Одахн «Калмыкия» гидг РИА-н барин агентствд болсн брифингд Хальмг Тањєчин искусствин ачта ўўлдіч Савр Катаев, «Бурхн Багшин Алтн Сўм» Цутхлњ хурлын Йонтен гелњ болн А.Цебековин нерті Хальмг Тањєчин хорин художественн єардач Ольга Сердюкова журналистнрлі харєв. Кўндті гиичнр июнь сарин 8-д Цутхлњ хурлд Бурхна єурвн эрдньд кґгљмин белг нерідлєні байр болхин тускар келљ ґгв.

Медірсн наста бийнь Эрнљіні Константин шулун-дулун біісинь бидн тодлнавидн. Элстин уульнцар эн бичіч адєм угаєар йовљ йовхинь ўзхд ховр йовдл біісмн. Таньл кў ўзхлірн маасхлзад инієід, мендинь медід, серглњ йовдгнь йирин билі. Ода чигн зірмдін Горькийин нерті эс гиљ Ленині нерті уульнцар йовхларн Константин Эрендженович мадна ґмніс тўргн ишкљ єарч ирх біідл єарна. Тернь орта.

А.Кичиковин нерті Келн-улсин гимназин сурєульчнр наад белдљ тівв. Басњга Баатрин нерті Келн-улсин театрин тііз деер гимназистнр бичіч болн журналист Василий Шакуевин «Гиліні шиидвр» гидг наадыг ўзўлв. Театрин љилд нерідљ, А. Кичиковин нерті гимназин 25 љилин ґґнлі ирлцўлљ ўзўлгдсн наадн сойлын болн сурєуль-эрдмин љирєлд чинрті йовдл болв.

Урљ ґдр, апрелин 2-т, тањєчин Толєачин ўўлиг цаг зуур дааљах Бату Хасиков љањєрч Владимир Каруевла харєљ, терўг єарсн ґдрлінь йґрів. Эдн кесг љилин туршарт ўўрлљ йовна. Ірісін болн делкін спортын аренд ик кўцімљ болн ончта диилвр бірсн боксин біір бірлдінд Бату Хасиков хальмг љањєрч дуулљах «Ээљин дууна» айст ринг деер єарч ирдг біісмн, тиим зґвиг Владимир Каруевас авсмн.

Долан хонгин туршарт бає наста билгтнрин школ ўўлдв. Эннь Хальмг Тањєчин улсин артист Игорь Лазаревин сањ бўрдісн школ болљана. Хаврин амрлєна ґдрмўдлі район болєнас ирсн зун сурєульч кґгљмин туск медрлін ґґдлўлв. Искусствин нерті ўўлдічнр ирљ, билгті бичкдўдт эрдмин сін медрл ґгв.

Март сарин 25-д сойлын кґдлічнрин Ґдр байрин біідлд темдглгдв. Басњга Баатрин нерті Келн-улсин театрин залд сойлын цуг халхин кґдлічнр цуглрљ ирв. Олн љилі медрлін болн дамшлтан дурта кергтін нерідсн ветеранмуд, дассн кергтін шин янз орулљ, цагин йовуд дахљах дундын наста специалистнр, сойлын халхд тўрўн ишкдлін кељіх баєчуд - тґрскн єазриннь сойлын зґґриг хадєлљ, цааранднь делгрўлљіх улс эн ґдр байрт орлцхар ирсинь ўзљ болхмн билі.

Хальмг госфилармоня ўўдігч коллективс байрин болн сін ґдрмўдт олн хілієічнрін байрлулљ, концертмўд ўзўлдг сін авъяс бііні. Хаврин тўрўн сін ґдрлі – кўўкд улсин нарт-делкін байрла чигн филармоня коллективс концерт ўзўлв. Нарта орчлњгиг сііхрўлдг, імн-љирєлин эклц болдг кўўкд улсин чинринь темдглхір, амулњ-менд дурдгч кўчинь ўзўлхір, дурни сііхн герлір ґґрк улсан кеерўлдг зањгинь медўлхір литературн– кґгљмин композиц метір эдн концертін бўрдів.

