Äàðàíè øèí šèë ýêë³ä ñàð äàâš îäâ. Öàãèí 㢢äë ãèñí òåð áîëšàíà. 2018 šèë Õàëüìã Òàœº÷èí òóóšä ÷èíðò³ éîâäëìóäàðí îëí šèë áîëšàíà. Òåð éîâäëìóä ÿìàðàí áîëšàõèíü, þóºàðí îí÷òà áîëšàõèíü À.Àìð-Ñàíàíà íåðò³ Êåëí-óëñèí áèáëèîòåê áåëäñí "2018 šèëèí îí÷òà ´äðì¢äèí ëèò" ãèäã ºàðöàñ ìåäš áîëõìí.
Ìàíà òàœº÷èí ºîëëã÷ áèáëèîòåê èèì ºàðöèã šèë áîëºí áåëäš, îëíà îíüãò òóñõàíà. Áèáëèîòåêèí äèðåêòîð Íàäåæäà Óëàñòàåâàí ºàðäâðò ýí ÷èíðò³ ê´äëìø êåãäí³. Óðäíü ºàðñí òîéãóäëà ³äë³ð ýííü áåëäãäñìí. Õàëüìã Òàœº÷èí òóóšä ó÷ðñí éîâäëìóä òåð¢íä ñåðã³ãäš³í³. ijê³ä áîëõëà, áè÷³÷íðèí, ø¢ëã÷íðèí, íîìòíðèí, ñîéëûí áîëí èñêóññòâèí ¢¢ëä³÷íðèí, îëíà áîëí ïîëèòè÷åñê ¢¢ëä³÷íðèí, òàœº÷äàí íåðò³ óëñèí ÿìàðàí ´´í áîëšàõèíü ýí ºàðöäàí áèáëèîòåêèí ê´äë³÷íð çààšàíà. Ñèâðèí òóóâðèí öàãò, ä³³í³ öàãò íàñíü äèãò ê¢ð³ä óãà á³³ñí áàº÷óä, ä³³í³ õ´´í ñóðºóëü ñóðàä, òàœº÷äàí èð³ä, øèí³ñ öóãèíü áîñõš àâëºíä øóíš îðëöñìí. Ýí íàñíà óëñèí èê çóíü ýí šèë íàéí, äàëí òàâí íàñíà ´´í³í òåìäãëš³í³. Òåäíèã äàõëäñí Ñèâðò ò´ðñí áàº÷óä šèðºëèí áຠáèø õààëº ê庳ä, äàëí, šèðí, šèðí òàâí íàñíà ´´íä³í èðñí á³³í³. Òåäí äóíä ýðäìèííü õàëõàð èê ´´äìä ê¢ðñí, òàœº÷èí äåëãðëòä ç´âò³ ò³âö³í îðóëñí óëñ îëí. Òåäí³ êåñãèííü ´´íèí òóñêàð ýí ëèòä çààãäšàíà.
Îí÷òà ´äðì¢ä ñàð áîëºíàð äèãëãäš áàðëãäšàíà. Òóóšèí éîâäëìóä áîëí ³ìòí³ ´´í òåð¢íä àëôàâèòèí äèã-äàðàºàð äèãëãäš. Éîâäë áîëºíà òóñêàð áîëí ³ìòí³ šèðºëèí õààëºèí òóñêàð àõð ö³³ëºâð ´ããäš³í³. ijê³ä áîëõëà òåð¢í³ òóñêàð àëüä, ÿìàðàí äåãòðò, ãàçåòä óìøš áîëõíü áàñ çààãäš. Áèáëèîãðàôè÷åñê ö³³ëºâðèã, êåðãò³ ëèòåðàòóðèã áîëí ºàðöñèã á¢ð䳺³÷íð ýí òóñò á³³õ íåêâðì¢äë³ èðëö¢ëš ê¢ö³ñíü ñîíüí ãèõ êåðãò³. Ê¢í áîëºíèã ñîíüìñàõ ò´ð³ð, ýñ ãèš ÿìàðàí íåã òóóšèí éîâäëàð ñîíìñ÷àõëà, òåð¢ã îëš àâõä àìð áîëõ çààâð ñåëâã¢ä òîâ÷ëã÷äíü îðóëãäñí á³³í³. Êåðãò³ ö³³ëºâðèí ìàòåðèàëûã ÷èãí óìøà÷íð ýí ëèòä îëš ÷àäõìí. Àõð ö³³ëºâðò îðñí ìàòåðèàë íîìèí äåãòðì¢ä³ñ, ãàçåò³ñ, òåð äîòð "Õàëüìã ¢íí" ãàçåò³ñ, æóðíàëàñ àâãäñíà òóñêàð á¢ð䳺³÷íðèí íåãíü Âåðà Ñàíãàäæèåâà êåëí³. "Ê¢í áîëºíà íåð çààºà÷ä" êåðãò³ íåã ³œãèã îëš àâ÷ áîëõìí. Ñàð áîëºíàð áàðëãäñí îí÷òà ´äðì¢äò ³ìòí³ ´´íì¢ä áîëí òóóšèí éîâäëìóä áîëñí öàãàñ àâí äàâñí êåìíü äèãò³ êåâ³ð çààãäšàíà. Óìøà÷íðò òåðíü ýâò³ áîëõ.
Áèáëèîòåêèí ê´äë³÷íðò áîëí 糜ãëëºí³ ýâ-àðºñèí ê´äë³÷íðò áîëí íàíü ÷èãí óëñò éèð òóñòà ëèòèã Êåëí-óëñèí áèáëèîòåêèí ê´äë³÷íð áåëäñíü ñ³í éîâäë.

