Óò-òóðøòàí 23 íîìò ýðëº³í ´ãâ.