Игорь Лазаревин нерті сањ тањєчд ик кґдлмш кељіхинь цугтан медні. Нерті дууч болн багш билгті бичкдўдт дґњ болхар иим сањ ўўдісн билі. Ода сањ бичкдўдин ўўдігч школ бўрдіљ давулхар бііні. Энўні тускар Хальмг Тањєчин улсин артист Игорь Михайлович Лазарев «Калмыкия» РИА-д болсн брифингд келљ ґгв.

Õàëüìãèí ãîñóäàðñòâåíí ñèìôîíè÷åñê îðêåñòðèí 25 šèëèí ´´í øèäð ´ðã³ð òåìäãëãäâ. Êëàññè÷åñê ê´ãšìë³ îëí óëñèã òàíüëäóëäã êîëëåêòèâèã òàœº÷èí ºàðäà÷íð, ê´ãšìä äóðòà îëí ³ìòí ¢íí ñåäêë³ñí é´ð³â. Áèëã-ýðäìèí ´´ä³í ê¢ö³ìšèíü òåìäãë³ä, äàâñí öàãèí äîòð ê´ãšìä äóðòà îëí õ³ë³º³÷íðèã ´ñêñí, áèëãò³ ê´ãšì÷íðèí ñåëã³í ´ñ÷ óðàëàí èøêäë êåãäñèíü ´´ä³í ¢íëñí Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷ Àëåêñåé Îðëîâèí é´ð³ëèí áè÷ãèã óìøš ´ã³ä, òàœº÷èí ñîéëûí áîëí òóðèçìèí ìèíèñòð Õð Ýëüáèêîâ ñèìôîíè÷åñê îðêåñòðò öèôðîâîé ïèàíèíî áåëãëš³õ ïàñïîðò á³ð¢ëš ´ãâ.
Õàëüìã Òàœº÷èí Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) Àõëà÷ À. Êîçà÷êîí é´ð³ëèí áè÷ãèã äåïóòàò Áóëãàí Àíãèðîâà óìøš îëíä ñîœñõâ.
¥´íèí áàéðèí êîíöåðòèã "Êàðìåí- ñþèòà" ãèäã Æ. Áèçåí - Ð. Ùåäðèíà ¢¢ä³âðèã éèð ñ³³í³ð ê¢ö³â. Ìàíà îðêåñòðèã é´ð³õ³ð èðñí Àñòðàõàíñê êàìåðí îðêåñòðëà, Âîëãîãðàäñê ãîñóäàðñòâåíí ôèëàðìîíÿ óäàðí ê´ãšìèí áàãèí àðòèñòíðëà õàìäàí ê´ãšìèã òàòâ. Áèëãò³ ê´ãšì÷íð õàìöó ñ³³í³ð ¢¢ëäš, ê´ãšìèã ´â³ðö ñ³³í³ð ã¢í ó÷ð-óòõèíü ìåä¢ëš, áèëãò³ êåâ³ð ê¢ö³š, îëí ñîœñà÷íðèí èê òààñëò îëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí èñêóññòâèí à÷òà ¢¢ëä³÷ Ìåðãí Íàñòèíîâèí ºàðäâðò îðêåñòð èñïàíñê ò´ð³ð áè÷ãäñí ê´ãšìä õàëüìã ò¢ðãí àâöèã, òååãèí ñàëüêíà ø¢ð¢ò³ ñ³³õíèã îðóëš, Ð. Ùåäðèíà àéñèã óëì ÿíçëóëš òàòàä, íèðãñí àëüõ òàøëº îëâ.