Ýí šèë Àìåðèêä òàðâºí ãèäã àœãèã áîñõš ýñ ÷àäñíà òóñê 糜ã ñîœñàä, áèäí ýâð³ çóðìíà òóñêàð óõàëâèäí. Òèèãš³òë "Êàëìûêèÿ" ÐÈÀ-í ñàéòä çóðìíä áóìá ò³âãäñí³ òóñê 糜㠺àð÷ èðâ.

Áຠíàñòà çóðà÷íðèí º³³õ¢ë Êåëí-óëñèí ìóçåéä ñàðà õîíãòàí ê´äëâ. "Áîñõìš" ãèäã íåð 碢ñí øèí ¢¢ä³ã÷ íèèö³í òèèãš ¢¢ä³âðì¢ä³í îëíà îíüãò äåêàáðèí 15-ä ýêëš ¢ç¢ëë³. ª³³õ¢ëä èðñí óëñ Õàëüìãèí áຠíàñòà çóðà÷íðèí íåðäë³ òàíüëäâ, êåí ÿìàðàí õàëõàð áèëã-ýðäì³í äåëãð¢ëš³õèíü ¢çâ. Êåëí-óëñèí ìóçåé áîëí Õàëüìãèí çóðà÷íðèí Íèèö³í ýí º³³õ¢ëèã á¢ðä³ñìí.

ßøêóëèí ðàéîíà çàðºèí ïðèñòàâìóäûí ³œãèí ê´äë³÷íð ºóðâí ¢ðíä³í àñðóëûí ì´œãèíü ýñ ´ã÷³õ ä´÷ò³ çàëóã õ³³š³í³. Ýí¢í³ ´ðí 700 ì蜺 ºàð àðñëœ òîãòàšàíà. Ýí çàëó 2017 šèëèí ìàé ñàðàñ õ³³ãäš³í³. Áèéíü ýí ßøêóëüä òåìäãëš áè÷ãäñí áîëâ÷í Ýëñòä á³³äã÷í. Ýíòí ê´äëõø, ³ìòèã ê´äëìø³ð òåòêëºí³ Öóòõëœãèí òî-äèãä àâãäñí òåìäã óãà, ýí¢í³ ç´´ðò ÿìàðàí ÷èãí ´ëã-ýä óãà. Çàëó çóã ýâð³ ìàøèò³ á³³š. Îäàõí ýí¢ã³í 100 ì蜺í àðñëœãàð Âîëãîãðàäñê îáëàñòèí ꢢíä õóëä÷êš. Áîëâ ìàøèí³ øèí ýçí øèíê³í õóëäš àâñí ìàø躳í ýâð³ íåðí äååð³í áè÷š ÷àäñí óãà. Þœãàä ãèõë³ ç´â-éîñíà ýë÷íð çàðºä ýðëº îðóëàä, õóëä÷êñí ìàøèã ´ðíä íåê³ä, á³ð³íä àâõèí íåêâð ò³âñìí. Òåã³ä çàðº òåð íåêâðèíü õàœºàâ. Îäà ê´ëãèã õóëäàä, ì´œãèíü àëèìåíò íåêš³õ ꢢêä ꢢíä ´ãõ. Ýí ñààìä àñðóëûí ì´œã ýñ àâ÷àõ ꢢêäèã õàðì áîëíà, òåð ìåò ìàøè õóëäš àâñí ꢢã ÷èãí õàðì, þœãàä ãèõë³ ýíòí ìàøèí ÷èãí, ì´œãí ÷èãí óãà ¢ëäâ.

