Набережные Челны балєснд імтні оньг авлсн єііхўл секгдв. Татарстана 100 љилин ґґнд нерідсн зурачнрин єііхўлд хальмг зурачнр орлцљана. Давсн љил хамцу єііхўл кехин туск седвіриг Татарстана зурачнрин Нииціні ахлач Ильнур Сиразиев єарєсн билі. Тегід эн љил августын 8-д иим єііхўл секгдв.

Эн долан хонгт август сарин 16-д, Н.Пальмовин нерті Келн-улсин музейд «Босхмљ» гидг багд ордг бає наста зурачнрин єііхўл болхмн. Тўрўн болљ 2017 љилд иим єііхўл бає наста зурачнр Тимур Цонхлаевин болн Олег Чудутовин седвірір бўрдігдсн билі. «Босхмљин» тґсв хамгин тўрўнд ўўдігч баєчудт нерідгдні, эннь оютнр, одахн деед болн дунд шишлњ художественн заведеньс тґгсісн баєчуд болна.

Шидр РАН-а Хальмг номин Цутхлњгин директор Виктория Куканова болн номин ах кґдліч Римма Ханинова журналистнрла харєад, шин дегтрин презентац давулв. Хоньна Михаилын 100 љилин ґґнд нерті бичічин болн шўлгчин ўўдіврмўдин хурањєу барас єарсмн. Эннь тўрўн боть болљана, ут тоодан тавн боть єархмн гиљ зуралгдљана.

Алдр шўлгч Александр Пушкині 220 љилин ґґн мана орн-нутгт йир ґргір темдглљіні. Орс литературн келні ул тівсн, шўлгўдірн болн олн нань чигн ўўдіврмўдірн орс литературин нериг цуг делкід туурулсн бичіч болн цецн ухатл хальмгудын тускар, «теегин иньг – хальмг» гиљ «Бумб» гидг шўлгтін орулснь чилшго ик бахмљ болљана. Хальмгудын тууљар соньмсљ, тууль-тўўксинь ўўдіврмўдтін орулљ бичсн, теегин сііхліг шўлгтін мґњкрўлсн алдр шўлгчин бумбд кўрч, кўндллєін медўлсн хальмгудын то йир олн.

Антон Амур-Санана нерті Келн-улсин библиотект соньн харєлт болв. Хальмг тохмта немш зурач Федор Калмыкин тускар дегтр бичсн немш бичіч Петра Реатеги Хальмгт ирсн энд, библиотект, дегтриннь тускар умшачнрт келљ ґгв. 1770 љилин алднд болсн йовдлмудыг тодлулљах дегтрин нег бґлгиг хальмг умшачнрт медўлхір ирснь, дікід болхла тер кезіњк цагла хальмг теегт олљ авсн кґвўні љирєлин эклцнь ямаран єазрт біісинь медхір Петра ирснь йир соньн болв.

Май сарин 24-д Элстд славян улсин бичмрин болн сойлын Ґдрт нерідгдсн байрин керг-ўўлдвр болв. Ірўн Кирилл болн Мефодийин санлд нерідід орс чонљин макет тогталєна марєан зарлдгсн билі. Байрин керг-ўўлдврт тер марєана аш диглгдљ, диилвр бірсн улсиг ачлв. Терўнд Элстин, Сарпан болн Бає Дґрвді райодын сурєуль-эрдмин учрежденьс орлцсмн. Тер мет зірм ґрк-бўлмўд эврі тґсвін бас белдв.

Хальмг келн-мана зґґр гиљ келнівидн, ґвкнрин ўлдісн тер чилшго уурхан сањгиг бидн мартх зґв угавидн. Тер љисіг олн імтн ґргір дґњнљіні, келін, сойлан босхх седкл бііхлі, тер кўслдін бидн цугтан эрк биш кўрхвидн. Тиим тґрскнч кґдлмшиг одахн тањєчин Толєачин медлд бііх хальмг кел делгрўллєні олна Хўўвин, сурєуль-эрдмин болн номин министерствин медлин хальмг кел ґргљўллєні Цутхлњгин болн «Хальмг келн» олна сањгин седвірір эклв.

Давсн амрлєна ґдрмўдт Б.Басанговин нерті Келн-улсин театрт «Олимп» гидг художественн эстрадн ўзмљті балетин «Пусть мама услышит» гидг наадна премьер болв. Шин наадн Ірісід зарлгдсн театрин љилд болн одахн темдглгдсн ґрк-бўлин Ґдрт нерідгдв. «Олимп» коллективин художественн єардач Хальмг Тањєчин ачта артистк Диана Мукабенова наадна хореограф болв.

Одахн Элстд, «Калмыкия» РИА-н площадкд, сойлын министрин дарук Николай Санджиев болн тањєчин муфтийин дарук Аслудин Калабегов брифинг кев. Бає наста журналистнрин болн йирин баєчудын тґлі (35 нас кўртл) нерідсн марєана тускар эдн келв. Келн-улсин болн олн шаљна хоорндк нґкцлтиг болн иньгллтиг батруллєна тґрмўдт эн нерідгдљіні. Ар ўзгин Кавказин мусульманмудын зўўцўллєні Цутхлњ болн исламин сойлыг, номиг болн сурєуль-эрдмиг дґњнлєні сањ энўг ЮФО-д болн Ар ўзгин Кавказин федеральн округд бўрдіљіні.

Одахн Элстд, билг-эрдмин колледжин герт хотл балєсна бичкдўдин искусствин 1-ч тойгта школын 50 љилин ґґниг ґргір темдглв. Байрин керг-ўўлдврт бичкдўд, тедні эк-эцкнр, багшнр, школыг урднь тґгсісн улс олар хурв. Школын сурєульчнр ґґнин ик концерт тівљ хоршасн медрлін ўзўлљ, билг-эрдмірн байрлулв.