²³äðõí³ ôèëàðìîíÿ äèðåêòîð Âàëåíòèíà ×åðíÿêîâà êîëëåêòèâèã ´´íë³íü é´ð³º³ä, îëí šèë ¢¢ä³ã÷ çàëºëäà á³ðš, ôåñòèâàëüìóäò õàìäàí îðëöš, íåã-íåã³í ä´œíš ¢¢ëäš³õèí òóñêàð êåëš, áåëã³í íåð³äâ. ²ð³ñ³í êîìïîçèòîðìóäûí Íèèö³í³ íåðí äååð³ñ Êîíñòàíòèí Ãóçåíêî îðêåñòðèí ´´íèã òåìäãëš, ê´ãšì÷íðò ê¢ö³ìš äóðäš Õàëüìãèí áîëí ²³äðõí³ ê´ãšì÷íðèã çà뺚àõ õàìöó ¢¢ëäâðèã ´´ä³í ¢íë³ä, ê´ãšìèí äåëãðëòä õàëüìã ê´ãšì÷íð îðóëšàõ ò³âöèíü ¢íëâ. Àðêàäèé Ìàíäæèåâèí "Êàëìû÷êà" ãèäã îïåð áèëãò³ ¢¢ä³âð áîëñíà òóñêàð ²ð³ñ³í êîìïîçèòîðìóäûí Íèèö³í³ ñ¢¢ðò ýí êåëâ.
Áàéðèí êîíöåðòèí õîéðäã÷ ³œãíü ç´â³ð øóóãàòà áîëí øîãòà áîëâ. Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷èí ì´ð³í ëàóðåàò Ýâåëèíà Ëèäæèåâà "Ôèàëêà Ìîíìàðòðà" ãèäã îïåðåòòàñ Íèíîí äóóã ñ³³õí ´ðãš äóóëâ.Ðèìñêèé-Êîðñàêîâèí "Ñàäêî"îïåðàñ Âàðÿæñê ãèè÷èí àðèéèã äóóëñí Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñò Èãîðü Ëàçàðåâèã ³ìòí àëüõ òàøš òîñâ. Õàëüìã óëñèí áè÷³÷ Êàëÿí Ñàíšèí ¢ã³ð áîëí ê´ãšì³ð ò´ðñí "Ê¢ðãí" ãèäã øîãòà äóóã Õàëüìã Òàœº÷èí à÷òà àðòèñòê Àííà Î÷êàåâà ñåðãìšò³ êåâ³ð äóóëš, èê òààñëò îëâ. "Ïðîùàé Ðèì" ãèäã äó äóóëñí ²ð³ñ³í à÷òà àðòèñòê Íàäåæäà Áàðãàåâàã öóãëðñí óëñ èê á¢ë³í³ð òîñš, äóóëñí äóóºèíü òààñš ñîœñâ.
Íåðò³ äóó÷ Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷èí ëàóðåàò Þëèÿ ßøêóëîâà Èìðå Êàëüìàíà "Ñèëüâà" îïåðàñ Ñèëüâàí àðèéèã éèð êå êåâ³ð ÿíçëóëš, ´´ä³í ´ðãš äóóëñíü éèð ´ðãìšò³ áîëâ. Äóóíà õààëºä ýêë³ä îðšàõäàí ýí îðêåñòðèã äàõš ò³³ç äååð ºàðñí áàº÷óä, îäà íåðò³ äóó÷íð áîëâ. Ò¢ð¢í èøêäë³í êåñí îðêåñòðèã ìàðòëãî ´´íë³íü é´ð³õ³ð èð³ä, Þëèÿ ßøêóëîâà áîëí Èãîðü Ëàçàðåâ õàìäàí äóóëàä, êëàññè÷åñê ê´ãšì äåëãð¢ëëºíä ç´âò³ ò³âö³í îðóëšàõàí ¢ç¢ëâ. Â. Ìîöàðòèí îïåðàñ Äîí Æóàíà áîëí Öåðëèíàí àðèéèã ýäí äóóëâ.
À. Öåáåêîâèí íåðò³ Ãîñóäàðñòâåíí õîð îðêåñòðèã ´´íë³íü é´ð³â. Õîéð êîëëåêòèâèí äóóíà áîëí ê´ãšìèí õàìöó ¢¢ëäâðèã Ìåðãí Íàñòèíîâ áîëí Îëüãà Ñåðäþêîâà ñåëš çàëâ.
Êåëí-óëñèí îðêåñòð äîìáðèí àéñàðí ¢¢ðì¢ä³í é´ð³â. Äàðóíü ñèìôîíè÷åñê îðêåñòð øîãëàä, îðñ óëñèí ê´ãšì òàòâ. Êåëí-óëñèí îðêåñòð òåäí³ñ ¢ëäëãî òåð àéñèíü äîìáðò îðóëš, çàëûí øóóãàòà òààñëò îëâ. ijêí³ñ ê´ãšì õàëüìã õààëºäàí îðâ. Îäà õàëüìã àéñìóäûã õîéð îðêåñòð òàòâ. Ýííü èê ñåðãìš ¢¢ä³â. Êåëí-óëñèí îðêåñòðèí õóäîæåñòâåíí ºàðäà÷ Ñàâð Êàòàåâ ê´ãšì÷íðèã é´ð³š êåëâ.