Òàœº÷èí Òîëºà÷èí äààëºâð ê¢ö³š, íèäí ÑÎÍÊÎ-í ìàðºàí äàâóëãäñìí. Ìàðºàíà àøàð 6 îëíà íèèö³í ãðàíò ø¢¢š àââ. ¥öêëä¢ð òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí Àõëà÷ Èãîðü Çîòîâ ýí ìàðºàíä äèèëâð á³ðñí îëí ç¢ñí ç´ð¢ëëòñèí õàëõàð ¢¢ëäš³äã êîììåð÷åñê áèø îðãàíèçàöñèí ºàðäà÷íðëà õàðºâ. Õàðºëòä òàœº÷èí ýêîíîìèêèí áîëí õóëä-㢢ëã³í³ ìèíèñòð Çîÿ Ñàíäæèåâà îðëöâ. Îëíà íèèö³ñèí ºàðäà÷íð ýâð³ííü ¢¢ëäâðèí òóñêàð, ê¢ö³õ ò´ñâñèí òóñêàð êåëš ´ãâ.

Ê´ò÷íð³ ðàéîíà ªàøóí Áóðºñò ñåë³í³ ³ìòí íåã ºàçðà ê¢í, àëäð íîìò, òóóšèí íîìèí äîêòîð, ïðîôåññîð Óðóáäæóð Ýðäíèåâèí ñàíëûíü èê³ð òåâ÷í³. Îäàõí ýí ñåë³í³ Óðóáäæóð Ýðäíèåâèí íåð 碢š³õ äóíäûí øêîëä íåðíü òóóðñí íîìòûí êóáîêèí ò´ë³ øàòðàð ò¢ð¢í èë òóðíèð áîëâ. Á³³ðí øêîëûí áàãøíðèí áîëí íîìòûí ýëãí-ñàäíà ñåäâ³ð³ð ýí ìàðºàí á¢ðä³ãäâ.

Øèäð Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷èí ìåäëä ¢¢ëääã ýðìäãò³ óëñèí êåðã-ò´ðèí Õ¢¢âèí ñ¢¢ð áîëâ. Ýí¢ã Õ¢¢âèí àõëà÷ Âàñèëèé Áþð÷èåâ ºàðäš äàâóëâ. Ñ¢¢ðèí éîâóäò êåñã ÷èíðò³ ò´ðì¢ä õ³ë³ãäâ. Òàœº÷èí ñîöèàëüí äåëãðëòèí, ê¢÷-ê´ëñí³ áîëí ³ìòèã ê´äëìø³ð òåòêëºí³ ìèíèñòðèí äàðóê Åâãåíèÿ Ãîðäååâà 2017 šèëä ýðìäãò³ óëñèí êåðã-ò´ðèí Õ¢¢âèí ¢¢ëäâðèí áîëí ýí šèëä ê¢ö³õ ê´äëìøèí çóðàí áàòëëºíà òóñêàð èëäêë êåâ. Ãåìò³-øàëòãòà ³ìòí³ ò´ðì¢äë³ çàëºëäàòà êåðã ÿºš ê¢ö³ãäñí³ òóñêàð òîäðõàºàð êåëš ´ãâ. Ñóðºóëü-ýðäìèí áîëí ñïîðòûí, ýð¢ë-ìåíä õàðëºíà, ñîéëûí, á³³ö òåòêëºí³ õàëõàð ýðìäãò³ óëñèí ò´ë³ òààëìšòà á³³äë òîãòàãäíà, êåðã-¢¢ëäâðì¢ä äàâóëãäíà. 2018 šèëä èèì ³ìòí³ ò´ë³ àäìèíèñòðàòèâí ãåðì¢äò îðõ àðº òîãòàãäõìí. Èíêëþçèâí ñóðºóëü-ýðäì öààðàíäíü äåëãð¢ëõìí. Áè÷êä¢äèí ñàäìóäò áîëí øêîëìóäò èèì áè÷êä¢äèí ò´ë³ òààë òîãòàãäšàíà. Ýðìäãò³ óëñèã ê´äëìø³ð òåòêõ³ð, òàëäàí øèí ýðäì äàñõõàð øóíšàíà ãèâ.

