Шидр Көтчнрә районд бәәдг өнр-өсклң Баатр болн Надежда Талтаевихнә өрк-бүл «2025 җилин сән гисн өрк-бүл» гидг Әрәсән марһанд «Өвкнриннь авъяс хадһлдг өрк-бүл» гидг әңгд диилвр бәрснә туск байрта зәңг ирв. Эднә өрк-бүл хаврин чилгчәр эн марһана таңһчин девсңд диилвр бәрсн билә. Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату эдниг диилвр бәрснләнь йөрәв.

Шидр Көтчнрә районд бәәдг өнр-өсклң Баатр болн Надежда Талтаевихнә өрк-бүл «2025 җилин сән гисн өрк-бүл» гидг Әрәсән марһанд «Өвкнриннь авъяс хадһлдг өрк-бүл» гидг әңгд диилвр бәрснә туск байрта зәңг ирв. Эднә өрк-бүл хаврин чилгчәр эн марһана таңһчин девсңд диилвр бәрсн билә. Хальмг Таңһчин Толһач Хаска Бату эдниг диилвр бәрснләнь йөрәв.

Мана ах үйин улсин җирһлин хаалһ адрута, күчр-күнд бәәсмн. Эдн дәәнә болн тууврин зовлң дааҗ, өрк-бүлән теҗәһәд өлсәд-харһнад үкшгон төлә бичкнәсн авн көдлсмн. Теегт өсәд-боссн хальмгуд урднь эс күцәҗ йовсн көдлмш кеһәд, олн дунд дааврта, үнн-чик седклтә, күч-көлсч улс болҗахан медүлв. Сиврт тууврт бәәсн цагтан мана аав-ээҗнрин кесгнь нүүрлгч көдләчнр болҗ, бәәрн улс дунд ик күндллһ болн тоомср олсмн.

Нүр үгин ормд: 2025 җилин һаха сар Хальмгин тууҗд орхнь лавта болхмн,гиҗ сангдна. Минь эн сарин чилчәр мана таңһчд шар шаҗна нарт-делкән ик хург болхмн. Мана тал Әрәсән олн һазрас бәәтхә нам һазадын кесг нутгудас шаҗна үүлдәчнр,бурхн- шаҗнд шүтдг улс чигн олар ирхинь күләҗәнәвидн.

Одахн Москвад, Келн-улсин «Әрәсә» төвд, Цугәрәсән багшнрин чуулһн болв. Цуг орн-нутгас 1,2 миңһн багш ирв, тер тоод Хальмг Таңһчин багшнр, сурһулин һардачнр болн таңһчин сурһуль-эрдмин болн номин министр Александр Ким чуулһна көдлмшт орлцв. Тер мет Әрәсән РАН-а, Орн-нутгин Хүүвин депутатнр болн сенатормуд, күцәгч йосна болн олна бүрдәцсин элчнр бас эн чуулһнд орлцсинь темдглхмн.

Өдр болһн таңһчин барин һарцст болн ниигмин сүлҗәнд мек-тах һарһдг улс әмтиг мекләд мөңгинь эзләд авна гисн зәңг һарна. Өдр ирвәс телефоһар меклгдсн улсин то өсәд йовна. Эн туст МВД-н көдләчнр зәңгллһнә эв-арһсар дамҗад саг бәәтн гиҗ мана умшачнрт кедү дәкҗ бичсн болх гинәт. Тер бийнь меклгдсн улсин то баһрҗахш.

Цагин гүүдл күүнә җирһлд олн сольвр орулна. Цаг болн әмтн тууҗин йовудт ямаран бәәсинь, ямаран хаалһ кесинь, кедү шин тоот үүдәсинь, байран яһҗ кедг бәәснь тууль-түүкст, бичәчнрин зокъялмудт тодлгдсн деерән зурачнрин үүдәврмүдт орҗ, тууҗин болн цагин темдг болҗ үлднә. Ут дууна хаалһд нүүдл улсин җирһл ямаран болсинь зурач Бембин Григорийин зургудас медҗ болхмн.

Цугәрәсән марһана ашар Хальмг Таңһчин хойр балһснд сән кец-таал тогтагдхмн. «Балһсдын болн тууҗлгч селәдин делгрлт» нертә 2025 җилин марһанд орлцхар орн-нутгин регионмудас ут тоодан 424 эрлһн орҗ ирв. Мана таңһчас Городовиковск, Лагань болн Элст балһсдас һурвн төсв эрлһән орулсн болдг. Шидр марһана ашар мана хойр төсв дииләчнрин тоод орв гисн байрта зәңг ирв.

Шидр Хальмгин селәнә эдл-ахун министр Гаван Тимур таңһчин Толһачин селвгч Анатолий Козачкола хамдан «Сән махн» ООО-д одад, тенд күцәҗәдг көдлмшлә таньлдв.

Хальмг Таңһчин социальн делгрлтин, күч-көлснә болн көдлмшәр тетклһнә министерствин зәңглсәр, эн җил 105 өрк-бүл дунд шишлң сурһуль-эрдмин бүрдәцд мөңгән өгәд сурһуль сурчах үрндән һарһсн һаруг даңцав. Эн кергт таңһчин хазнас 2,5 сай арслң һарһгдв.