Õàëüìãèí ñèìôîíè÷åñê îðêåñòðèí òóóšíü 1991 šèë³ñ àâí ýêëí³. Òèèãõä Íàäåæäà Íóðêàåâà Ýëñòèí ê´ãšìèí ó÷èëèùèí îþòíðèã áຠíàñòà ê´ãšì÷íðèã íåã êîëëåêòèâä õàìöóëàä, êàìåðí îðêåñòð á¢ðä³ë³. Šèë ýðã³ä, êîëëåêòèâ Ãîñóäàðñòâåíí îðêåñòðèí íåð 碢º³ä, îëí šèëèí òóðøàðò ñîœñà÷íðèã áàéðëóëš éîâëà. 2003 šèëèí ÿíâàðèí 20-ä Àðêàäèé Ìàíäæèåâèí ñåäâ³ð³ð òàœº÷ä Ãîñóäàðñòâåíí ñèìôîíè÷åñê îðêåñòð òîãòàãäñìí. Îðêåñòð á¢ðäñí öàãàñ àâí õóäîæåñòâåíí ºàðäà÷ áîëí àõ äèðèæåð áîëš Ìåðãí Íàñòèíîâ ¢¢ëäš³í³.
Îðêåñòðèí ðåïåðòóàðò äåëê³í áîëí îðñ ê´ãšìèí êëàññèêèí 500 ºàð ¢¢ä³âð îðšàíà. Êëàññè÷åñê ¢¢ä³âðì¢äë³ çåðãäíü êîëëåêòèâ ýñòðàäí-ñèìôîíè÷åñê áîëí ýñòðàäí-äæàçîâ ÿíçèí ê´ãšì òàòíà.Íåðò³ êîìïîçèòîðìóäëà, äèðèæåðì¢äë³ áîëí äóó÷íðëà îðêåñòð í´êöš ¢¢ëäí³. "Õàëüìãèí ê´ãšìèí íàìð", "Ïåíòàòîíèêà" áîëí íàíü ÷èãí ôåñòèâàëüìóäò îðëöš éîâíà. Ê´ãšìèí èê êåìš³ò³ áîëí îëí ç¢ñí ÿíçòà ¢¢ä³âðì¢äèã òîðêåñòðèí ê´ãšì÷íð ê¢ö³í³."Ðèòà", "Àëåêî", "Áàáèé áóíò" áîëí íàíü ÷èãí. ¥´íèí 2018 šèëä Ê. Ìîë÷àíîâèí "À çîðè çäåñü òèõèå" áîëí À. Ìàíäæèåâèí "Êàëìû÷êà" îïåðì¢äèã îðêåñòð áåëäš ò³ââ.
Ýíäð ñèìôîíè÷åñê îðêåñòð àõ ¢éèí áîëí áຠíàñòà àðòèñòíðèã íåãä¢ëš³õ áèëãò³ êîëëåêòèâ áîëšàíà. Îëí šèë îðêåñòðò ê´äëš éîâõ Þðèé Êîëãàòèí, Ñåðãåé Ñóááîòèí, Áààòð Ýðäíååâ Õàëüìã Òàœº÷èí ïðàâèòåëüñòâèí Ê¢íäëëºí³ ºàøãóäàð à÷ëãäâ. Ïðàâèòåëüñòâèí Õàíëòûí áè÷ã Àëåêñàíäð Êà÷àåâä áîëí Àëåêñàíäð Êîðîëåâä á³ð¢ëš ´ããäâ.
Òàœº÷èí ñîéëûí áîëí òóðèçìèí ìèíèñòðèí äàðóê Íèêîëàé Ñàíäæèåâ îðêåñòðèí ýêëö òóóšèíü òîäëàä, ýí öàãèí äîòð êîëëåêòèâ ´ñ÷ áàòðñèíü òåìäãë³ä, àðòèñòíðò ñîéëûí ê´äë³÷íðèí ²ð³ñ³í ïðîôñîþçìóäûí Ê¢íäëëºí³ ºàøãóä á³ð¢ëš ´ãâ.
Ñèìôîíè÷åñê îðêåñòðèí àðòèñòíðèã ´´íë³íü Õàëüìã Ãîñóäàðñòâåíí ôèëàðìîíÿ ãåíåðàëüí äèðåêòîð Àðêàäèé Ìàíäæèåâ ¢íí ñåäêë³ñí é´ð³â.
Ãàëèíà ÕÅÉ×ÈÅÂÀ