Ýð¢ë-ìåíä-õàðëºíà íàðò-äåëê³í îðãàíèçàöèí 糜ã³ð, îð÷ëœ äååð ³ìòí õàìãèí îëàð ã¢ëãí ãåì³ñ ´œãðí³. Òåã³ä ÷èãí öóã äåëê³ä ³ìòèã ýí ³³ìøãò³ ãåì³ñ õ´ðõèí ò´ë³ä òèèì ´äð òåìäãëäã áîëâ. Šèë áîëºí ôåâðàëü ñàðèí 4-ä ã¢ëãí ãåì³ñ õ´ðëºí³ íàðò-äåëê³í ¥äð òåìäãëãäí³. Ýí áåðê ò´ð³ð îëûã ñîíüìñóëõ, ã¢ëãí ãåì ãèñí ´äã³ öàãèí õàìãèí ³³ìøãò³ ãåì áîëšàõèí òóñêàð îëí óëñò ìåä¢ëõ, ãåì³ñ ãåòë¢ëëºí³, ýðò³ð èëäêëºí³ áîëí ýìíëºí³ ò´ðì¢äò îëíà îíüã òóñõàõ ê¢ñëò³º³ð ýí ´äð çàðëãäñìí.

- Íààð, Áîðÿ, ýí íåã ñåœñí ø´ë, èøêñí ìàõ Áîëäàí ààâä ê¢ðãš ´ã, - ã躳ä Ïààòàí Êåðìí îòõí ê´â¢í³ííü ºàðòíü ê´ê øèðò³ åœ á³ð¢ë³ä àñõí àëäíä èëã³â. Õàëóí ø´ëèã àñõëãî ê´â¢í ¢ðâ³ä áóóðë ¢ñò³ ´âãí³ òàë îðš èðâ.
- Õ³³ìíü, Êåðìí ñààê íàíä þì ´ã¢ëâè? - ã躳ä íàé ºàðñí Ëàðëó áóðàºàí ò¢ø³ä, îðíäãàñí ÿàõëàä áîñâ. - Êóêí, ÷èíè ýê óò íàñ íàñëòõà, à÷íð-šè÷íð³í ¢çòõ³, - ã躳ä ààâ ê´â¢í³ òîëºà èëí Êåðìíèã é´ð³â…
Îäàõí Ïààòàí Äîðšèí Êåðìí ¢ðò³-ñàäòàºàí, õ´ðí à÷-çååò³º³í, õ´ðí ºóðâí šè÷ò³º³í éèðí òàâíà ´´í³í òåìäãëâ… Ààâèí é´ð³ë á¢òâ!

Ê¢í áîëºíà á³³äë-šèðºëä á³³öèí ò´ðì¢ä ó÷ðíà. Êðàíàñ óñí çîãñëãî ºîîšõëà, ëèôò õàìõðõëà, ãåðèí ýðãíäêèã ýñ àõóëõëà, íàíü ÷èãí ò´ðì¢ä³ð ³ìòí çàëâðèí êîìïàíþð 糜ãëí³. Òåã³ä ýíòí á³³öèí ò´ðì¢ä³ð áà÷ì ä´œ ê¢ðãäã îðãàíèçàö áîëšàõíü ì´í.