Äàâñí äîëàí õîíãèí áåìá³ ´äðèí àñõí ç´â³ð ñåð¢í áîëâ. Çóã ýí¢ã õàëóëñí íåã ñ³³õí ãèäã éîâäë ó÷ðñí áèë³. Òåð àñõíëà Ï.Î.×îíêóøîâèí íåðò³ áèëã-ýðäìèí êîëëåäæä "Ê´ãšìèí àêàäåìü" ãèñí ñîéëûí ò´ñâèí ãàëà-êîíöåðò áîëâ. Ýí ò´ñâèã Èãîðü Ëàçàðåâèí ñîéë áîëí èñêóññòâ äåëãð¢ëëºí³ ñàœ (ôîíä) á¢ð䳚 äàâóëñìí. ªîë ê¢ñëíü áîëõëà áèëãò³ ê´â¢ä-ꢢêäèã îëàä ä´œíëºí ì´í.
Êåðã-¢¢ëäâðò Õàëüìã Òàœº÷èí Òîëºà÷ Àëåêñåé Îðëîâ, Óëñèí Õóðàëûí (Ïàðëàìåíòèí) Àõëà÷èí äàðóê Íèêîëàé Íóðîâ, ñóðºóëü-ýðäìèí áîëí íîìèí ìèíèñòðèí äàðóê Òàòüÿíà Ïèòêèåâà, òàœº÷èí à÷òà àðòèñò, Ãíåñèíèõí³ íåðò³ ²ð³ñ³í ê´ãšìèí àêàäåìèí áàãø Èãîðü Ëàçàðåâ, êîëëåäæèí áàãøíð, ñîéëûí âåòåðàíìóä, îðëöà÷íðèí ýê-ýöêíð áîëí íàíü ÷èãí îëí óëñ öóãëðöõàâ.
Ò´ñâèí éîâóäò Èãîðü Ëàçàðåâ òàœº÷èí áè÷êä¢äèí ê´ãšìèí áîëí äóíäûí øêîëìóäò ìàñòåð-êëàññìóä äàâóëš, êåñã ñàðèí òóðøàðò áè÷êä¢äë³ áîëí áàº÷óäëà äàìøëòàðí õóâàëöš éîâñìí. Òåã³ä îëí ê´â¢ä-ꢢêä³ñ õàìãèí áèëãò³íü òàœº÷èí õîòë áàëºñíä áèëã-ýðäì³í ¢ç¢ëöõ³â.